روزدرس - فارسی - دهم انسانی - 4 آذر- امیرحسین کاروین

یک جزوه خلاصه برای مرور نکات گروه اسمی،حسن تعلیل،استعاره و لغات دروس ادبیات پایداری

روزدرس - فارسی - دهم انسانی - 4 آذر- امیرحسین کاروین

سلام گرم من به تو،رفیق علوم انسانیم!

شاید درس فارسی از کنکور حذف شده باشه اما خودت میدونی که درس مهمیه و نباید به این بهانه فراموشش کنی!

خصوصا که مباحث مشترکی هم با کتاب علوم و فنون داره.

پس بیا نکاتش رو خیلی سریع و خلاصه مرور کنیم.


کلمات مهم املایی درس سوم پایه دهم +  گنج حکمت

حضیض  ، سرخون ،   شفق ، محراب ، غبطه ، عمارت 

    دستور زبان 

همانطور که میدانید به اسم‌های موجود در یک جمله گروه اسمی می‌گوییم . هر اسم در کنار وابسته‌های پسین و پیشین خود یک گروه اسمی می‌سازد؛ در هر گروه یک هسته وجود دارد ولی امکان دارد چندین وابسته وجود داشته باشد.

     نکته مهم: 

وجود هسته در گروه اسمی واجب و اجباریست. 

    برای تشخیص هسته

اولین کلمه ای که در جمله کسره بگیرد هسته است. مثال: لباسِ زیبای من

در جمله بالا لباس اولین کلمه ای است که ه کسره گرفته و معنای اصلی جمله حول محور آن می گردد.

  وابسته ها

 وابسته ها به دو گروه کلی تقسیم می شوند:

1. وابسته های پیشین:  

الف )صفت اشاره مانند: این، آن،  همین ،همان ،چنین ، چنان          مثال: همان میز چوبی

 ب)  صفت پرسشی مانند: چه  ،چگونه ،کدام ،کدامین ،چجور، چه مقدار ، چند چندمین

ج) صفت مبهم مانند: همه ، هیچ ، چند ، خیلی ، بعضی ، قدری

 

        نکته خیلی مهم:

  اگر چند و یا چندین معنی پرسشی داشته باشد دیگر صفت مبهم نیست و صفت پرسشی به حساب می آید . 

 مثال: چند کیلو برنج آورده‌ای؟

د) صفت تعجبی  مانند: چه ، عجب، وه ، چقدر                 مثال: عجب هوای خوبی

ه) صفت شمارشی ( اعداد   شمارشی بدون پسوند مین یا با پسوند مین)             مثال: یک آدم خوب/  سومین جشنواره ملی

 و) صفت عالی مانند:  بهترین ،زیباترین ، و در کل تمام صفت هایی که با پسوند "ترین" می آیند.

ز) شاخص؛عنوان‌هایی که قبل یک اسم می آیند. پرکاربردترین و معروف‌ترین شاخص‌ها:آقا،خانم،استاد،شهید،دکتر،مهندس،حاجی،عمو 

 مثال :  استاد معین انسان بزرگی بود.

2- وابسته های پسین ؛عبارتند از:

1.صفت های بیانی

2.صفت های شمارشی

3.مضاف الیه 

4.قلمرو ادبی

 تشخیص یا شخصیت‌بخشی ؛ عبارت است از نسبت دادن کار یا حالت یا صفت یک جسم جان دار به شیء بی جان. 

مثال: گشت یکی چشمه ز سنگی جدا       غلغله زن چهره نما تیزپا

 در بیت بالا   چهره نما بودن و تیز پا بودن صفاتی انسانی که به غیر از انسان نسبت داده شده

 حسن تعلیل

 آرایه‌ای است که در آن برای موضوعی علتی غیرواقعی اما زیبا، خیال انگیز و شاعرانه ذکر می شود؛ نکته مهم در حسن‌تعلیل غیر واقعی بودن آن دلیل است. 

 مثال: پیش دهنت پسته زتنگی زده لاف              زان است که هرکس دهنش پاره کند

   در بیت بالا شاعر برای وصف دهان معشوق از آرایه حسن تعلیل استفاده می کند و در واقع می گوید: علت این که مردمان دهان پسته را پاره میکنند لافی است  که پیش دهان تو از تنگی زده

درس ۵ فارسی دهم+ شعر خوانی

لغات املایی مهم.

محنت،اجل،غرش،چراغدان،ابوالعجایب،متحیّر

قلمرو زبانی

 کلمات هم نوشت: همانطور که از اسمش پیداست کلماتی که نوع نوشتار یکسان دارند اما از نظر معنی با یکدیگر متفاوت هستند.

 مانند:

گفتم که نوش لعلت ما را به آرزو کشت         

بادی که در زمانه بسی شمع ها بکشت

در دو عبارت بالا  هرکدام از واژگان "کشت" معنای متفاوتی می دهد.

استعاره

 استعاره دو نوع دارد:            الف) مصرحه              ب)مکنیه

  1. * استعاره مصرحه: مشبه به بجای مشبه بیاید .                   مثال:  ای دیو سپید پای در بند 

در عبارت بالا دیو سپید استعاره از کوه ‌دماوند می‌باشد. در واقع تشبیه بوده: کوه دماوند مانند دیو سپید است. مشبه (کوه دماوند) حذف شده و مشبه به (دیو سپید) به تنهایی آمده است.

  1. * استعاره مکنیه: مشبه بجای مشبه به بیاید.

وقتی خصوصیت چیزی را به چیز دیگر نسبت دهیم استعاره مکنیه شکل می گیرد. 

 مثال

استعدادهای این مدرسه شکفتند.(شکفتن صفتیست که برای گل استفاده میشود اما در اینجا به دانش آموزان نسبت داده شده)

 مادرم در جشن دیشب درخشید ( درخشیدن صفتی است که برای ستاره استفاده می شود اما در اینجا   به انسان نسبت داده شده)

          نکته مهم: هر تشخیصی استعاره است ولی هر استعاره‌ای تشخیص نیست

 

خب خسته نباشید!

این درسنامه هم به آخر رسید اما درس خوندن شما نه :*)

پس متاسفم که بهت خبر بدم ما از قبل یه درسنامه جامع برات آماده کردیم که توش نکات و تست های مشابه آزمون 4 آذر جمع آوری شده.

به اون هم سر بزن که مسیرت تا کنکور طولانیه و باید هنوز کلی تلاش کنی

ناامید نشی یه وقتا!!!!!!

هنوز کلی وقت برای پیشرفت داری!


دفترچه جامع درسنامه 4 آذر

Menu