راز های پیشرفت با آزمون ها، مصاحبه اختصاصی با مریم ایزدی پشتیبان
به نظر شما مهمترین عاملی که باعث پیشرفت محسوس دانشآموزان در آزمونهای قلمچی میشود چیست؟
به نظر من مهمترین عاملی که باعث پیشرفت محسوس دانشآموزان در آزمونهای قلمچی میشود، پیوستگی مداوم و ثبات در شرکت در آزمون ها است. تجربه نشان داده دانشآموزانی که پیشرفت واقعی دارند الزاماً باهوشترین یا پرمطالعهترین افراد نیستند، بلکه کسانی هستند که در بازههای زمانی طولانی، برنامهی مشخصی را با نوسان کم اجرا میکنند و مطالعه درست و مفید دارند نه تایم مطالعه بیش از اندازه . این دانشآموزان ممکن است گاهی خسته شوند، حتی گاهی نتیجهی دلخواه نگیرند، اما مسیر را رها نمیکنند و دچار تغییرات هیجانی در روش مطالعه نمیشوند. پیشرفت در آزمونهای استانداردی مثل قلمچی، محصول جمع شدنِ پیشرفتهای کوچک و مداوم است، نه نتیجهی تلاشهای مقطعی و انفجاری .
دانشآموزانی که بیشترین پیشرفت را داشتهاند چه ویژگی یا عادتی مشترک داشتهاند؟
دانشآموزانی که بیشترین رشد تراز و درصد را تجربه میکنند، معمولاً یک ویژگی مشترک بسیار مهم دارند و آن «صداقت با خود» است. این دانشآموزان بعد از هر آزمون، بدون توجیهگری و فرافکنی، عملکرد خود را بررسی میکنند (انجام تحیل آزمون ) . اگر درسی را بد دادهاند، بهجای گفتنِ «سؤالها بد بود» یا «وقت کم آوردم»، به این فکر میکنند که کجای مطالعهشان مشکل داشته است. آنها مسئولیت نتیجه را میپذیرند و همین پذیرش باعث میشود امکان اصلاح برایشان فراهم شود. این گروه معمولاً اشتباهاتشان را یادداشت میکنند، به آنها برمیگردند و اجازه نمیدهند یک خطا بارها تکرار شود (بررسی کارنامه اشتباهات ).
نقش تحلیل آزمون بعد از هر آزمون را چطور ارزیابی میکنید و دانشآموزان باید دقیقاً چگونه این تحلیل را انجام دهند؟
تحلیل آزمون، اگر درست انجام شود، مهمترین بخش فرآیند یادگیری است و حتی میتوان گفت ارزش آن از خود آزمون بیشتر است. آزمون فقط وضعیت فعلی را نشان میدهد، اما تحلیل آزمون مسیر آینده را مشخص میکند. دانشآموز باید بعد از هر آزمون بهطور دقیق بررسی کند که کدام سؤالها را بلد بوده و درست زده، کدام را بلد بوده اما بهدلیل بیدقتی یا عجله غلط زده، کدام سؤالها با کمی مطالعه قابل حل بوده و کدام مباحث اساساً برایش ناآشنا بوده است. مهمتر از این دستهبندی، پیدا کردن علت اشتباههاست. وقتی علت مشخص شود، باید بلافاصله به یک تصمیم عملی تبدیل شود؛ مثلاً مشخص کردن یک مبحث برای مرور دوباره یا حل تست آموزشی. تحلیلی که فقط به دیدن پاسخنامه ختم شود، تحلیل واقعی نیست و تأثیری در پیشرفت ندارد.
وقتی دانشآموزی دچار افت یا ناامیدی میشود، شما بهعنوان مشاور چه راهکارهایی برای برگرداندن انگیزه دارید؟
در مواقعی که دانشآموز دچار افت یا ناامیدی میشود، نقش مشاور بیش از هر چیز «مدیریت حال روحی» است. دانشآموز ناامید معمولاً مشکل علمی جدی ندارد، بلکه انرژی ذهنی لازم برای ادامه دادن را از دست داده است. در چنین شرایطی باید فشار را کم کرد و نگاه دانشآموز را از نتیجهی نهایی به مسیر کوتاهمدت برگرداند. مقایسه با دیگران باید متوقف شود و معیار سنجش، فقط نسخهی قبلی خود دانشآموز باشد. ایجاد موفقیتهای کوچک و قابل دسترس، مثل بهتر شدن در یک درس یا یک مبحث مشخص، بهتدریج انگیزه را بازمیگرداند. انگیزه با نصیحت ایجاد نمیشود، بلکه با تجربهی دوبارهی پیشرفت شکل میگیردرست به او پیشنهاد میکنید؟
به نظر شما رایجترین اشتباهی که مانع پیشرفت دانشآموزان در آزمونها میشود چیست و چطور میتوان از آن جلوگیری کرد؟
یکی از رایجترین اشتباههایی که مانع پیشرفت دانشآموزان میشود، این است که آنها از یک آزمون به آزمون بعدی میروند بدون اینکه تغییری واقعی در روش مطالعهشان ایجاد کنند. آزمون میدهند، ناراحت یا خوشحال میشوند، اما شیوهی برنامهریزی، تحلیل و مطالعه همان است که قبلاً بوده. در چنین شرایطی طبیعی است که نتیجه هم تغییر نکند. راه جلوگیری از این اشتباه این است که هر آزمون حداقل به یک اصلاح مشخص در برنامهی هفتهی بعد منجر شود. اگر نتیجهی چند آزمون پشت سر هم ثابت مانده، مشکل از روش است نه از توانایی دانشآموز.
اگر بخواهید یک توصیهی طلایی و کوتاه به دانشآموزانی که هنوز پیشرفت دلخواهشان را نگرفتهاند بدهید، آن توصیه چیست؟
من اگر بخواهم یک توصیهی کوتاه، اما طلایی به دانشآموزانی بدهم که هنوز به پیشرفت دلخواهشان نرسیدهاند، این است که: بهجای اضافه کردن فشار، منابع و برنامههای جدید، همان برنامهی فعلی را سادهتر اما دقیقتر اجرا کنند. پیشرفت اغلب از «درست انجام دادن کارهای ساده» میآید، نه از پیچیدهتر کردن مسیر.