مهم نیست چند ساعت مطالعه میکنید؛ مهم این است که در مدت مطالعه چهقدر بازدهی دارید. به عبارت بهتر، کیفیت مطالعه مهمتر از کمیت مطالعه است و آنچه کیفیت مطالعه را بالا میبرد تمرکز است و تمرکز چیزی نیست جز توانایی هدایت کردن فکر.
خیلیها هنگام مطالعه تمرکز ندارند؛ چون:
خود را به انجام دادن مطالعه مجبور میکنند، در حالی که تمایل درونی چندانی به آن ندارند. در این حالت تمام قوای ذهنی و روانیشان به طور خودکار از آن موضوع پرت میشود و دچار حواسپرتی میشوند. این افراد مدتها با بیعلاقگی درس میخوانند و خود را مجبور به آن میکنند اما نتیجهای متناسب با زمانی که به آن اختصاص میدهند دریافت نمیکنند.
فشارهای روانی نیز از عوامل عمدهی عدم تمرکز فکری است. بیشتر دانشآموزان زمانی که به حجم درسها و مدت باقیمانده تا کنکور توجه میکنند، اگر معتقد باشند زمان کافی برای حل آن ندارند یا توانایی و کسب نتیجهی دلخواه را در خود نبینند، دچار نگرانی و اضطراب میشوند و این نگرانیها، ترس از شکست، افکار منفی، عدم اعتمادبهنفس و خیالبافیهای منفیگرایانه، توان عمل و ابتکار و خلاقیت را از آنان سلب میکند و به جای اینکه روی هدف تمرکز کنند، بر ترس و احتمال شکست تمرکز میکنند و یأس و ناامیدی بر آنها غلبه میکند و موجب حواسپرتی میشود.
گاهی برخی حوادث و اتفاقاتی نظیر آنچه در زندگی شخصی، تحصیلی، خانوادگی، اجتماعی و اقتصادی و... رخ میدهد، فضای روانی فرد را دچار اختلال کرده و امکان تمرکز حواس را از بین میبرد.
گاهی عدم رعایت اصول و قوانین مطالعه و استفاده نکردن از روش مناسب مطالعه باعث خستگی جسمی و ذهنی میشود و آمادگی لازم برای مطالعه و درس خواندن را از بین میبرد؛ درنتیجه باعث احساس بیعلاقگی و به دنبال آن عدم تمرکز حواس میشود.
تعدد فعالیتهای فردی (مخصوصاً اگر در توان شخص نباشد) میتواند باعث عدم تمرکز حواس میشود.
بهترین کار برای ایجاد تمرکز هنگام مطالعه این است که عامل ایجاد حواسپرتی را پیدا کرده و برای رفع آن اقدام کنید.