کنش چیست و چه ویژگیهایی دارد؟
در علوم انساني به فعاليتي كه انسان انجام مي دهد، كنش و به انجام دهنده آن كنشگر ميگويند.
كنش آگاهانه است يعني وابسته به آگاهي آدمي است به گونهاي كه بدون آگاهي انجام نميشود سخن گفتن يك كنش است اگر ما آگاهي خود را نسبت به كلمات و معاني از دست بدهيم از گفتار باز ميمانيم از اين رو فردي كه به زباني آگاهي ندارد، نميتواند با آن سخن بگويد.
كنش ارادي است يعني به اراده انسان وابسته است و تا خواست و اراده انسان نباشد انجام نميشود پس براي انجام كنش علاوه بر آگاهي اراده انسان نيز ضروري است زيرا ممكن است فردي به كاري آگاه باشد ولي تصميم به انجام آن نگيرد.
به عنوان مثال قرار گرفتن بر سر دوراهي ها يكي از ويژگي هاي كنش انساني را نشان ميدهد و آن ويژگي ارادي بودن كنش است فعاليتهايي مانند ضربان قلب،گردش خون،بسته شدن ناخودآگاه چشم در مواجهه با خطر كنش محسوب نميشوند زيرا فعاليت غير ارادي و طبيعي محسوب ميشوند.
كنش هدف دار است پرسش چرا چنين كاري كردي را ميتوان از هر كنشگري پرسيد زيرا فعاليت انسان با قصد و هدف خاصي انجام ميشود اگر چه ممكن است هميشه به آن نرسد.
كنش معنادار است انسان ها با توجه به معناي كنش خود آن را انجام ميدهند مثلاً وقتي دانش آموزي در كلاس درس خود را بالا ميآورد معناي كار او اجازه خواستن از معلم است معلم در صورتي ميتواند به او پاسخ دهد كه معناي كنش او را در يابد.
هر كنش آثار و پيامدهايي دارد :
برخي از پيامدهاي كنش به اراده افراد انساني يعني خود كنشگر يا افراد ديگر وابسته است به همين دليل به آنها پيامدهاي ارادي ميگويند اين دسته از پيامدها خودشان كنش هستند و بايد كنشگري آنها را انجام دهد البته همه پيامدهاي كنش اين گونه نيستند يعني به اراده افراد انساني بستگي ندارند به همين دليل به آنها پيامدهاي غير ارادي ميگويند اين دسته از پيامدها كنش نيستند كه لازم باشد كنشگري آنها را اراده كنند، بلكه نتيجه طبيعي كنش هستند.
آدميان در بسياري از موارد كنش هاي خود را با توجه به پيامدهاي ارادي و غير ارادي آن انجام مي دهند و از انجام برخي كنش ها به دليل پيامدهاي نامطلوب شان را كنترل مي كنند.
