همواره در کنکورهای سراسری، درس جامعهشناسی جزو چالشیترین دروس دفترچه آزمون است. علیرغم حجم اندک کتابها، شباهت بیش از حد مطالب و تاکید افراطی طراحان سوال به این شباهتها، از جمله دلایل اصلی دشواری این درس در کنکورهای سالهای پیش بوده است.
کنکور سراسری ۹۸:
سطح دشواری آزمون:
برخلاف پیشبینیها، سطح سوالات بهخصوص در جامعهشناسی ۲، دشوارتر از حد انتظار بود. سوالات ۲۱۷، ۲۲۷، ۲۲۹ و ۲۳۰ از جمله چالشیترین سوالات آزمون امروز بوده است. لازم به ذکر است که در سوال ۲۱۷، بهدلیل مشترک بودن سوال با نظام قدیم، از اصطلاحات و عبارات کتاب درسی نظام قدیم نیز استفاده شده است!
بودجهبندی:
سوالات بهطور کامل تمامی فصلهای ۳ کتاب درسی را پوشش داده است و همهی سرفصلهای این درس در آزمون امروز مورد پرسش واقع شدهاند. ۳ سوال از جامعهشناسی ۱، ۵ سوال از جامعهشناسی ۲ و ۸ سوال از جامعهشناسی ۳ طراحی شده است، همچنین ۴ سوال ترکیبی هم در آزمون به چشم میخورد.
نوآوریها و رویکردهای جدید:
تیپبندی سوالات دقیقا از کنکورهای سالهای گذشته پیروی کرده است، با این حال برخی اصطلاحات جدید (برای مثال در سوال ۲۱۷) و همچنین برخی سوالات خلاقانه (برای مثال سوال ۲۲۹)، سطح کیفی سوالات را نسبت به سال گذشته رشد قابل توجهی داده است. همچنین باید اشاره شود که تعداد سوالات چندقسمتی نسبت به سالهای گذشته کاهش پیدا کرده است و این اقدام طراحان کنکور را میتوان گامی رو به جلو در کاهش دشواری سوالات دانست.
مباحث مشترک:
برخلاف بسیاری از درسهای رشته علوم انسانی، بازنویسی کتابهای درسی جامعهشناسی، چندان موجب تغییر محتوای این درس نشده است؛ لذا امکان طراحی سوال مشترک فراهم و دست طراحان در این زمینه کاملاً باز است. گرچه امکان طراحی ۷۰ تا ۸۰ درصد سوالات بهصورت مشترک بین نظام قدیم و جدید (بدون خلل به پوشش کامل کتاب درسی) وجود داشت اما در آزمون امروز تنها نیمی از سوالات (۲۱۶، ۲۱۷، ۲۱۹، ۲۲۰، ۲۲۱، ۲۲۲، ۲۲۳، ۲۲۴، ۲۲۵ و ۲۲۹) بین دو گروه مشترک است.
مباحث غیرمشترک:
نقطهی ثقل مباحث غیرمشترک نظام جدید و قدیم، درس جامعهشناسی ۳ است. سوالات این درس از نظر دشواری پایینتر از سطح انتظار و اغلب بهراحتی قابل پاسخگوییاند. در بین ۱۰ درس این کتاب، تنها از دروس ۳ و ۶ سوالی طرح نشده است. فلذا از این رهگذر برداشت میشود که جامعهشناسی ۳، نسبت به ۲ کتاب دیگر از اهمیت بالاتری نزد طراحان کنکور برخوردار است. این نکته برخلاف انتظارات دبیران و کارشناسان این درس بود که همواره برای جامعهشناسی ۲ بهدلیل حجم بیشتر مطالب، اهمیت بالاتری قائل بودند.
محمدابراهیم مازنی- مسؤول درس جامعه شناسی کنکور- رتبه 6 کنکور انسانی