انشا و انشاء نويسي، از تعريف تا نگارش
☻ تعريف انشاء: انشاء در لغت به معناي ايجاد کردن، آفريدن، از خود چيزي گفتن، خواندن و آوردن شعر از خود، سخنپردازي و نوشتن از خود ميباشد.
☻ عواملي که در انشاءنويسي مؤثّرند، عبارتند از: احساسات، حافظه، دقّت، ذوق، تخيّل، ابداع، صراحت لهجه و واقعبيني
☻ انواع انشاء:
1) انشاء وصفي: در اين نوع انشاء، دانشآموزان يک صحنه يا يک شيء را توصيف ميکنند؛ مثل: تختهسياه، ميز، صندلي، اتاق، مدرسه، خانه، فصل بهار، جنگل و ...
2) انشاء نِقلي: اين نوع انشاء، مخصوص بيان کردن سرگذشت بزرگان و خلاصهي زندگي علماي ديني، علمي و ادبي است؛ مثل: علّامه طباطبايي، انيشتين، حافظ و ...
3) انشاء تحقيقي: در اين نوع انشاء، دانشآموزان دربارهي حقايق و واقعيات فوتبال، زندگي، سياست، اجتماع و ... بنويسند.
4) نامهنگاري: در اين نوع انشاء، دانشآموزان براي کسي نامه مينويسند؛ نامهنگاري خود به دو صورت است:
الف) نامهنگاري خصوصي: نامه نوشتن به مادر، دوست، همسايه و ...
ب) نامهنگاري ارگانها: نامه نوشتن با سازمانها، ادارهها، شرکتها و ...
☻ ارکان انشاءنويسي عبارتند از:
1) مقدمه
2) شروع مطلب
3) شرح و بسط مطلب
4) نتيجهگيري
☻ چگونه يک انشاء درست بنويسيم؟
براي نوشتن صحيح انشاء، 4 جزء زير لازم است:
1) با خواندن و نوشتن و حرفها و کلمهها و جملهها و اصطلاحات و بهويژه، علائم نگارشي (مثل نقطه، ويرگول و ...) آشنايي کامل داشته باشيم.
2) دستور زبان فارسي را خوب بشناسيم.
3) ذوق و علاقه داشته باشيم.
4) خوب مطالعه کنيم و تمرين و کارکرد زياد داشته باشيم.
☻ چهکار کنيم تا دانشآموزان دبستان، از همان کلاس دوم، بتوانند انشاء بنويسند؟
دانشآموزاني که خوب انشاء نمينويسند، در مهارتهاي اوّليهي ارکان زبانآموزي ناتواني دارند؛ يعني خوب گوش نميدهند، خوب صحبت نميکنند و خواندن و نوشتن آنها ضعيف است؛ پس براي اينکه دانشآموزان از همان ابتدا بتوانند انشاء بنويسند، بايد مهارت خوب گوش کردن و درست صحبت کردن را به ايشان بياموزيم و همچنين املاي آنها را تقويت کنيم.
☻ معلّمان عزيز نيز براي تقويت انشاءنويسي در دانشآموزان، بايد به ايشان بياموزند که:
1- ساده بنويسند.
2- کوتاه بنويسند.
3- حکايتهاي طولاني ننويسند؛ از حکايتها و سرگذشتهاي کوتاه استفاده کنند.
4- در يک متن، از فعلهاي مختلف استفاده کنند و از تکرار فعلها، بپرهيزند.