نمی توانم! دیگر انگیزه ی درس خواندن ندارم... توان روزهای اول را از دست داده ام و جملات آشنایی هستند که در بهمن و اسفند نقل زبان بعضی از داوطلبان آزمون سراسری می شود که در صورت عدم توجه به شرایط به وجود آمدن چنین احساس هایی، داوطلب از مسیر تعالی خود خارج می شود و با ادامه ی این روند شکست در آزمون سراسری را تجربه خواهد کرد. تعداد زیاد داوطلبانی که در این برهه از سال دچار چنین احساسی می شوند، گواه فراگیر بودن این مشکل است. دلایل مختلفی ممکن است سبب بروز این احساس باشند اما به هر حال باید برای کنترل و رفع این حس نامطلوب اقداماتی را انجام داد. تاثیر گذارترین عوامل به وجود آورنده ی چنین حسی عبارتند از:
درس های باقی مانده ی قبلی: تقریبا اغلب داوطلبان از برنامه ی ایده آل خود کم یا زیاد عقب می مانند. این فاصه گرفتن از برنامه ی مطلوب در صورت شدت یافتن و افزایش حجم، یک هشدار برای هر داوطلب دقیق محسوب می شود. اما در صورتی که برای آن چاره اندیشی نشود، پس از مدتی کوتاه تبدیل به دیواری بلند می شود که گذر از آن برای داوطلب غیرممکن تلقی می شود.
فراموش شدن تدریجی اهداف: همانگونه که هدف مهم ترین عامل برای تحرک و پویایی است، از دست دادن آن سبب ایجاد احساس بی انگیزگی در داوطلبان می شود. برخی داوطلبان با گذشت زمان و به دلیل غرق شدن در فعالیت های مرتبط با آزمون سراسری، فراموش می کنند که چه هدفی داشتند و برای رسیدن به چه آرزوهایی شروع به درس خواندن کرده اند. روشن است آنچه که در ابتدای سال سبب میشد بسیاری از داوطلبان بدون توجه به کاستی های درسی سال های گذشته با انگیزه بالا برای جبران گذشته خود مطالعه کنند، شور و اشتیاق آنها برای رسیدن به اهداف مورد نظرشان بوده است. اما با گذشت زمان و عمیقتر شدن فعالیتهای تحصیلی اهداف برخی داوطلبان کمرنگ میشود. وقتی داوطلبی حجم زیاد آنچه را که باید مطالعه کند میبیند و درک میکند که هنوز کارهای زیادی برای انجام دادن باقی مانده است، به خصوص وقتی زمان را محدود و پرشتاب میبیند، دستیابی به هدف قبلی را ممکن نخواهد دانست و نتیجتاً خود را برای نرسیدن به هدف، آماده می کند. این همان عامل ایجاد بی انگیزگی روحی است.
عدم نتیجه گیری: تجربه و تحقیق نشان داده است که احساسات فرد در نتایج وی موثر است. نتیجه گرایی مطلق و کم طاقت بودن سبب می شود تا برخی داوطلبان با گذشت زمان و عدم کسب نتیجه دلخواه، پیروی از برنامه و کار برنامه ریزی شده را رها می کنند. در این گونه موارد نخستین احسسی که در افراد ایجاد می شود، نا امیدی است که سبب افت ساعت مطالعه و نتیجتاً عمیق تر شدن عدم کسب نتیجه خواهد شد.
برای مقابله با این احساس مخرب نخست باید بدانید که ایجاد و بروز چنین حسی، پدیده ای طبیعی است که ممکن است برای هر فردی به وجود بیاید. البته طبیعی تر از بروز این احساس، حرفه ای و دقیق عمل کردن برای رفع آن است. اما متاسفانه گروهی از داوطلبان حرفه ای عمل کردن و نجات یافتن از این احساس مخرب عبارتند از:
استراحت روحی مطلق : برای عبور از این وضعیت و پشت سر گذاشتن این خستگی، 3 تا 4 روز استراحت مطلق داشته باشید. حتی اگر همین الان پیش خود بگویید من تمام مدت گذشته را در استراحت بوده ام و تنبلی کرده ام ، به خاطر داشته باشید که این استراحت کاملاً ضروری و دورخیزی برای ادامه ی مسیر است. بهترین و مناسب ترین پیشنهاد برای این ایام، انجام سفری تفریحی و جذاب با خانواده است. این سفر روحیه ی شما را برای ادامه مسیر تقویت خواهد کرد و ذهن تان را آماده ی بهره برداری از لحظه لحظه ی وقتهای تان می کند.
یادآوری اهداف : دانستید که فراموشی هدف اولیه، زمینه ساز از بین رفتن انگیزه است. از این رو یادآوری هدف اولیه مهم ترین عامل غلبه بر احساس روحی مربوط به عدم کسب نتیجه است. نمی توان توصیه کرد که هیچ گاه هدف را فراموش نکنید، زیرا گفتیم که عوامل مختلفی سبب کم رنگ شدن هدف های انتخابی خواهند شد اما راه این است که با خودتان خلوت کنید و یک بار دیگر اهداف تان را مجسم کنید تا انگیزه اولیه به شما باز گردد و مجدداً بتوانید با همان نیرو و توان ابتدایی کار و فعالیت تان را دنبال کنید.