تاریخ ادبیات قرن‌های 10 و 11 - فنون - درسنامه - علی جابری

در این مطلب قصد داریم درس هفتم از کتاب یازدهم را با هم مطالعه و بررسی کنیم . امیدواریم توضیحات بیان شده ، شما را در یادگیری بهتر مطلب ، یاری کند .

تاریخ ادبیات قرن‌های 10 و 11 - فنون - درسنامه - علی جابری

سلام به همه دوستان !

در این مطلب قصد داریم درس هفتم از کتاب یازدهم را با هم مطالعه و بررسی کنیم .

امیدواریم توضیحات بیان شده ، شما را در یادگیری بهتر مطلب ، یاری کند .

تاریخ ادبیات قرن‌های 10 و 11 - فنون - درسنامه - علی جابری





علی جابری

دانشجوی زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شهید بهشتی

رتبه 95 منطقه یک - کنکور انسانی 1399



⭐ویژگی های مطلب⭐

درسنامه کامل

5 تست برای تثبیت مطلب

پاسخ تشریحی + پاسخ صوتی تست ها


ارتباط بیشتر با ما

برای ارتباط بیشتر با برترها و رزرو پشتیبان ویژه ، پیج و کانال تلگرام کانون برترها را دنبال کنید . 

همچنین میتوانید با شماره ۰۲۱۸۴۵۱ داخلی ۳۱۲۳ تماس بگیرید .





در ادامه ناآرامی های دوره تیموریان ، اوضاع اجتماعی و سیاسی ایران و ادبیات و فرهنگ ، آشفته تر از پیش شد ؛ در این دوره ، 

دو جریان شعری رواج داشت .



1. شعر لطیف و فصیح بابافغانی که به طور طبیعی شعر حافظ را به سبک هندی نزدیک می‌کرد .

2. مکتب وقوع که نتیجه چاره اندیشی شاعران برای تغییر سبک عراقی و فرار از تقلید بود که موفقیت آمیز نبود و بازتاب طبیعی محیط اجتماعی این قرن بود .



زبان و ادب فارسی تا آنجا در میان هندیان و شاهان گورکانی مورد استقبال قرار گرفت که تا قبل از سلطه انگلیس بر هند ، زبان فارسی ، زبان رسمی آن دیار بود .

هم‌زمان با رشد ادبیات فارسی در هند ، در ایران نیز اصفهان پایتخت و محل تجمع بزرگان ادبیات فارسی و در اصطلاح (( مادرشهر )) شد . البته در کنار اصفهان ، مناطق دیگری نیز گسترش یافتند ؛ مثلا خراسان ، آذربایجان و نواحی مرکزی ایران ، به کانون های مهمی برای شاعران و هنرمندان بدل شدند .



1. شاهان صفوی با وجود توجه ویژه به زبان ترکی ، آثاری به زبان فارسی تالیف کردند .

2. شاهان صفوی در مقام شیخ طریقت بودند و باید خود را در این مقام فرهنگی نگاه می‌داشتند ؛ در نتیجه از یک طرف با رؤسای مذاهب در تماس بودند و از طرف دیگر ، رقبایی چون شاهان عثمانی و هندی داشتند که به مسائل فرهنگی ، توجه نشان می‌دادند .

نکته : بهزاد در دوره شاه اسماعیل و رضا عباسی در دوره شاه عباس ، از مفاخر هنر در این دوره هستند .




حکومت صفوی به دلیل اهمیت زیادی که به ترویج مذهب شیعه می‌داد ، به شعر ستایشی ، عاشقانه های زمینی و درباری ، بی‌توجه بود و به جای آن ، مضامینی مثل پند و اندرز ، توصیف و بیان امور طبیعی و تبدیل موضوعات و تمثیلات کهن به مضامین تازه را گسترش دادند .

از رونق افتادن شعر درباری ، دو پیامد به همراه داشت : 

نخست آن که شعر و شاعری در میان طبقات و گروه های بیشتری قرار گرفت و دوم آن که مدیحه‌سرایان برای امرار معاش به دربارهای هند که در آنها قصیده و مدح رواج داشت ، سرازیر شدند .

نکته : در عصر صفوی ، به دلیل رونق اقتصادی و تجاری ، هر کس به اندازه توان خود به امور فرهنگی می‌پرداخت و از طرف دیگر ، به دلیل آشنایی ایرانیان با اروپا ، مراکز تجمعی مثل قهوه‌خانه ها دایر و شاعران در آن مکان ، گرد هم آمده و به مشاعره ، مناظره و نقد شعر می‌پرداختند .





نام سه تن از شعرای تاثیرگذار قرن دهم در کدام گزینه آمده است ؟ 

1. بابافغانی / جامی / صائب                                     

2. وحشی بافقی / بابافغانی / محتشم کاشانی 

3. صائب / جامی / وحشی بافقی   

4. وحشی بافقی / صائب / کلیم کاشانی



مشهورترین شعر محتشم کاشانی در چه قالب و موضوعی است ؟   

1. غزل / ستایش امام علی ( ع ) 

2. ترجیع‌بند / واقعه کربلا   

3. ترکیب‌بند / واقعه کربلا

4. قصیده / ستایش امام علی ( ع )    



در کدام گزینه ویژگی های شعر بیدل مشهود است ؟ 

1. غفلت آهنگم ز ساز حیرت ایجادم مپرس / پنبه تا گوشت نیفشارد ز فریادم مپرس     

2. اگر تو فارغی از حال دوستان یارا / فراغت از تو میسر نمی‌شود ما را   

3. دگر به هر چه تو گویی مخالفت نکنم / که بی تو عیش میسر نمی‌شود ما را    

4. نامه حسن تو بر عالم و جاهل خوانم / نامت اندر دهن پیر و جوان اندازم    



خداوندگار مضامین تازه شعری در قرن یازدهم کیست ؟ 

1. صائب تبریزی 

2. کلیم کاشانی 

3. بیدل دهلوی 

4. وحشی بافقی       



در بیت زیر ، کدام یک از ویژگی های سبک هندی بارز است ؟ 

(( بخیه کفشم اگر دندان‌نما شد عیب نیست / خنده می‌آرد همی بر هرزه‌گردی‌های من ))

1. استفاده از زبان و الفاظ محاوره ای 

2. توجه به تجربیات ساده و روزمره زندگی 

3. استفاده از ضرب المثل و تشبیه و تمثیل       

4. فزونی تعبیرات و مفاهیمی که در آن ، حس ها با هم درمی‌آمیزند 



پاسخ تشریحی تست ها در فایل پی دی اف ( قسمت ضمیمه ) موجود است .

توضیح صوتی تست ها در قسمت ضمیمه موجود است .

تست 5 ، تست چالشی این مطلب است ؛ قبل از دیدن یا شنیدن جواب درست ، جواب خودتان را در قسمت کامنت‌ها برای ما بنویسید.


تهیه کننده :

علی جابری - دانشجوی زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شهید بهشتی

سپاس از توجه شما


Menu