فرایند اسمز - آب آهنگ زندگی - سیدعلی موسوی فرد

دانش آموزان عزیز دهمی سلام

در این مطلب ، به بررسی قسمت آخر فصل 3 شیمی 1 ، فرایند اسمز و روش های تصفیه ی آب می پردازیم. 

در فایل پیوست، دو مثال تشریحی از کتاب پرتکرار شیمی دهم به همراه راه حل آمده است. برای آمادگی بیشتر برای امتحانات پایان سال به کتاب های پرتکرار امتحانی مراجعه کنید. 

خلاصه نکات فرایند اسمز:

1) هر فرد روزانه به تقریب 350 لیتر آب مصرف می‌کند.

2) بیش‌ترین حجم آب مصرفی را صنعت کشاورزی مصرف می‌کند.

3) «ردپای آب» نشان می‌دهد که هر فرد چه مقدار از آب قابل استفاده و در دسترس، مصرف می‌کند و در نتیجه چه مقدار از حجم منابع آب کم‌ می‌شود. میانگین ردپای آب برای هر فرد در یک سال، در حدود یک میلیون لیتر است.

4) تقریباً تمام آب‌های مصرفی در زندگی ما از آب‌های سطحی (رود، دریاچه و …) یا آب‌های زیرزمینی (چشمه، قنات و …) تهیه می‌شوند.

5) گذرندگی (اسمز): عبور خودبه‌‌خودی مولکول‌های آب از محیط رقیق به محیط غلیظ با گذر از روزنه‌های دیواره‌ی سلولی می‌باشد.

6) متورم شدن حبوبات و میوه‌های خشک پس از قرار گرفتن در آب، به‌خاطر پدیده‌ی اسمز (گذرندگی) است. در این فرایند، برخی نمک‌ها، ویتامین‌ها و … از بافت میوه‌ها یا حبوبات به آب راه می‌یابند.

7) غشای نیمه تراوا: دیواره‌ی یاخته‌ها در گیاهان، روزنه‌های بسیار ریزی دارد که فقط برخی از ذره‌ها و مولکول‌های کوچک مانند آب و یون‌ها می‌توانند از آن عبور کنند. به این دیواره، غشای نیمه تراوا می‌گویند.

روش‌های تصفیه‌ی آب:

1) برای تصفیه‌ی آب از سه روش: اسمز معکوس، تقطیر و صافی کربن استفاده می‌شود. 

2) اسمز معکوس: حرکت مولکول‌های آب از محیط غلیظ به محیط رقیق می‌باشد که با اعمال فشار (نیرو) با کمک پمپ فشار بر محیط غلیظ‌ انجام می‌شود. به کمک اسمز معکوس می‌توان، آب شیرین را از آب دریا به‌دست آورد. در این فرایند میکروب‌ها جدا نمی‌شوند.

3) در عمل تقطیر، ترکیب‌های آلی فرار و میکروب‌ها از بین نمی‌روند.

4) در هنگام استفاده از صافی کربن، میکروب‌ها در آب باقی می‌مانند.

5) به طور کلی پس از تصفیه‌ی آب و پیش از مصرف، کلرزنی می‌شوند تا میکروب‌های آن‌ها از بین بروند.