1-رضا گفت دوستم در ادارة دیگری سمت من را دارد ولی بیشتر حقوق میگیرد. احمد در پاسخ گفت تو به صورت پارهوقت کار میکنی امّا دوستت تماموقت کار میکند. احمد برای پاسخ به مغالطة رضا از چه روشی استفاده کرده است؟
1) توجه به وجوه اختلاف 2) تعمیم ناروای شباهت 3) استدلال تمثیلی مخالف 4) استقرای تعمیمی
- 2-نوع استدلال های استقرایی زیر بهترتیب در کدام گزینه بهدرستی مشخص شده است؟
الف) از همان مغازه نان بخر؛ دفعههای قبل نانهایش خیلی خوب بودند.
ب) درخت گردکان با این بلندی؛ درخت خربزه الله اکبر!
ج) امروز معلممان لباس سیاه پوشیده بود؛ احتمالاً یکی از اقوامش فوت شده.
د) خواهر کوچکم با دیدن دوستم که لباس سفید پوشیده بود، شروع به گریه کرد چون فکر میکرد او دکتر است.
1) تمثیلی ـ تمثیلی ـ استنتاج بهترین تبیین ـ تعمیمی 2) تعمیمی ـ تمثیلی ـ تعمیمی ـ استنتاج بهترین تبیین
3) تعمیمی ـ تمثیلی ـ استنتاج بهترین تبیین ـ تمثیلی 4) تمثیلی ـ تعمیمی ـ تعمیمی ـ استنتاج بهترین تبیین
- 3-در کدام گزینه استدلال به کار رفته درست معرفی شده است؟
1) همة فلزات در دمای اتاق جامد هستند، بنابراین جیوه که نوعی فلز است در دمای اتاق جامد است: استقرای تعمیمی
2) هیچ یک از مرغها نمیتوانند پرواز کنند، بنابراین شترمرغ ها نیز نمیتوانند پرواز کنند: استقرای تمثیلی
3) 90% دانشآموزان 1000 مدرسه در تهران، مشهد و اصفهان مشتاق رسیدن به مرزهای علماند، بنابراین 90% دانش آموزان ایران مشتاق به رسیدن به مرزهای علماند: استدلال قیاسی
4) گلهای کنار بخاری رشد بهتری از گلهایی از همان نوع در کنار درب خروجی داشتهاند. حرارت سبب رشد بیشتر این گیاهان بوده است: استقرای تعمیمی
- 4-در کدام گزینه نوع قضیه بهدرستی تشخیص داده نشده است؟
1) هیچ ارزانی بیعلت نیست سالبة کلیه 2) هر گردی گردو نیست سالبة کلیه
3) برخی کتابها مثل یک دوست هستند موجبة جزئیه 4) هر دیواری موش دارد موجبه کلیه
- 5-در کدام گزینه، نوع استدلال استقرایی با گزینههای دیگر تفاوت دارد؟
1) جواد فوتبالیست خوبی است، بنابراین در والیبال نیز موفق خواهد شد.
2) هر گردویی گرد است، زیرا دیروز یک کیلو گردو خریدم و همه گرد بودند.
3) من به هر مغازهای در این شهر رفتم، اجناس گران بودند، پس همة فروشندههای این شهر گرانفروشند.
4) امروزه همة افراد از اینترنت استفاده میکنند، چون هرکس را که من میشناسم از اینترنت استفاده میکند.
6-کدامیک از گزینههای زیر به دلالت التزام، یک قضیه محسوب میشود؟
1) ای کاش در امتحان قبول میشدم. 2) «کتاب فلسفی» یک تصور است.
3) به کجا چنین شتابان؟ 4) از این راه عبور نکن.
- 7-چند مورد از موارد زیر نادرست نیستند؟
الف) در استدلال استقرایی مقدمات از نتیجه حمایت نسبی می کنند و مبنای حکم کردن فقط وجود مشابهت ظاهری و تعمیم دادن است.
ب) دربارة استدلال تمثیلی از اصطلاح قوی و ضعیف استفاده میشود.
ج) در استقرای تعمیمی از نمونههای تصادفی استفاده میشود و در درس ریاضی و آمار کاربرد دارد.
د) در استقرای تعمیمی همانند یک کاراگاه عمل میکنیم و چند مورد جزئی را بررسی میکنیم و نتیجة آن را تعمیم میدهیم.
۱) 1 ۲) 2
۳) 3 ۴) 4
- 8-در کدام استدلال به دنبال محتملترین پاسخ هستیم و اگر بگوییم: «از همان مغازه، نان ساندویچی بخر، دفعة قبل نان هایش خیلی خوب بودند.» از کدام نوع قیاس بهره بردهایم؟
1) استدلال تمثیلی– استدلال تمثیلی 2) استنتاج بهترین تبیین– استقرای تعمیمی
3) استدلال تمثیلی– استقرای تعمیمی 4) استنتاج بهترین تبیین– استدلال تمثیلی
- 9-کدام عبارت دربارة استقرای تمثیلی نادرست است؟
1) استقرای ضعیفی است که میتواند منجر به مغالطة تمثیل ناروا شود.
2) استقرایی است که در آن، بر اساس وجوه مشابهت بین دو امر حکم یکی را بر دیگری تسری میدهیم.
3) استقرایی است که بیشتر شدن وجوه مشابهت سبب یقینیتر شدن نتیجه میشود.
4) در مقابله با مغالطة ناشی از این استقرا، یک راه این است که به وجوه اختلاف توجه کنیم.
10-کدام یک از موارد زیر قضیه است و در جملة «ایران زیبا است» بهترتیب محمول و موضوع کدام است؟
1) زندگی را با امید به آینده تباه نکن - زیبا- ایران 2) توانا بود هر که دانا بود- زیبا- ایران
3) قضیه همان تصدیق است- ایران – زیبا 4) چگونه آدمی هستی- ایران - زیبا
