چیستی،ریشه و شاخه‌های فلسفه-درس1و2فلسفه1-خلاصه+تست-فاطمه ایزدی

دوستان عزیز سلام!

در این مطلب ابتدا با چند تست میزان تسلط خودمون رو در این مبحث ارزیابی میکنیم و پاسخ تشریحی هر تست را با دقت میخوانیم. 

سپس خلاصه و نکات کلیدی درس اول و دوم فلسفه یازدهم رو با هم مرور میکنیم. 

نویسنده:

«ارزیابی اولیه فلسفه»:

تست اول:

پاسخ تشریحی:

1) در مسائل فلسفی نمی توان از روش های تجربی مثل استفاده از حواس و ازمایش و ... بهره برد. در این موارد فقط می توان با تفکر و تعقل و تجزیه و تحلیل دانسته ها به حل مسئله نزدیک شد.

3) انسان در زندگی روزانه خویش، با سوالهایی رو به رو میشود که می تواند ساعاتی طولانی فکر او را به آن مشغول کند و این همان سوالات بنیادین اند. از همان آغازین روزهای حیات انسان در زمین، افرادی اهمیت پرسش های فلسفی را دریافته و برای رسیدن به پاسخ آن تلاش کرده اند. و در گزینه 2 عنوان شده که فلسفه مثل سایر دانش ها قانون به خصوصی دارد.و نیز هر دانشی روش مخصوص به خود دارد.

پاسخ: گزینه 2

تست دوم:

کدام مورد تفاوت اساسی فلسفه را با سایر علوم نشان می‌دهد؟ (کنکور99)

1) ارائه دیدگاه های کلی                            2) موضوع و مسائل آن 

3) حیرت در برابر هستی                              4) استفاده از روش عقلی

پاسخ تشریحی:

 -سایر علوم درباره ی موضوعات خاص از میان موضوعات مربوط به جهان و زندگی انسان می پردازند. ولی فلسفه به بررسی اصل وجود و حقیقت جهان، طبیعت و انسان می پردازد.

- توجه کنید دانش ریاضی از لحاظ استفاده از روش عقلی با فلسفه شباهت دارد .(رد گزینه 4)

پاسخ: گزینه 2

تست سوم:

- کدام مورد را می توان پرسشی فلسفی دانست؟(کنکور 1400)

1) فلسفه چگونه دانشی است؟                         2) فلسفه خواندن نماز چیست؟

3) زندگی کردن چه فایده ای دارد؟                   4) آیا تفکر تابع قواعد خاصی است؟

پاسخ تشریحی:

سوالات فلسفی مربوط به موضوعات اساسی و بنیادی است که بدون در دست داشتن پاسخ قانع کننده و درست برای آنها، تصمیم‌گیری‌های انسان به نتیجه و سرانجام روشنی نخواهد انجامید.

پاسخ: گزینه 3

تست چهارم:

پاسخ تشریحی:

بخش هاي اصلي فلسفه درصدد بررسي حقيقت وجـود و مسـائل پيرامون آن است.

پاسخ: گزینه 2

تست چهارم:

پاسخ تشریحی:

علت نامگذاري فلسفه مضاف اين است كه كلمة فلسفه به كلمه اي كه نام آن دانش يا موضوع خاص است اضافه شده است.

 پاسخ: گزینه 3

خلاصه درس 1، چیستی فلسفه

مسئله هایی که در زندگی با آنها مواجه می شویم:

1-مسائل روزمره زندگی "مانند این که امروز چند ساعت درس بخوانم؟"

2-سوال های خاصی که می توانند ساعات طولانی ما را مشغول به تفکر کنند "مانند اینکه چرا در دنیا  درد و رنج هست؟"

*پیش آمدن سوال برای انسان ← نادانی انسان در باره چیزی

*واسطه رسیدن انسان از مجهولات به معلومات یا از پرسش به پاسخ ← تفکر

مراحل اندیشه ورزی:

روبرو شدن با مسئله← طرح سوال← تفکر در اندوخته‌ها← رسیدن به پاسخ

دو مرتبه تفکر:

1-تفکر غیر فلسفی (مرحله اول تفکر): انسان به دنبال پاسخ سوال های معمولی و روزانه است.

 ( فطرت اول به گفته ملاصدرا)

2-تفکر فلسفی( فطرت ثانی به گفته ملاصدرا): ورود به پرسش های اساسی و تفکر در آنها

*شرط عبور از مرحله اول به دوم تفکر← پرداختن به پرسش‌های اساسی با جدیت و به طور پیوسته

نکته: سوالات دسته دوم بنیادی و در مورد موضوعات اساسی است.

*تصمیم گیری های انسان به نتیجه روشنی نمی رسد← اگر پاسخ درست و قانع کننده ای برای پرسش های فلسفی نیابد.

ظهور فلسفه: تلاش بشر برای رسیدن به پاسخ قانونمند سوالات بنیادی

لفظ فلسفه:

1- دارای ریشه یونانی               2- عربی شده فیلوسوفیا

3- در ابتدا شامل همه دانش ها می‌شده    4- سقراط آن را عمومی کرد و بر سر زبان ها انداخت

فیلوسوفیا مرکب از دو بخش:

1- فیلو به معنی دوست داری          2- سوفیا به معنی دانایی

کلمه سوفیست:

1-در ابتدا به معنی دانشمند بود     2-بعدها مفهوم مغالطه کار گرفت

3-سفسطه به معنی مغالطه کاری از آن گرفته شده است

*فیلسوف به معنای دوستدار دانش است← سقراط خود را (فیلوسوفوس) فیلسوف نامید.

سوفیست ها:

1- اشتغال بیشتر آنان به تعلیم سخنوری و وکالت.    2- مهمترین هدفشان پیروزی بر رقیب بود

3- در استدلال هایشان از مغالطه هایی کمک می گرفتند که به ظاهر درست می‌آمدند.

با توجه به رویه ای که سوفیست ها در پیش گرفته بودند موجب ظهور دانشمندانی شدند که:

1- برای حقیقت و واقعیت ارزش و اعتبار قائل نبودند. 2- حقیقت را برای هرکسی نسبی می دانستند.

سقراط به دو دلیل مایل نبود او را سوفیست بخوانند:

1- تواضع و فروتنی در برابر دانایی و علم     2- یا هم ردیف نشدن با سوفیست ها

کاربرد لفظ فلسفه در گذشت زمان

فلسفه به معنای دوست داری دانایی← فلسفه به معنای مطلق دانش← فلسفه به معنای دانش خاص

تمایز دانش ها با هم از دو جهت:

1- موضوع مورد مطالعه                                                                 2- روش مورد استفاده

موضوع فلسفه: اصل وجود و حقیقت انسان، جهان و طبیعت.

*فلسفه درباره ی هستی و موجودیت موجودات صحبت می‌کند← پس مباحث فلسفی پایه و اساس سایر علوم اند.

روش فلسفه: استفاده از عقل و استدلال (خصوصاً استدلال قیاسی)

گام‌های قرار گرفتن در مسیر درست تفکر فلسفی:

1- آگاهی از مجهولات و دانسته های خود 2- جستجو پاسخ به سوالات

3- ارائه استدلال صحیح               4- داشتن معیار برای پذیرش پاسخ

خلاصه درس 2،ریشه و شاخه های فلسفه

دانش فلسفه دارای دو بخش:

1- اصلی (ریشه و اساس فلسفه)        2- فرعی (شاخه و ستون های فلسفه)

بخش اصلی و ریشه ای فلسفه:

1- در صدد بررسی اصل و حقیقت وجود و مسائل پیرامون آن

 2- مربوط به قوانین و احکامی است که درباره ی خود هستی و وجود اند.

3- تقسیم بخش اصلی فلسفه به دو بخش:

الف) هستی شناسی : بحث در مورد قوانین و احکام کلی و عام حاکم بر وجود و هستی

ب) معرفت شناسی: مطالعه ی توانایی انسان در شناخت انسان 

نکته1: معرفت بر وجود فرع بر امکان شناخت است.

نکته2: فلسفه، علم درباره ی هستی، همان وجود شناسی است.

نکته3:معرفت و علم یکی از اقسام هستی هستند و داخل وجود شناسی قرار می گیرند.

نکته4: به علت فراوانی مباحث معرفت، با عنوان مستقل معرفت شناسی و به صورت جداگانه از آن نام می بریم.

شاخه های فلسفه:

1- دسته ای از دانش های فلسفی اند.

2- منتقل کردن قوانین بنیادی وجودشناسی و معرفت شناسی به محدوده های خاص از وجود

3- با تامل فیلسوفانه در حوزه های مختلف علمی به وجود می آیند.

4- امروزه شاخه های فلسفه ناظر به بسیاری از پدیده ها یا رشته های علمی شکل گرفته اند. مثل فلسفه فرهنگ، فلسفه حقوق.

5- به این شاخه های فلسفی، فلسفه های مضاف می‌گویند زیرا کلمه فلسفه به کلمه آن دانش خاص اضافه شده. مثلا: فلسفه روان‌شناسی

نویسنده:

برای دسترسی به دیگر مطالب مربوط به ازمون 7 ابان به لینک زیر مراجعه کنید.

فاطمه ایزدی-دانشجوی روان شناسی دانشگاه شیراز

هم چنین برای دسترسی به مطلب درس اول فلسفه1 به لینک زیر مراجعه کنید.

چیستی فلسفه-خلاصه و تست درس1 فلسفه یازدهم-فاطمه ایزدی

موفق باشید.