با سلام و عرض ادب خدمت همه دوستان کنکور انسانی
در این مطلب قصد داریم یک دام از کتاب های علوم و فنون سه پایه را برای آزمون 6 آبان پیش بینی کنیم ،
با بررسی این دام های احتمالی ، هم مبحث را بهتر یاد می گیریم و هم در صورت مواجه
شدن با آن ها در آزمون اشتباه نمی کنیم .
 | میثاق رودسرابی رتبه 66 منطقه یک کنکور انسانی 1400 دانشجوی رشته حقوق دانشگاه شهید بهشتی |
از بودجه بندی کتاب دهم
این مبحث از آرایه سجع آورده است.
سجع بر سه قسم است. مطرف،متوازن و متوازی.
تست
در کدام یک از گزینه های زیر سجع وجود ندارد؟
- 1) ابر آذارند و نمی بارند، چشمۀ آفتابند و بر کس نمی تابند. بر مرکب استطاعت سوارند و نمی رانند.
- 2) نان خود خوردن و نشستن به که کمر زرین به خدمت بستن
- 3) الهی نام تو ما را جواز، مهر تو ما را جهاز، شناخت تو ما را امان، لطف تو ما را عیان.
- 4) الهی دانایی دِه که در راه نیفتیم و بینایی دِه که در چاه نیفتیم.
پاسخ تشریحی:
گزینه1: میان واژگان «آذارند – آفتابند» و «نمی بارند – نمی تابند – نمی رانند» سجع متوازی وجود دارد.
گزینه3: میان کلمات «جواز- جهاز» و «امان- عیان» سجع متوازی وجود دارد.
گزینه4: میان کلمات «دانایی- بینایی» و «راه- چاه» سجع متوازی وجود دارد.
دام احتمالی:
در گزینه 2 اگر «خوردن» و «بستن» در جایگاهی بودند که مقام سجع باشد، می توانستیم بگوییم این جمله هم دارای سجع متوازی است. اما سجع این جمله را دو کلمه «نشستن» و «بستن» تشکیل می دهند.
از بودجه بندی کتاب یازدهم
این تست از مبحث آرایه مجاز طراحی شده است.
نکته حائز اهمیتی که در مجاز وجود دارد بحث علاقه مجاز هاست.
متاسفانه کتاب درسی به آن اشاره ای نکرده است اما در پاسخگویی بهتر به تست ها باید به آن ها مسلط باشید.
تست
کدام یک از گزینه های زیر آرایه مجاز ندارند؟
- 1) برین گونه یک شب بپیمود خواب
- چنین تا برآمد ز کوه آفتاب
- 2) گل در بر و می در کف و معشوق به کام است
- سلطان جهانم به چنین روز غلام است
- 3) هزار نکته باریکتر ز مو اینجاست
- نه هرکه سر بتراشد قلندری داند
- 4) پیاده مرا زان فرستاد توس
- که تا اسب بستانم از اشکبوس
پاسخ تشریحی:
گزینه 1: آفتاب در این گزینه مجاز است.
گزینه2: مِی مجاز از جام مِی است به علاقه مظروف به ظرف یا حال به محل یا حالیه.
گزینه3: منظور از سر، موی سر است و در واقع، سر مجاز است از موی سر به علاقه کلیّت یا کل به جزء.
دام آموزشی:
حواستان به گزینه 1 باشد. «آفتاب» در بعضی از ابیات مجاز از خورشید است. مجاز این مورد به علاقه آلیه است.
فقط در زمانی آقتاب مجاز محسوب می شود که منظور شاعر خورشید باشد. ولی مثلا در جایی که آفتاب کنار سایه آمده باشد، آفتاب در معنای واقعی خود آمده است.
از بودجه بندی کتاب دوازدهم
این تست از مبحث پایه های آوایی طراحی شده است.
بهترین راه برای تسلط به پایه های آوایی تمرین و تکرار با ابیات مختلف است.
تست
چند مورد از ابیات زیر بر وزن فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن سروده شده است؟
الف) همچنان کز من شنیدی پیش آن دلبر روایت
یک حکایت سر گذشتم پیش آن جان بازگویی
ب) دیگر نشنیدیم چنین فتنه که برخاست
از خانه برون آمد و بازار بیاراست
ج) سهمگن آبی که مرغابی در او ایمن نبودی
کمترین موج آسیا سنگ از کنارش در ربودی
د) بیوفا یاران که بربستند بار خویش را
مردم بیگانه را خاطر نگه دارند خلق
هـ) روزی اندر خاکت افتم ور به بادم میرود سر
کان که در پای تو میرد جان به شیرینی سپارد
1)2 2)4 3)1 4)3
پاسخ تشریحی:
گزینه های «الف» ، «ج» و «هـ» بر وزن «فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن» سروده شده اند و تقطیع هجایی این ابیات به صورت زیر است:
--U-/--U-/--U-/--U-
دام آموزشی:
دام آموزشی این سوال در بیت «د» است. بر خلاف گزینه های «الف» ، «ج» و «هـ» که بر وزن «فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن» است؛ بیت «د»
با اختلاف یک رکن به صورت «فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن» است.
حواستان به این نکته باشد که گاهی اختلاف بین بیت ها فقط در یک رکن است و حتی بعضا در یک هجا!