در ابتدای جلسه، کاظم قلم چی به نقش والدین در موفقیت دانش آموزان و حضور والدین (خصوصا هم پدر و هم مادر) در جلسات، اشاره کردند و گزارشی از رابطه حضور دانش آموزانی که با پدر و مادر یا فقط پدر یا فقط مادر در جلسات برترها شرکت میکردند و تراز آنها ارائه شد.
موضوع اول جلسه: اهمیت همراهی علمی و آموزشی اولیا و کارهایی که آن ها می توانند برای فرزندانشان انجام دهند.
روزهای جمعه دانش آموزان برتر کنکوری در ساختمان مرکزی بنیاد علمی آموزشی قلم چی پس از آزمون کانون، در جلسات کاظم قلم چی شرکت می کنند و امروز اولین جلسه ای است که دانش آموزان سال سومی به این جلسات دعوت شده اند و شرکت آن ها در جلسات بعدی علی رغم شرط تراز، وابسته به حضور و همراهی والدین آن ها نیز می باشد. در مورد نقش والدین کاظم قلم چی به این نکته اشاره کردند که اگر والدین نیز به همراه دانش آموزان از مسیر موفقیت آن ها و آزمون های آن ها آگاه باشند این آگاهی نقش چشم گیری در موفقیت دارد. حضور والدین در این جلسات و همراهی آموزشی آن ها تشریفاتی نیست. پدر معین فلاحت گر رتبه 1 کنکور ریاضی 88 که عضور هیات علمی دانشگاه نیز بود، 7 سال فرزندش را همراهی می کرد. هم چنین والدین شایان پورمیربابایی رتبه 1 کنکور تجربی 93 در تمام آزمون های کانون، او را همراهی می کردند و پدر و مادر و خواهر شایان در مسیر رفت و برگشت آزمون ها با او همراه بودند.
والدین در مقاطع پیش دبستانی و دبستان غالبا می دانند چگونه می توانند به دانش آموزانشان کمک کنند ولی در مقاطع بالاتر نمیدانند که به مرور زمان در جلسات مختلف کارهایی را که والدین میتوانند برای موفقیت فرزندانشان انجام دهند را بیان میکنم. اولین کاری که والدین می توانند برای دانش آموزان انجام دهند گفتگو است. در گفتگو نیز لزومی ندارد که نظرات اولیا و دانش آموزان با هم یکسان باشد، در حالتیکه آنها با هم اتفاق نظر ندارند در بحث و گفتگو به راهکارهای بهتری می رسند.
وقتی از والدین رتبه های برتر می پرسیم برای موفقیت دانش آموز خود چه کار کرده اید گاه قادر به بیان آن نیستند و این یعنی دانش ضمنی دارند ولی دانش آشکار ندارند ولی کسانی که این توانایی را داشته باشند و هم بدانند چه کار می توانند برای دانش آموزان انجام دهند و هم با آگاهی برای موفقیت دانش آموزان تلاش کنند نقش موثرتری خواهند داشت.
اهمیت برنامه برای شما دانش آموزان سال سومی خیلی مهم است. شما به اهمیت امتحان نهایی آشنا هستید ولی در تابستان بین دانش آموزان اختلاف تراز و اختلاف جایگاه ایجاد می شود و در انتخاب مسیرهای مختلف، تنوع ایجاد میشود و کارهای عجیب و غریب زیاد انجام میشود و در نتیجه برخی که مسیر درستتری را طی میکنند نتایج بهتری کسب میکنند و از دیگران جلو میافتند.
از جمله سوالاتی که برای دانش آموزان در مورد تابستان مطرح می شود عبارتند از:
در تابستان درس های سال سوم را بخوانم یا چهارم را؟
درس های سال دوم را بخوانم یا نه؟
چه کسانی پیشرفت می کنند و چه کسانی جهش می کنند؟ همه کسانی که زحمت می کشند پیشرفت می کنند اما کسانی که ذهن واضح و شفاف دارند جهش می کنند. زحمت و تلاش یعنی افتخار و ما باید به افتخار و فضیلت سخت کوشی آگاه باشیم. امیرهوشمند چترودی رتبه 2 رشته انسانی کنکور 91 بیان می کرد که بسیار درس می خواند و می گفت حتی در تاکسی هم زمان را از دست نمیداد. از او پرسیدم آیا دیگران تو را سرزنش نمی کردند می گفت بله سرزنش می کردند ولی من کار خودم را می کردم و این سخت کوشی را از پدرم یاد گرفتم. پس اگر دانش ضمنی داشته باشید پیشرفت می کنید ولی اگر دانش آشکار داشته باشید جهش می کنید یعنی کسانی که ذهن آشفته نداشته باشند و گیج نباشند و ذهن واضح و شفاف داشته باشند جهش می کنند.
محمد استاد محمدی رتبه 1 کنکور ریاضی 91 بیان می کرد که وقتی تابستان سال کنکور تمام شد می دانستم تک تک دروس را چگونه بخوانم. یعنی روش مطالعه خود را در تکتک درسها یافته بود و این یعنی داشتن فراشناخت. دقت کنید شما از دبستان تا کنون فراشناخت را یاد نگرفته اید.
حفظ کردن و حل مساله و تصمیم گیری شناخت هستند ولی فراشناخت یعنی بدانید که چگونه حفظ می کنید چگونه مساله حل می کنید ،چگونه تصمیم می گیرید و به نوعی فراشناخت همان مدیریت تفکر است یعنی بدانید که هر درس را چگونه یاد می گیرید. نکته دیگری را که باید یاد بگیرید هوش هیجانی یا هوش عاطفی است. هوش هیجانی یعنی مدیریت اراده (قلب) و فراشناخت مدیریت مغز است. هر دو فراشناخت و مدیریت اراده زیرمجموعه خودتنظیمی هستند که شما برای تنظیم خود و برای موفقیت به آنها نیاز دارید ولی از نظر من مدیریت مغز مهم تر است.
موضوع دوم جلسه: برنامه تابستان
تابستان یک دوره انتقالی است چون از یک مقطع به مقطع دیگر می روید مثلا شما الان سال سوم بودید و به سال چهارم می روید و اگر از شما بپرسند می گویید سال سوم هستم و سال چهارم می روم و ترجیح شما این است که خود را سال چهارمی معرفی کنید. از آن جائی که تابستان یک دوره انتقالی و گذار است درنتیجه باید برنامه راهبردی آن نیز حالت انتقالی را داشته باشد. این برنامه شامل 70 درصد نگاه به آینده و 30 درصد نگاه به گذشته است. نگاه به آینده یعنی همان پیش خوانی و وقتی دانش آموزی پیش خوانی می کند در کلاس مشارکت بیشتری می کند و بازده و گیرایی بیشتری دارد در عین حال که شاداب تر و کنجکاوتر است.
در قسمت نگاه به آینده مهم ترین بخش مشورتی والدین، کمک به انتخاب واحد دانش آموزان برای آزمون های کانون است. کاظم قلم چی تاکید کردند که دانش آموزان و اولیا در مورد این موضوع با هم گفتگو کنند و درسهای انتخابی خود را مشخص کنند.
هم چنین نگاه به گذشته در آزمون های تابستان کانون، اجباری است ولی چرا؟ چون این درس ها را همه خوانده اند و امتحان نهایی داده اند و می توانند آن ها را پاسخ دهند و باید آن ها را در آزمونها پاسخ دهند تا مطالب آنها را فراموش نکنند.
در تابستان درس های سال سوم را مطالعه می کنید اما چرا؟ دلیل اول این است که نباید مطالب را فراموش کنید و دلیل دوم این است که بخش مهمی از کنکور از سال سوم است. در تابستان باید بار خود را سبک کنید یعنی درس بخوانید و سال سوم را جمعبندی کنید و تستهای آنها را از کتابهای آبی کار کنید. مشکل اصلی در کنکور حجم و تعداد بالای کتاب های درسی است.
و اما نگاه به آینده مهم تر است یا گذشته؟ نگاه به آینده. چون کسانی که در تابستان زیاد روی نگاه به گذشته تمرکز کنند خسته و کسل می شوند. اکثریت خصوصا شما جوانان از کار تکراری خوشتان نمی آید.
هشدار کاظم قلم چی: تک برنامه ای باشید و کسانی که در آزمون های کانون شرکت می کنند باید با برنامه آن همراه باشند.
یکی از عناصر کیفیت مطالعه تعادل است. تعادل نیز جنبه های مختلفی دارد از جمله تعادل در مطالعه مطالب پیش و پایه و تعادل در مطالعه مطالب اختصاصی و عمومی و تعادل در مطالعه تستی و تشریحی و بدانید که تعادل هر کسی مخصوص خود اوست.
منابع بخش نگاه به گذشته، کتاب های آبی هستند. یادتان باشد در انتخاب منابع باید دقت کنید چرا که منابع نیز موردی است که سبب جدا شدن دسته ای از دانش آموزان از دیگران می شود.
سوالی که برای برخی از دانش آموزان ایجاد می شود این است که اول با سوال جدید تمرین کنیم یا سوال کنکور؟ پاسخ این است که همواره با سوالات استاندارد تمرین کنید.
اگر دانش آموزی نگاه به آینده را انتخاب نکرد از سال دوم درس معادل را پاسخ می دهد، پس دقت کنید سال سوم که اجباری است و از سال چهارم بین 2 تا 4 درس می توانید انتخاب کنید اگر انتخاب نکردید سال دوم آن را پاسخ می دهید.
هم چنین باید توانایی شخصی سازی برنامه راهبردی را به مرور زمان پیدا کنید.
در فاصله زمانی بین آخرین امتحان سال سوم و شروع آزمون های سال بعد، کتاب جمع بندی پایه و سوالات استاندارد آزمون های کانون را دریافت می کنید.
نکته مهم در مورد برنامه تابستان این است که سوال های نگاه به آینده پوششی است به این صورت که وقتی در 9 مرداد بخشی از مطالب مورد آزمون قرار می گیرد در آزمون بعدی یعنی 23 مرداد از مطالب آزمون 9 مرداد نیز سوال طرح می شود (6 سوال از این قسمت) و از مباحث جدید 4 سوال. دلیل بر این است که چون مطلب جدید است و باید به حافظه بلندمدت منتقل شود و برای این کار باید تمرین بیشتری کرد دوباره از آن قسمتها سوال طرح میشود تا این قسمتها را تمرین کنید و تسلط پیدا کنید. دلیل دیگر این است که برخی از دبیران یا آموزشگاه ها ممکن است عقب باشند و دیر شروع کنند. هم چپنین در آزمون بعدی نیز دوباره از مباحث آزمون 9 مرداد 4 سوال و از آزمون 23 مرداد 3 سوال و از مباحث جدید نیز 3 سوال طرح می شود. در نتیجه دانش آموزانی که دیرتر به آزمون ها می پیوندند نیز می توانند با آن مطابق شوند.
امروز در مسیر برگشت به منزل با والدین خود یا با دوستان خود در مورد انتخاب رشته تابستان صحبت و گفتگو کنید. در رشته تجربی برای انتخاب واحد چندگونه گرایش وجود دارد که این تنوع در رشته ریاضی کمتر است. تعدادی از این گرایشها عبارتند از:
زیست و شیمی
زیست و ریاضی
این دانش آموزان غالبا زیست را به این دلیل انتخاب میکنند که یک درس اصلی است و ریاضی را به این دلیل انتخاب می کنند که معتقدند این درس مفهومی و محاسباتی است و نیاز به زمان زیادی برای تمرین و تثبیت و تسلط در آن است.
زیست و فیزیک
همچنین در این جلسه، علاوه بر توزیع برنامه راهبردی تابستان، برنامه امتحانی امتحان نهایی نیز بین دانش آموزان توزیع شد و دانش آموزان و والدین می توانند در مورد آن با هم گفتگو کنند و برنامه زمانی خودشان را مشخص کنند مثلا این که برای هر امتحان نهایی چند روز زمان دارند و بسته به سطح تسلط خود، باید چگونه و چقدر مطالعه کنند و در نهایت اینکه زمانهای اضافی را چگونه و بین کدام دروس توزیع کنند.
یادتان باشد بزرگترین خطری که در این مقطع زمانی شما را تهدید می کند امتحان نهایی نیست چون به اهمیت آن آشنا هستید بلکه تابستان است که اگر با برنامه و با آگاهی و همراهی والدین پیش بیایید و در مسیر درست باشید میتوانید رشد چشمگیری داشته باشید.
تهیه و تنظیم
ناهید منجمی
