سلام وعرض ادب خدمت دانشآموزان عزیز.بنده امیرحسین جلالی دانشجوی مدیریت مالی و رتبه سه کشوری قصد دارم در این مطلب به نکات مبحث تعریف مفهومی بپردازم.من در کنکور سراسری در درس فلسفه و منطق درصد 80 را کسب کردم.
درسنامه
تعریف عبارت است از ترکیبی از تصورات معلوم در جهت شناخت تصور مجهول.تعریف چیستی مفوم را روشن میکند.
تعریف مفهومی: در این نوع از تعریف با دستهبندی ویژگیهای یک مفهوم به ویژگی مشترک با سایر مفاهیم مشابه(امرعام)و ویژگی خاص آن شیء(امرخاص،ویژگی منحصربه فرد)،به تعریف شیء میپردازیم
.تعریف را با مفهوم عام آغاز میکنیم وسپس مفهوم خاصتر را بیان میکنیم.
وجه تسمیه تعریف مفهومی: در این تعریف به تحلیل مفهوم موردنظر میپردازیم.
شرایط تعریف صحیح:1)واضح باشد؛یعنی از کلمات
ناشناخته،مبهم،نامأنوس،ایهام واستعاره در تعریف استفاده نشود.{این شرط بستگی به مخاطب دارد و نسبی است}
مثال یم:قماقم(لفظ مبهم و نامأنوس) خورشید:سکه طلای آسمان(استعاره)
2)جامع افراد باشد:تعریف باید تمامی مصادیق آن مفهوم را دربربگیرد.
مثال تعریف مثلث به شکلی که سه ضلع مساوی دارد.
3)مانع اغیار باشد:تعریف باید فقط مصادیق آن مفهوم را دربربگیرد و شامل مصادیق مفاهیم دیگر نباشد. مثال تعریف انسان به حیوان راست قامت
4)تعریف،دوری نباشد: تعریف یک مفهوم با استفاده از خودش یا مفهوم مخالفش تعریف دوری است.
مثال سرما:گرما نیست.
وظیفه علم منطق این نیست که مفاهیم علوم دیگر را تعریف کند بلکه علم منطق به روشهای صحیح تعریف و قواعد تعریف میپردازد.تعریف مفهومی با مفاهیم کلی سروکار دارد.
💥 نکته 💥در تعاریف صحیح رابطه میان معرَّف و مفهوم عام قطعا عموم وخصوص مطلق است.{مفهوم عام،عامتر و معرَّف خاصتر است}
مثال{انسان:حیوان ناطق} رابطه«انسان»و«حیوان»عموم و خصوص مطلق است که حیوان عام تر است.
💥 نکته 💥در تعاریف صحیح نسبت میان مفهوم عام ومفهوم خاص عموم و خصوص مطلق است.
مثال{انسان:حیوان ناطق}رابطه«حیوان»و«ناطق»عموم وخصوص مطلق است.
💥 نکته 💥 در تعاریف صحیح نسبت مفهوم خاص و معرَّف تساوی است.
مثال{انسان:حیوان ناطق}رابطه«انسان»و«ناطق»تساوی است.
💥نکته 💥 هرگاه تعریف جامع نباشد میان معرِّف و معرَّف نسبت عموم وخصوص مطلق برقرار است و معرَّف مفهوم عامتر است.مثال{انسان:حیوان شاعر}تعریف جامع نیست و رابطه عموم خصوص مطلق برقرار است؛«انسان»مفهومی عام تر از«حیوان»شاعر است.
💥 نکته 💥 اگر تعریفی مانع نباشد میان معرِّف ومعرَّف نسبت عموم و خصوص مطلق برقرار است و معرِّف مفهوم عامتر است.مثال{انسان:حیوان راست قامت}تعریف مانع نیست و نسبت عموم و خصوص مطلق برقرار است؛«حیوان راستقامت»مفهومی عامتر از انسان است.
💥 نکته 💥 اگر تعریف جامع و مانع نباشد نسبت میان معرِّف و معرَّف عموم و خصوص من وجه است.
مثال{پرنده:حیوانی که پرواز میکند}
تست
1)اگر بین مصادیق مفهومی که میخواهیم تعریف کنیم و مصادیقی که تعریفمان پوشش میدهدعموم و خصوص مطلق برقرار باشد این تعریف ...{21 خرداد 1400 کانون}
1-جامع است و مانع نیست. 2-یا جامع است یا مانع.
3-مانع است وجامع نیست. 4-نه جامع است و نه مانع.
پاسخ:طبق مطالب ذکرشده در درسنامه گزینه 2 نسبت به گزینه 1و3 کاملتر است.
2)در یک تعریف منطقی ...{30 آبان99 کانون}
1-مفهوم عام ومفهوم خاص هر دو کلی هستند.
2-مفهوم خاص جزئی و مفهوم عام کلی است.
3-بین امر مجهول و مفهوم خاص همیشه رابطه عموم و خصوص مطلق برقرار است.
4-ممکن است همه مفاهیم بکار رفته عام و کلی باشند.
پاسخ:در تعریف منطقی مفهوم جزئی کاربرد ندارد(رد گزینه2)بین امر مجهول و مفهوم خاص نسبت تساوی برقرار است(رد گزینه3)در تعریف قطعا مفاهیم کلیِ عام و خاص بکار میرود(رد گزینه4)
3)تعریفی جامع است که ...{30 آبان 99 کانون}
1-همه دایره مفهوم موردنظر را پوشش دهد.
2-موارد بیارتباط را دربرنگیرد.
3-افراد مفهوم موردنظر خارج از آن قرار نگیرد.
4)از جهتی اعم از دایره مصادیق مفهوم تعریفشده باشد.
پاسخ:تعریف باید مصادیق مفهوم موردنظر را پوشش دهد(رد گزینه1).گزینه 2 شرط تعریفی است که مانع باشد. گزینه 4 تعریف مانع نیست.جواب گزینه3 است.
4)هرگاه تعریف ما از یک مفهوم بهگونهای باشد که«فقط بعضی از مصادیق مجهول را شامل شود»و«افراد ومصادیق بیارتباط را دربرگیرد»،به ترتیب.............و...........،.............و در ترکیب مفاهیم و تصورات،شروع کار با مفاهیم............است.{سراسری92 خارج}
1_مانع-جامع-نیست-کلی 2_مانع-جامع-است-جزئی
3_جامع-مانع-است-جزئی 4_جامع-مانع-نیست-کلی
پاسخ:«فقط بعضی مصادیق مجهول را شامل شود»جامع نیست.«افراد و مصادیق بیارتباط را دربرگیرد»مانع نیست.تعریف مفاهیم(ترکیب کردن مفاهیم)با مفهوم کلی است.
5)تعریف باید جامع باشد؛یعنی........ .{سراسری93 خارج}
1_مصادیق متعددی نداشته باشد. 2_مفاهیم بیارتباط را دربرنگیرد.
3_افراد مجهول خارج از آن قرار نگیرد. 4_محتوای مفهوم را بهطور کامل دربرگیرد.
پاسخ:در تعریف تعداد مصادیق مدنظر نیست(رد گزینه1).تعریفی که مفاهیم بیارتباط را دربرنگیرد مانع نیست(رد گزینه2).در تعریف مصادیق مفهوم مدنظر است نه محتوای مفهوم(رد گزینه 4).افراد مجهول خارج از آن قرار نگیرد یعنی شامل همه مصادیق مفهوم شود(جامع بودن).
مغالطه توسل به معنای ظاهری-منطق-امیرحسین جلالی
لانفی جنس_هربی کنکور _امیرحسین جلالی
کلی وجزئی_منطق دهم_درسنامه و تست_امیرحسین جلالی
صفت و مضاف الیه_عربی دهم_امیرحسین جلالی
برای رزرو مشاوره و رفع اشکال درسی با امیرحسین جلالی یا سایر پشتیبانان رشته انسانی بر روی لینک زیر کلیک کنید یا با شماره تماس ۰۲۱۶۴۶۳ داخلی ۱۱۷۴ (خانم حیدریان ) تماس بگیرید .
کانال تلگرامی تخصصی برترهای انسانی
پیج اینستاگرام تخصصی برترهای انسانی
کانال تلگرامی تخصصی برترهای تجربی
