در مورد انواع و اقسام آلودگي زياد ميشنويم: آلودگي هوا، آلودگي آبها، آلودگي صوتي و البته آلودگي نوري. با رشد و توسعه شهرها و افزايش خيابانهايي که با نور چراغ در شبها روشن ميمانند، معني شبهاي کره زمين و به دنبال آن، رفتار برخي موجودات ساکن زمين دستخوش تغييراتي شده که در نهايت، به ضرر خود ما انسانها تمام خواهد شد.
به گزارش ديسکاوري، چراغهايي که براي روشن کردن خيابانها از آنها استفاده ميکنيم، ترکيب گروههاي حشرات را بر هم ميزنند و اين موضوع که شايد در نگاه اول چندان هم مهم به نظر نرسد، روي همه چيز، از پرندگان خوشصدا گرفته تا ما انسانها تاثير ميگذارد.
مطالعه جديد محققين نشان ميدهد که هم حشرات شکارچي و هم حشراتي که بيشتر نقش جمع آوري کننده را دارند، جذب نور شده و در اطراف لامپها جمع ميشوند. همچنين اين مطالعه براي اولين بار نشان ميدهد که ترکيب گروههاي حشرات تحت تاثير لامپها قرار دارد.
در واقع، نورهاي مصنوعي، از لامپهاي کنار خيابان گرفته تا ساير شکلهاي آن، کل اکوسيستم را دستخوش تغيير ميکنند. توماس ديويس، سرپرست اين مطالعه در اينباره ميگويد: «طيف تاثيرات آلودگي نوري واقعا بسيارگسترده و متنوع است. آلودگي نوري روي موارد بسياري از جمله موفقيت در توليد مثل لاکپشتهاي دريايي، زمانبندي پرندگان آوازخوان و حتي فيزيولوژي بدن انسان تاثير ميگذارد.»
ديويس، محقق پستدکترا در موسسه محيط و تابآوري دانشگاه اکستر به اتفاق همکارانش بر اين باورند که ما با يک بحران تنوع زيستي حشرات روبرو هستيم. حتي اگر به چشم ما نيايد، حشرات سرويسهاي حياتي به انسان ميدهند، مانند سهمي که در گردهافشاني دارند و نيز تجزيه بقاياي مواد مختلف به مواد آلي.
ديويس و همکارانش جاناتان بني و کوين گاستون حشرات بسياري را بر روي زمينهاي سبز زير و بين لامپهاي خياباني در هلستون واقع در کورنوال انگلستان مورد مطالعه قرار دادهاند. گروههاي حشرات به مدت سه روز و سه شب به حال خود رها ميشدند و 30 دقيقه قبل از طلوع و غروب خورشيد مورد بررسي قرار ميگرفتند. همچنين ميزان گياهان موجود در منطقه هم در مطالعه در نظر گرفته ميشد.
در طول اين مطالعه، 1194 بيمهره که روي زمين زندگي ميکنند، از 60 گونه مختلف جمعآوري شد. تعداد آنها با نزديک شدن به چراغهاي خيابان، به شدت افزايش مييافت، مهم نبود در چه ساعتي ازشبانهروز باشد. عنکبوتها، مورچهها، سوسکهاي خاکي، وودليسها و انواع حشرات خانواده سختپوستان مانند کک، بيشترين وفور را داشتند.
ديويس توضيح ميدهد: «اين گونهها در مقايسه با سايرين بيشتر حرکت ميکنند. به همين دليل هم با احتمال بالاتري با محلهاي متنوعي براي زندگي مواجه ميشوندکه ميزان متفاوتي از نور دارد و ميتوانند بين آنها دست به انتخاب بزنند. اين که چرا اين موجودات در قسمتهاي پرنورتر بيشتر يافت ميشوند را هنوز نميدانيم. تحقيقات تازه شروع کردهاند به روشن کردن اين موضوع که گونههاي بزرگتر با چشمان حساستر، در برابر چراغهاي خياباني آسيبپذيرترند و اين مطالعه هم، نشان ميدهد که مهرهداران متحرکي که جثههاي بزرگتري دارند، چه جمعآورنده باشند و چه شکارچي، به سمت اين نورها جذب ميشوند، چه سوسک خاکي باشند و چه عنکبوت».
به همين نسبت، افرادي که خانههايشان به چراغهاي خياباني نزديکتر است، با احتمال بالاتري با حشرات و حتي بيماريهايي که آنها ميتوانند انتقال دهند، مواجه ميشوند. براي نمونه مطالعه جديد ديگري نشان ميدهد که ترياتوما ديميديت، حشرهاي که ميتواند بيماري چاگاس را منتقل کند (يک بيماري عفوني، التهابي)، به خانههايي هجوم ميبرد که به چراغهاي خيابان نزديکترند.
پيشبيني ميشوند که مشکلات مرتبط با اين چراغها روز به روز از اين هم بيشتر شود، چرا که تخمينهاي اخير، ميزان افزايش نورهاي مصنوعي در سراسر جهان را سالانه 6 درصد برآورد ميکنند.
ديويس ميگويد: «ما بايد در مورد مواردي که زندگي گروههاي بيمهره را تحت تاثير قرار ميدهد، نگران باشيم. همچنين بايد در مورد تاثير چراغهاي خيابان بر ساير گونهها هم نگران باشيم». پيشنهاد وي هم اين است که در مواردي که مصرف کم است، چراغها خاموش شوند، شدت نور کمتر شود و در مجموع، ميزان نورهاي مصنوعي در محيط کاهش يابد.
جان هاپکينز، مشاور اول نچرال اينگلند با نتيجهگيري مطالعه موفق است و آن را مطالعهاي مهم در ارتباط با سياستگذاري عمومي ميداند. وي بر اين باور است که چنين مطالعاتي در تصميمگيريهاي محيطي بايد در نظر گرفته شوند: «تا به حال مطالعات بسياري نشان دادهاند که نورهاي مصنوعي، روي رفتار گونههاي مختلف تاثير ميگذارد. اين تاثيرات بسيار متنوعند و طيف گستردهاي دارند، از جمله روي رفتارهايي مانند يافتن جفت، مهاجرت و يا رفتارهاي مربوط به شکار موثرند».
وي ميافزايد: «در حال حاضر، مشکل، فهميدن معناي اين تغييرات گسترده در بين گونههاي مختلف، براي کارکرد اکوسيستم است. مطالعات اخير بيش از قبل نشان ميدهند که نورهاي مصنوعي، اکوسيستم را عميقا تحت تاثير قرار ميدهند. به علاوه، با اين که حشرات ممکن است موجودات پستي در چرخه زندگي به نظر برسند و ما اهميت زيادي به آنها ندهيم، اما در بسياري از اکوسيستمها، همين تغييرات روي زندگي پرندهها و انسانها تاثير ميگذارد».