به طور سنتي، زمان امتحانات مدارس که نزديک ميشود، همه به تکاپو ميافتند! دانشآموزان به دنبال کامل کردن جزوهها، مرور در درسهاي مانده، در صورت نياز رفتن به کلاسهاي کمکي و... و والدين درصدد فراهم آوردن فضايي مناسبتر براي درس خواندن بچهها. اما درس خواندن خود آداب و رسومي دارد . آداب و رسومي که باعث بالا رفتن کيفيت آن ميشود و ضمناً، ضامن سلامتي نيز هست. گرچه همه ما کمابيش با آنها آشناييم، اما يادآوري آن، آن هم از ديد متخصصان، خالي از لطف نيست. فاصله چشم تا کتاب، قوس طبيعي کمر، دماي اتاق، سروصدا و... از مهمترين مواردي است که در کار خواندن و نوشتن تأثير دارد . مطلب حاضر اين موارد را از ديد پزشکان مورد بررسي قرار داده است .
▪ دماسنج:
دماي ۲۰ درجه را بيشتر کارشناسان، مناسبترين دما براي مطالعه ميدانند .
▪ ساعت:
پس از آنکه در مکان مطالعه قرار گرفتيد، فوراً مطالعه را شروع کنيد و به هيچ عنوان وقت را به بهانه انجام کارهاي ديگر تلف نکنيد .
▪ لباس:
هنگام مطالعه لباس راحت بپوشيد. لباسي که نه زيادي زبر باشد و نه زيادي نرم، نه بسيار گشاد و نه بسيار تنگ.
▪ وضعيت بدن:
بهترين حالت براي مطالعه، حالت نشسته است و بعد از آن حالت ايستاده و بدترين حالت، حالت خوابيده يا درازکش است. مطالعه در حالتهايي نظير درازکش روي شکم، به پشت خوابيدن، در حال راه رفتن، تکيه زدن به ديوار و امثال اينها به هيچ وجه توصيه نميشود، چرا که مطالعهکننده در چنين موقعيتهايي به سختي ميتواند تمرکز حواس خود را حفظ کند .
▪ کمر:
هنگام مطالعه بايد قوس طبيعي ستون فقرات حفظ شود. مطالعه در حالت خميده به جلو، به ويژه براي يک مدت طولاني، با خطر ايجاد تغيير شکل در ستون فقرات و کمردرد همراه است. نگذاريد خم شدن کمر به شکل عادت درآيد .
▪ پا:
بهترين وضعيت پاها به هنگام مطالعه، وضعيتي است که فشار کمتري روي عضلات پا وارد شود. به همين دليل توصيه ميشود که در وضعيت ايدهآل مطالعه ( که همان وضعيت نشسته است)، ترجيحاً از يک صندلي راحت استفاده شود که پاهاي مطالعهکننده روي آن راحت باشد و بتواند کمي هم به سمت جلو مايل شود. بهتر است در فواصل مطالعه که به چشمتان استراحت ميدهيد، وضع نشستن خود را تغيير دهيد تا خون در پاهايتان حرکت داشته باشد. رعايت آداب و رسوم خواندن و نوشتن، کيفيت آنها را بالا ميبرد.استفاده هميشگي از چراغ مطالعه خوب نيست، زيرا نور موضعي چشمها را خسته ميکند .
▪ صندلي:
از آنجا که فرايند يادگيري يک فرآيند شرطي است، هر کسي ميتواند خودش را به محيط يا زماني خاص عادت بدهد و به اصطلاح، خودش را شرطي کند . عادتهاي تمرکز هر شخص هم با اشخاص ديگر متفاوت است. صندلي ميتواند يکي از همين عادتهاي تمرکزي باشد، به نحوي که هر وقت روي صندلي مخصوصتان نشستيد، تمرکزتان براي مطالعه و يادگيري افزايش پيدا کند. اما يادتان باشد که صندلي تان نبايد خيلي هم راحت باشد، چرا که صندليهاي بسيار راحت باعث لميدن، چرت زدن و احساس خواب آلودگي ميشوند . خودکار، کتاب و وسايل مورد نياز: عادت کنيد تمام آنچه را که براي مطالعه نياز داريد، از ابتدا فراهم کنيد و هر کار متفرقهاي که داريد قبل از مطالعه انجام دهيد و پس از اين که نشستيد، فوراً شروع کنيد به مطالعه .
▪ تنفس:
در جايي که مطالعه ميکنيد، حتماً بايد هوا به خوبي جريان داشته باشد و تنفس در آن محيط، راحت صورت گيرد .
▪ چشم:
نور متوسط، براي مطالعه مناسبتر است. نور اطراف و قسمتهايي که در زاويه ديد چشمها هستند بايد يکنواخت باشد. پس استفاده هميشگي از چراغ مطالعه خوب نيست، زيرا نوري که فقط روي کتاب ميافتد، باعث خستگي چشم ميشود. نور لامپهاي مهتابي به خاطر اينکه نوسان دارد، براي مطالعه مناسب نيست. بهترين فاصله کتاب تا چشم نيز حداقل ۳۰ سانتيمتر است .
▪ سر:
ممکن است حواسپرتي شما ناشي از گرسنگي و تشنگي شديد، بيخوابي، خستگي يا علل دروني ديگر باشد. در چنين موقعيتي هرگز مطالعه نکنيد .
▪ گوش:
محرکهاي محيطي از قبيل صداي راديو، تلويزيون، تلفن و... باعث حواسپرتي ميشوند. آنها را از موقعيت مطالعه خود حذف کنيد. ذهن نميتواند در يک آن بر دو موضوع تمرکز داشته باشد. گوش کردن به موسيقي همزمان با مطالعه يعني حواس پرتي