با مرورکردن، مطالب را در ذهن تثبیت کنیم

یکی از نظریه‌هایی که درباره‌ی فراموش‌نکردن مطالبِ آموخته‌شده وجود دارد، نظریه‌ی «محوشدن» است. طبق نظریه‌ی محوشدن، ردیابی یا علامت‌گذاریِ حافظه در مغزِ شما مانند مسیری است که در جنگل ایجاد می‌کنید؛ آن‌هم زمانی که به‌طور مداوم از همان مسیر عبور می‌کنید. اگر تنها یک ‌بار از مسیر عبور کنید یا فاصله‌ی عبور شما از یک مسیر، خیلی طولانی شود، گیاهان و درختان زیادی در این جنگل رشد می‌کنند و  مسیر شما پس از مدتی، ناپدید و محو می‌شوند؛ اما اگر به‌طور مداوم و با فاصله‌های زمانیِ کوتاه، آن مسیر را طی کنید، جاده‌ای پدید می‌آید که پس از مدتی برای همیشه ماندگار خواهد شد. این جاده مسیری مشخص و شفاف برایتان خواهد بود که آن را با مرور و تکرار و تمرین ایجاد کرده‌اید و قدرت ماندگاری آن بسیار زیاد و حتی شاید تا آخر عمر باشد.

یکی از پژوهش‌های شناخته‌شده، میزان به‌خاطرآوردن مطالب را پس از گذشت مدت‌زمانِ مشخصی از دفعه‌ی اولی که مطلب را مطالعه کرده‌اید، بیان می‌کند:

از این پژوهش نتایج زیر حاصل می‌گردد:

• بدون مرور، بیشترِ اطلاعات از حافظه پاک می‌شوند.

• بهترین زمان برای مرور مطالب که بیشترین بازدهی را برای حک‌کردن در ذهن دارد، یک تا دو روز پس از اولین مطالعه است.

بنابراین قبل از اینکه مدت زیادی بگذرد، مطالب درسی را مرور کنید تا شب‌ امتحان از اینکه اکثر درس‌ها را به خاطر دارید، شگفت‌زده شوید. بهترین روش این است که وقتی مطلبی را یاد می‌گیرید، همان روز آن مطلب را مرور کنید. مروری که همان روز انجام می‌دهید، علاوه بر اینکه به تثبیت مطلب در ذهن شما کمک می‌کند، باعث می‌شود از زوایای دیگری هم آن را بررسی کنید و پیش از آنکه بخش اعظمی از اطلاعات از ذهنتان محو شود، جزئیات تازه‌تری نیز پیرامون آن یاد بگیرید. ایده‌ی مناسب این است که شب‌ها نیز قبل از خواب کل مطالبی را که در طول روز آموخته‌اید، تورق کنید.

در صورتی که زمان زیادی در اختیار ندارید، بهترین کار، مرور مطالب به‌صورت هفتگی است؛ اما این را بدانید که داشتن برنامه‌ی منظم و مکتوب برای دوره‌کردن، به شما کمک شایانی در تثبیت می‌کند. برنامه‌ی یادگیری باید به‌گونه‌ای طراحی شده باشد که هر مطلب به‌موقع و بجا مرور و تمرین شود. تنها داشتن چنین برنامه‌ای ضمانتِ فراموش‌نکردن دانسته‌ها خواهد بود. هر اندازه مطلبی مفهومی و عمیق باشد، بعد از اینکه آن را یاد گرفتید، نیاز دارید که بخش‌های حفظ‌کردنیِ آن را به‌ خاطر بسپارید؛ بخش‌هایی که شامل نکات، فرمول‌ها و سایر جزئیات مهم است.

فراموش نکنید که طبق جدول بالا، مطالب درسی را به‌‌موقع مرور کنید و هر شب قبل از خواب، نکاتی را که در طول روز یاد گرفته‌اید، یک بار دیگر تورق کنید.

منبع: www.faculty.bucks.edu