با ترجيح شخصي انتخـاب رشته کنيد
ترجيح، مفهومي گستردهتر از علاقه است.
آيا بايد بر اساس ترجيح شخصي، رشتهها را انتخاب کرد يا بر اساس علاقه؟ فرق اين دو، در انتخاب رشته چيست؟ ترجيح، مفهومي گستردهتر و جامعتر از علاقه است. بار احساسي علاقه، بيشتر است اما بار عقلاني ترجيح، پررنگتر است. ترجيح، علاوه بر علاقه، شامل امکان شغليابي، امکانات خانواده، دوري و نزديکي دانشگاه به محل سکونت و توانايي و تسلط علمي دانشآموز در واحدهاي درسي آن رشته ميشود.
وقتي ترجيح شخصي را در نظر ميگيريم بايد مجموعهي عوامل را بررسي کنيم؛ مثلاً چه فايدهاي دارد که به رشتهاي علاقه داشته باشيم اما بعداً نتوانيم در آن رشته، ادامهي تحصيل دهيم و شغل مناسبي پيدا کنيم يا اينکه رشتهاي را انتخاب کنيم و بعداً به علت آنکه مجموعهي شرايط را در نظر نگرفتهايم، مجبور به ترک تحصيل يا تغيير رشته شويم. بايد همهجانبه فکر کنيم و تصميم عاقلانه و سنجيدهاي بگيريم و نظر مشورتي اوليا را هم مد نظر قرار دهيم. معيار انتخاب رشته، فقط ترجيحهاي واقعي خود شماست (با مشورت اوليا).
در انتخاب رشتهي اينترنتي، تفاوتهاي فاحش هشدار داده ميشوند.
يک مسئله، يک پاسخ
دانشآموزي برخي رشتهها را انتخاب ميکند اما مطمئن نيست که در صورت قبول شدن در آن رشتهها ثبت نام کند. آيا اين کار او صحيح است؟ مطمئناً اشتباه است. دانشآموز نبايد رشتهها را بدون اطمينان کافي، انتخاب کنيد. بايد تصميمگيري دربارهي آينده را جدي گرفت. (البته فقط در رشتههايي بلامانع است که طبق مقررات، قبولي امسال سبب محروميت شرکت در کنکور سال بعد نميشود مثل شبانهها و غير انتفاعيها.)
يک مسئله با سه مثال
- يک دانشآموز رشتهي انساني، رشتهي جامعهشناسي (پژوهشگري اجتماعي) را به رشتهي حقوق ترجيح ميدهد.
- يک دانشآموز رشتهي تجربي، رشتهي زيستشناسي را به رشتهي داروسازي ترجيح ميدهد.
- يک دانشآموز رشتهي رياضي، رشتهي فيزيک را به رشتهي برق ترجيح ميدهد. آيا نظر اين دانشآموزان صحيح است!
اگر با شناخت کافي تصميم گرفته باشند و بعداً پشيمان نشوند و مطمئن باشند که يک سال بعد، چهار سال بعد و حتي در آيندهي دور از تصميمشان راضي خواهند بود، تصميمشان صحيح است و بايد بر اساس ترجيح خود عمل کنند.
تصميم با خود شماست
اما خوب فکر کنيد تا بعداً هم از تصميمتان راضي باشيد.
دانشآموزي ميگويد: «امسال حتماً ميخواهم قبول شوم و هر رشتهاي که شد برايم مهم نيست.» آيا کار او درست است؟
به نظر ميرسد اين يک تصميم افراطي باشد اما در صورتي که او چارهاي جز اين ندارد و در صورتي که بعداً از اين تصميمش پشيمان نشود و با اطمينان کافي اين تصميم را گرفته باشد، تصميم با خود اوست.
دانشآموزي ميگويد: «من فقط در يک رشتهي خاص (مثلاً پزشکي) يا فقط در يک دانشگاه خاص انتخاب رشته ميکنم.» آيا تصميم او درست است؟
به نظر ميرسد او يک تصميم افراطي گرفته اما اگر واقعاً مصمم است و بعداً پشيمان نخواهد شد، اين تصميم به خود او مربوط ميشود.