نام و نام خانوادگی پشتیبان: محدثه نجفی
رتبه کنکور سراسری: ۶۰۰۰
رشته و دانشگاه: روانشناسی دانشگاه شیراز
شهر و استان: شیراز، فارس
عیار کانونی: یک سال پشتیبان کانون
مقطع پشتیبانی: ابتدایی و متوسطه اول
نام مدیر: آیناز هوشمند
مصاحبه گر: آیناز هوشمند
نقش پشتیبان تحصیلی در مقطع ابتدایی و متوسطه اول را توصیف و تعریف کنید؟
از نظر من پشتیبان برای دانش آموزان این گروه سنی، باید قبل از هرچیزی یک دوست و همراه دل سوز باشد و در راستای ارتباط دوستانه با دانش آموز به وسیله ی پیگیری منظم و با استمرار، مسیر رشد دانش آموزان را برای آنها هموار سازد.
با توجه به این که گروه تحت پوشش شما مقطع ابتدایی و متوسطه اول است؛ به نظر شما پیشرفت کردن و برتر شدن در این مقاطع دقیقا به چه معناست؟
من فکر می کنم تمرکز کردن روی پیشرفت در گروه سنی ابتدایی و متوسطه اول نباید فقط در زمینه درسی باشد، اگر دانش آموز از نظر عملکردی تقویت شود و رشد کند در زمینه ی درس و نمره و درصد هم پیشرفت خواهد کرد، به بیان ساده تر اولین موضوع مهم برای من، پرورش مهارت های دانش آموز در زمینه ی آزمون دادن و مدیریت زمان است و بعد از آن روی پیشرفت درسی دانش آموز متمرکز می شوم.
به نظر شما برای پشتیبان در کار با دانش آموزان، چه تفاوتی بین گروه سنی ابتدایی و متوسطه اول وجود دارد؟
از نظر من کار کردن با گروه ابتدایی چالش های بیشتری دارد. اما در عین حال بسیار دل نشین است، به دلیل این که دانش آموزان ابتدایی مانند یک لوح سفید هستند که آموزه های ما روی آن ها حک خواهد شد، همچنین کار کردن با کودکان صبر و حوصله، اشتیاق و علاقه و خلاقیت بیشتری می خواهد؛ به طور کلی در گروه ابتدایی معمولا آموزش قسمت اصلی کار پشتیبان را تشکیل می دهد. از نحوه ی پر کردن پاسخبرگ گرفته تا تحلیل کردن سوالات بعد از آزمون اما در گروه متوسطه ی اول قسمت اصلی کار پشتیبان ارائه ی راهبرد های مشاوره ای و راهنمایی کردن است.
در اولین جلسه ای که با دانش آموزان و والدین شان دارید کدام عامل مورد توجه شما قرار میگیرد ؟
معمولا اولین چیزی که توجه ام را جلب میکند، اعتماد به نفس دانش آموز برای صحبت کردن و سوال پرسیدن و شروع ارتباط با من است؛ دقت میکنم که دانش آموز در دیدار اول پر شور و شوق برخورد می کند یا گوشه گیر و خجالتی به نظر میرسد.
از نظر شما رایج ترین اشتباه پشتیبان های گروه ابتدایی و متوسطه اول چیست؟
به طور کلی در گروه ابتدایی به دلیل این که دانش آموزان سن پایین تر و تجربه ی کمتری دارند طبیعتاً زمان می برد تا نظم و استمرار در درس خواندن و آزمون دادن ایجاد شود و همچنین گاهی پیش می آید که دانش آموز یک سوال را چندبار بپرسد و نیاز به شنیدن توضیح دوباره داشته باشد، که خوب اگر پشتیبان بی حوصله و بی تفاوت باشد یا با پرخاش گری با دانش آموزان برخورد کند، موجب دل زدگی آنها از درس و آزمون های کانون خواهد شد. و اما یکی دیگر از اشتباهات پشتیبان می تواند داشتن تعامل نادرست با والدین دانش آموزان باشد. در گروه متوسطه اول معمولا دانش آموز یک پیگیر آموزشی دارد که با انتظارات غیرواقع بینانه به او استرس وارد می کند، گاهی پشتیبان به اشتباه باعث تشدید این مسئله می شود.
زمانی که یک دانش آموز جدید به گروه شما اضافه میشود، در هفته های اول و بعد از شرکت در یک آزمون شما چگونه و به چه روشی سطح توانمندی واقعی او را در هر درس ارزیابی می کنید؟
بدیهی است که استناد کردن به کارنامه وقتی دانش آموز برای دفعه اول آزمون می دهد اقدام هوشمندانه ای نیست؛ بنابراین من همیشه سعی میکنم ابتدا در برخورد اول شناخت کافی از نقاط قوت و ضعف دانش آموزان کسب کنم و نحوه ی عملکردشان در مدرسه را از والدین بپرسم و بعد از آن به جمع آوری اطلاعات دربارهی روش مطالعه ی هر درس و منبع مورد استفاده برای آن درس می پردازم؛ در نهایت با تاکید به تهیه دفتر برنامه ریزی عملکرد دو هفته ی دانش آموز را ریزبینانه بررسی می کنم و با جمع بندی این موارد سطح واقعی دانش آموز را در هر درس متوجه میشوم.
اگر دانش آموزی داشته باشید که باهوش اما بی انگیزه باشد؛ چطور به او کمک می کنید؟
در ابتدا دوست دارم به این نکته اشاره کنم که من فکر میکنم دانش آموزان قبل از باهوش بودن باید سخت کوش باشند؛ و همچنین اگر دانش آموز انگیزه اش را برای درس خواندن از دست داده باشد تلاش می کنم با دعوت والدین و تعامل برقرار کردن به طور گروهی با دانش آموز و پیگیر درسی اش علت بی انگیزگی را پیدا و به او برای رفع آن کمک کنم. مثلا اگر علاقه ای به خواندن درس ریاضی نداشته باشد از او می خواهم که هر درس را به قسمت های کوچکتر تقسیم بندی کند و روزانه نمونه سوال و تمرینات بیشتری حل کند تا بتواند یادگیری عمیق تر و بهتری داشته باشد و در عین حال در درس ریاضی پیشرفت کند.
با دانش آموزی که تلاش میکند اما نتیجه نمی گیرد چگونه برخورد میکنید ؟
در چنین حالتی معمولا فقط یک عامل تاثیر گذار نیست. بنابراین پشتیبان باید با صبر و حوصله کیفیت همه چیز را ارزیابی کند، من در ابتدا با بررسی دفتر برنامه ریزی میزان تلاش و ساعات مطالعه روزمره و میزان زمانی که برای حل نمونه سوال و تست و تمرین اختصاص داده شده است را بررسی میکنم، بعد از آن در مورد نحوه ی مشارکت دانش آموز سر کلاس درس میپرسم و میزان فعالیت و دقت او در مدرسه را می سنجم؛ به طور مثال از او میپرسم که آیا سر کلاس از معلمت سوال میپرسی؟ آیا درس را کامل متوجه میشوی؟ چندبار حواست پرت میشود و تمرکزت بهم می ریزد؟ همچنین بعد از آن اگر احساس کنم روش مطالعه مورد استفاده موفقیت آمیز نیست، آن را اصلاح می کنم.
مهم ترین تغییر رفتار یا عادتی که دانش آموزانتان داشتند چه بوده است ؟
مدیریت زمان و محدود کردن مدت استفاده از موبایل و تلویزیون، مهم ترین تغییری است که معمولا تلاش کردم به تمام دانش آموزان یاد بدهم داشته باشند.
از نظر شما بهتر است برنامه ریزی تحصیلی برای دانش آموزان ابتدایی بیشتر آموزشی باشد یا تربیتی؟چرا؟
من فکر می کنم هردو بسیار اهمیت دارند. اما تربیت باید اساس اصلی قرار بگیرد، چون دانش آموزان در این گروه سنی سریعتر میتوانند عادات مثبت ایجاد و عادات منفی را ترک کنند، بنابراین اگر تعلیم و تربیت راس توجه باشد دانش آموز از بُعد آموزشی هم برخورداری لازم را خواهد یافت.
شما چگونه برقراری تعادل بین انجام تکالیف مدرسه و مطالعه هدفمند برای آزمون های کانون را به دانش آموزانتان آموزش دادید؟
من همیشه از دانش آموزان میخواستم درسی که معلمشان در مدرسه داده است را همان روز مطالعه کنند و با حل نمونه سوال و تست و تمرین کافی از یادگیری عمیق خودشان مطمئن شوند. بعد از آن برنامه ی راهبردی را با توجه به نیازهای خودشان در هر درس و نقاط ضعف و قوتشان شخصی سازی کنند و با انجام مرور های منظم تسلط خودشان را در هر درس بالا ببرند.
چطور تعادل بین « فشار برای پیشرفت کردن» و «آرامش ذهنی دانش آموز» را برقرار کردید؟
در گام اول تعامل و ارتباطم با خانواده دانش آموزان را قوی و نزدیک تر کردم، از آنها خواستم که از دانش آموز انتظار غیرواقعی و فراتر از حد توانایی اش نداشته باشند و همواره کوچکترین تلاش های فرزندشان برای رشد و پیشرفت را ببینند و با تحسین و تشویق کردن به او انگیزه ی بیشتر زمان گذاشتن، ادامه دادن و جدی تر تلاش کردن بدهند.
به نظر شما بزرگترین عامل افت انگیزه در مقطع ابتدایی و متوسطه اول چیست؟
مقایسه شدن با دیگران و سرزنش شدن برای ضعف در هر درس، فشار روانی و استرس و اضطراب را برای دانش آموزان ایجاد می کند که عامل اصلی افت است.
در برخورد با دانش آموزانی که ترس از آزمون دادن و امتحان دارند شما چه مداخله ای انجام میدهید؟
سعی می کنم اول علت ترس را پیدا کنم. اگر دانش آموز به دلیل آماده نبودن از آمدن سر جلسه آزمون امتناع کند، به او توصیه می کنم برای دیدن نمونه سوالات آزمون هم که شده و همچنین تجربه ی شرایط آزمون حضوری مثل نشستن روی صندلی و حفظ تمرکز برای چند ساعت متوالی، حتما حضوری شرکت کند و حتی اگر یک سوال را بلد بود همان را حتما حل کند؛ به او اعتماد به نفس می دهم که حتما آزمون را شرکت کند. اما اگر علت ترس از آزمون، بلد نبودن مدیریت زمان بوده باشد، راهبرد های مشاوره ای مثل روش ضرب در منفی و زمان های نقصانی را به او آموزش می دهم.
شما چطور اعتماد به نفس را در یک دانش آموز ایجاد و تقویت می کنید؟
معمولا با تشویق کردن دانش آموز بابت هر کار مثبت و کوچیکترین پیشرفت در هر زمینه ای سعی میکنم با دادن حس خوب به دانش آموز اعتماد به نفس او را بالا ببرم.
سخت ترین گفتوگویی که با یک دانش آموز داشته اید درباره ی چه بوده است؟
یکی از دانش آموزان پایه نهمی ام به خاطر صمیمیت با دوستش تصمیم گرفته بود رشته ی انسانی را در پایان سال انتخاب کند. با این که هیچ علاقه ای به دروس مرتبط به رشته ی انسانی نداشت و در درس زبان عربی و ادبیات فارسی با ضعف جدی مواجه بود، بعد از جلسات هفتگی منظمی که با هم داشتیم توانستم او را قانع کنم که آینده ی شغلی و تحصیلی اش را بهخاطر صمیمیت با دوستانش و بودن در کنار آنها به خطر نیندازد.
نقش خانواده در پیشرفت درسی دانش آموز چقدر موثر است؟
به نظر من، حمایت همه جانبه ی والدین مخصوصا از نظر عاطفی مهم ترین تاثیر را روی پیشرفت دانش آموز دارد؛ و به طور کلی هرچقدر والدین همکاری بیشتر با دانش آموز داشته باشند مسیر رشد و موفقیت فرزندانشان هموار تر خواهد شد.
با والدین سخت گیری که به دانش آموزان،فشار زیادی برای درس خواندن و پیشرفت کردن می آورند چگونه تعامل می کنید؟
معمولا دلیل سخت گیری زیاد والدین را می پرسم، گاهی دانش آموز درس نمی خواند یا کم درس می خواند در چنین شرایطی با دادن انگیزه و تشویق کردن، دانش آموز را به سمت بیشتر تلاش کردن سوق می دهم؛ اما گاهی دانش آموز تلاش خود را به طور جدی و مستمر دارد. ولیکن والدین فشار مضاعف و استرس آوری به او می آورند. در چنین شرایطی به والدین توصیه میکنم شرایط خانه و خانواده را برای فرزندشان ناامن نکنند و با ایجاد یک فضای آرام و به دور از تنش بستر مناسب را برای شروع مطالعه ایجاد کنند.
مهم ترین آموزشی که به والدین گروه سنی ابتدایی داده اید چه بوده است؟
توضیح جزئیات برنامه راهبردی اولین چیزی است که آموزش می دهم. چون درک کردن مفهوم ایستگاه جبرانی و نمودار های پیشروی و پیمانه ها گاهی برای دانش آموزان سخت است. اما مهم ترین آموزش از نظر خودم این است که به پدر و مادر دانش آموزان می گویم برای اینکه فرزندتان از شما حرف شنوی داشته باشد و مخصوصا در ایام امتحانات سعی کنید شما هم کتاب بخوانید و خودتان را مشغول به یادگیری یک چیز جدید کنید.
موفقیت یک پشتیبان با چه شاخص هایی سنجیده میشود؟
من فکر میکنم داشتن ارتباط صمیمانه با دانش آموزان و تعامل مستقیم با والدین و جلب رضایت آنها در کنار پیشرفت درسی دانش آموزان نشان دهنده ی موفقیت پشتیبان در کارش است.
آیا در کارتان اشتباهی داشته اید که از آن درس گرفته و به دنبال اصلاح کردنش بوده باشید؟
بله. در اوایل کارم دانش آموزانی داشتم که کمی گوشه گیر و خجالتی بودند و تمایلی به ارتباط گرفتن با من نشان نمی دادند، که بعد از گذشت دو آزمون توجه ام را کاملا به آن ها معطوف کردم و برای برقراری ارتباط دوستانه پیش قدم شدم.
اگر بخواهید یک توصیه طلایی به پشتیبان های جدید الورودی که گروه تحت پوششان ابتدایی و متوسطه اول است داشته باشید، چه می گوئید؟
با گروه سنی ابتدایی با مهربانی و ملایمت و صبر زیاد و با گروه متوسطه ی اول دلسوزانه و دوستانه ارتباط بگیرند. نسبت به پیشرفت دانش آموزان دغدغه مند باشند و والدین را در جریان جزئیات درسی فرزندشان قرار بدهند و با آنها تعامل سازنده داشته باشند.