هورمون ها و دستگاه درون ريز
تهيه و تنظيم : زهره تاج آبادي
- جمله ي هورمون ها به 2 شكل آمينواسيدي يا استروئيدي وجود دارند ، نادرست است . توجه داشته باشيد كه اغلب هورمون ها در اين 2 دسته جاي مي گيرند .
- در مكانيسم خودتنظيمي منفي ، عكس عمل هورمون ، محرك ترشح هورمون مي شود.
- جمله ي هورمون اكسي توسين در توليدشير نقش دارد ، نادرست است. توجه داشته باشيد ، اين هورمون در ترشح شير نقش دارد نه توليد آن . توليد شير بر عهده ي پرولاكتين مي باشد .
- جمله ي تحريك ماهيچه هاي صاف تنها توسط اعصاب خودمختار تنظيم مي شود ، نادرست است . هنگام زايمان ، اكسي توسين نيز بر ميزان انقباضات رحم موثر است . ( تركيبي فصل 2 زيست 3 )
- به اين تفاوت دقت كنيد .
هيپوفيز توسط ساقه اي كوتاه از هيپوتالاموس آويزان است .
اپي فيز غده اي به اندازه ي نخود است كه در مغز قرار دارد.
اين 2 اسم مشابه بسيار غلط انداز هستند.
- اگر گفته شود تنها ليمبيك در احساسات موثر است نادرست است . هيپوتالاموس نيز در احساسات فرد نقش دارد . ( تركيبي فصل 2 سوم )
- هورمون ضد ادراري باعث تغليظ ادرار ، كاهش فشار اسمزي خون ، كاهش احتمال ابتلا به ادم ( خيز ) مي شود. ( تركيبي زيست دوم )
- هومون ضد ادراري بر پيچ خورده ي نزديك ، پايين روي هنله و نيز جمع كننده ي ادرار موثر است . ( تركيبي فصل 7 دوم )
- اگر گفته شود گواتر با افزودن يد به نمك طعام قابل پيشگيري است ، نادرست است . مطابق متن كتاب تنها گواتر ناشي از كمبود يد با افزودن يد به نمك قابل پيشگيري است .
- عقب افتادگي مي تواند ناشي از كم كاري تيروئيد ، متابوليسم غيرطبيعي فنيل آلانين ( فنيل كتونوريا ) و بيماري داون باشد .
( تركيبي فصول 8 و 7 سوم )
- فعاليت هاي ترشحي بر ميزان فعاليت غدد تيروئيدي و پاراتيروئيدي موثرند چون براي ترشح ، كلسيم لازم است از جمله اگزوسيتوز ، خروج هيستامين از ماستوسيت ، ترشح استيل كولين هنگام انتقال پيام عصبي بين سلول هاي ماهيچه اي و... ( تركيبي زيست 2 و 3 )
- اگر گفته شود افراد داراي اضافه وزن هيچ گاه دچا كمبود انرژي نمي شوند ، نادرست است. طي كم كاري تيروئيد ، فرد مي تواند همزمان مبتلا به چاقي و كمبود انرژي شود.
- توجه داشته باشيد كه هورمون هاي پاراتيروئيدي مستقيما بر روده اثر ندارند . اين هورمون ها ويتامين D را فعال مي كنند و عمل جذب كلسيم در روده توسط ويتامين D رخ مي دهد.
- جمله ي ويتامين D باعث بازجدب كلسيم در روده مي شود ، نادرست است . چون بازجذب عملي متعلق به كليه است . در روده عمل جذب رخ مي دهد نه باز جذب .
- اگر گفته شود بخش قشري فوق كليه 2 هورمون كورتيزول و آلدسترون را ترشح مي كند ، نادرست است . چون طبق متن كتاب اين بخش ار كليه چندين هورمون ترشح مي كند كه 2 تاي آنها كورتيزول و آلدسترون هستند.
- كورتيزول :
1- مي تواند علائم بيماري ديابت شيرين را ايجاد نمايد.
2- PH خون را كاهش مي دهد ( تجزيه ي پروتئين ها ) و باعث افزايش دفع يون هيدروژن به ادرار و نيز افزايش بازجذب يون بيكربنات از كليه مي شود مشابه زماني كه فرد غذاهاي جانوري مصرف مي كند.
3- احتمال بروز آلرژي را كاهش مي دهد ( سركوب دستگاه ايمني )
4- احتمال رد پيوند را كاهش مي دهد ( سركوب ايمني )
5- احتمال ابتلا به خيز را افزايش مي دهد ( كاهش پروتئين ها و افزايش فشار خون )
6- باعث تحريك توليد پروتئاز مي شود.
( تركيبي زيست 2 و 3 )
- آلدسترون از طريق بازجذب سديم و افزايش فشارخون ، احتمال ابتلا به خيز را افزايش مي دهد. ( تركيبي فصل 6 دوم )
- انسولين هم روي ماهيچه و هم روي كبد مؤثر است اما گلوكاگون تنها بر كبد اثر مي گذارد .
- انسولين ميزان سوخت و ساز و فعاليت ميتوكندري سلول ها را كاهش مي دهد چون گلوكز را كه قند رايج سلول هاست به گليكوژن تبديل مي كند.( تركيبي فصل 2 دوم )
- در ديابت نوع 1 نخستين اختلال در كار لنفوسيت هاي B رخ مي دهد ( خود ايمني )( تركيبي فصل 1 سوم)
- جمله ي تنها ديابت نوع 1 مربوط به اختلالات ژنتيكي است ، نادرست است . ديابت نوع 2 نيز زمينه ي ارثي دارد .
- گيرنده ي هورمون تيروكسين درون هسته قرار دارد بنابراين سلول هاي فاقد هسته از جمله اريتروسيت ها ، گيرنده اي براي تيروكسين ندارند . ( تركيبي فصل 6 دوم )
- اگر گفته شود تنها هورمون هاي كلسي تونين و پاراتيروئيدي بر تغير ميزان كلسيم موثرند ، نادرست است . هورمون اكسي توسين هنگام زايمان با اثر بر انقباضات ماهيچه هاي رحمي ، ميزان كليسم را تغيير مي دهد.
- بسته شدن مسير رگ هاي لنفي باعث اختلال در جذب چربي و ويتامين هاي محلول در چربي از جمله ويتامين D مي شود و اين امر باعث كاهش D فعال و در نهايت كمبود كلسيم مي شود . ( تركيبي فصل 4 دوم )
- اختلال در توليد صفرا به علت بيماري يرقان ، بيماري هاي كبدي ، هپاتيت ، مالاريا و ... باعث كمبود ويتامين D فعال و در نهايت كمبود كلسيم مي شود .
( تركيبي فصل 4دوم و فصل 10 پيش )
- به دو جمله ي زير توجه كنيد :
انسولين باعث افزايش قند در ادرار مي شود.
انسولين باعث پيدايش قند در ادرار مي شود.
جمله ي نخست نادرست است چون در يك فرد سالم ، در ادرار قند يافت نمي شود.
- براي درمان ديابت نوع 1 مي توان از ژن درماني استفاده كرد چون نخستين نقص مربوط به عملكرد لنفوسيت هاي B مي باشد . ( تركيبي فصل 2 پيش )
- هورمون هاي آزاد كننده و مهاركننده ي مترشحه از هيپوتالاموس تنها بر هيپوفيز پيشين تاثير مي گذارند .
- هورمون محرك فوق كليه فقطروي بخش قشري فوق كليه تاثيرگذار است .