این مطلب شامل درسنامه با 5 تست چالشی از کتاب سه سطحی جامعه شناسی (3)، مبحث ذخیره دانشی میباشد.
در فایل ضمیمه درسنامه به همراه پاسخ تشریحی سوالات قرار داده شده است.
این مطلب توسط محمدحسین شکری تهیه شده است.
* گروه پشتیبانان ویژه کانون *
ذخیره دانشی
خلاصه ای از مهم ترین مطالب درس:
نکته) هرآنچه افراد از تجربه های فردی و اجتماعی خود، مطالعات مدرسه ای، دانشگاهی و... می آموزند، ذخیرۀ آگاهی یا ذخیرۀ دانشی آنها راشکل می دهد.
دانش عمومی:
کنش آدمی وابسته به آگاهی است و بدون آگاهی انجام نمی شود، ولی ما اغلب از آگاهی و دانشی که دربارۀ کنش های خود داریم و اهمیت و نقشی که این آگاهی در زندگی ما دارد، غافلیم.
نکته) اگر این آگاهیها و دانشها نباشند، زندگی اجتماعی ما مختل می شود و جهان اجتماعی فرو می پاشد.
این دانش را انسانها در طول زندگی خود به دست می آورند؛ یعنی این دانش، حاصل از زندگی است.
ما انسانها با تولد و ورود به جهان اجتماعی، با دیگرانی که در همان جهان اجتماعی زندگی می کنند، در مجموعه ای از آگاهیها و دانشها سهیم و شریک می شویم.. این نوع از دانش را دانش عمومی می نامند.
از آنجا که ما انسانها با هم زندگی می کنیم، مجبور نیستیم خودمان به تنهایی و جداگانه، دانش لازم برای تک تک کنشهایمان را تولید کنیم. جهان اجتماعی؛ یعنی جامعه و فرهنگی که در آن زندگی می کنیم، دانش لازم برای زندگی یا همان دانش عمومی را در اختیار ما قرارمی دهد.
نکته) دانش عمومی، گسترده ترین بخش ذخیرۀ دانشی ماست. ما دربارۀ دانش عمومی کمتر می اندیشیم؛ بیشتر از آن استفاده می کنیم و در تعامل با یکدیگر آن را به کار می بریم.
دانش علمی:
ذخیرۀ دانشی، بخش دیگری نیز دارد که با تأمل و اندیشه در دانش عمومی به دست می آید. به این دانش عمیقتر و دقیقتر، دانش علمی گفته می شود.
نکته) کسی که دانش علمی دارد، به درک عمیقی از دانش عمومی جهان اجتماعی خود می رسد؛آسیبها و اشکالاتی را که به دانش عمومی راه پیدا کرده اند، شناسایی می کند و قدرت پیدا می کند که از حقایق موجود در دانش عمومی دفاع کند.
تلاش های علمی به تدریج بر ذخیرۀ دانش علمی جهان اجتماعی می افزاید و دانش عمومی را غنی تر می کند. دانش علمی با تلاش برای حل مسائل و مشکلات زندگی، شکل می گیرد و پیشرفت می کند.
تعارض دانش علمی و دانش عمومی:
تعارض ها، گاهی با رها کردن بخشی از ذخیرۀ دانشی به نفع بخشی دیگر و گاهی با طرح ایده های جدید حل می شوند.
نکته) جهان های اجتماعی مختلف بر اساس هویت فرهنگی خود، تعاریف متفاوتی از دانش علمی دارند؛
مثال: جهان متجدد، براساس هویت دنیوی خود، فقط علم تجربی را دانش علمی می داند و علوم عقلانی و وحیانی را علم محسوب نمی کند.
به هنگام تعارض، ارتباط دو سویه دانش عمومی و دانش علمی قطع می شود؛ دانش عمومی به طور همه جانبه از دانش علمی حمایت نمی کند، دانش علمی از رشد و رونق لازم باز می ماند و دغدغه و توان لازم برای حل مسائل و مشکلات دانش عمومی را از دست می دهد.
ما دانشی می خواهیم که؛
هم سو با هویت فرهنگی خودمان و ناظر به حل مسائل جامعۀ ما باشد؛
هم چنین دغدغه کشف واقعیت و تشخیص درست و غلط داشته باشد.
یعنی از سویی در حل مسائل و مشکلات بومی ما مفید و کارآمد باشد و از سوی دیگر به زبان و منطق جهان شمول سخن بگوید و در گشودن مرزهای دانش علمی به روی جهانیان مشارکت داشته باشد.
تست های گزینش شده:
