هنرستان ؟ ............. يک انتخاب جدي
آن قديم‌ها شايد از جهاتي دوران راحتي بود! اگر که خوب درس مي‌خواندي، تکليف‌ات معلوم بود : يا مهندس مي‌شدي، يا دکتر و يا وکيل. اگر هم کمي کم‌تر پي‍ِ درس بودي بايد سراغ کارمندي (اداره‌ي پست و تلگراف، ثبت احوال، تلفن ، دارايي و . . . ) مي‌رفتي. اگر درس نمي‌خواندي هم که قاعدتاً بايد دنبال يک کاسبي مناسب مي‌گشتي، که معمولاً همان شغل پدر بابايي بود! مي‌خواهم بگويم که انتخاب‌ها محدود بودند. اما الآن چه‌طور؟
راه آينده‌ي من کدام است؟
امروزه با گسترده شدن علوم و مهارت‌ها و تخصصي‌شدن دانش، نياز جامعه به افرادي که مهارت خاصي در عرصه‌ي معيني از فعاليت‌هاي مختلف داشته باشند، خيلي بيش‌تر از قبل شده و اين عرصه‌ها از رشته‌هاي کاملاً فني مثل ساختمان و مکانيک و برق و . . . گرفته تا رشته‌هاي حرفه‌اي مثل طراحي‌و دوخت، گرافيک ، کابينت‌سازي و . . . و رشته‌هاي خدماتي و کشاورزي را در بر مي‌گيرد. پس لازم است براي انتخاب راه آينده، کمي بيش‌تر دقت کنيم.
چه عواملي در انتخاب رشته‌ي تحصيلي و شغلي موثراند؟
اين عوامل به طور کلي يا فردي‌اند يا محيطي و در افراد به شکل‌هاي مختلف رخ نمون دارند.
الف) عوامل فردي:
1- استعداد و توانايي‌هاي ذهني
2- علايق و رغبت‌هاي تحصيلي
3- ويژگي‌هاي شخصيتي و آرزوها
4- اطلاعات و معلومات شخصي
ب) عوامل محيطي:
1- خانواده و فضاي حاکم بر آن
2- ارتباطات، امکانات و زمينه‌‌هاي مساعد
3- شرايط جامعه و نيازهاي بازار مشاغل (کشوري ـ بومي)
ويژگي‌هاي تحصيل در هنرستان، چيست؟
فردي که هنرستان را انتخاب مي‌کند
......... از همان ابتدا در زمينه و رشته‌ي مورد علاقه‌اش درس مي‌خواند.
......... اين موضوع باعث مي‌شود که روي زمينه‌ي تخصصي‌اش ، ورزيده و کارآمد شود.
......... تعداد درس‌هايي که ربط چنداني به رشته‌اش ندارند، به حداقل مي‌رسد.
......... پس از گذراندن سال سوم، مي‌تواند در کنکور شرکت کند.
......... در نتيجه، يک‌سال زودتر از ديگران مي‌تواند وارد دانشگاه شود.
......... معمولا هيچ هنرستاني‌اي بيکار نمي‌ماند.
...... البته کنکور هنرستان تا مرحله‌ي کارداني است و براي عبور به مراحل کارشناسي و کارشناسي‌ارشد بايد در کنکورهاي بعدي هم موفق شد.
رشته‌هاي هنرستاني که هم اکنون تا حدودي در کشور فراگير هستند، کدام‌اند؟
الف) زمينه‌ي صنعت:
1- الکتروتکنيک
2- الکترونيک
3- ماشين‌هاي الکتريکي
4- ساختمان
5- نقشه‌برداري
6- مکانيک خودرو
7- ساخت و توليد
8- نقشه‌کشي عمومي
9- تأسيسات
10- صنايع فلزي
11- صنايع شيميايي
12- متالورژي
13- صنايع چوب و کاغذ
ب) زمينه‌ي خدمات:
1- حسابداري
2- امور اداري
3- کامپيوتر
4- نقشه‌کشي معماري
5- گرافيک
6- نقاشي
7- طراحي و دوخت
8- تربيت‌بدني
9- کودکياري
10- مديريت خانواده
پ) زمينه‌ي کشاورزي:
1- صنايع غذايي 2- ماشين‌هاي کشاورزي
آيا درس‌هاي هنرستان، خيلي ساده‌اند؟
در واقع اين‌طور نيست. در حال حاضر بسياري از دانش‌آموزان با معدل‌هاي خوب وارد مسير هنرستان مي‌شوند، خيلي از هنرستان‌ها هم شرط معدل دارند. در اکثر رشته‌ها هم اين‌طور نيست که سطح درسي آسان باشد، بلکه دروس به دليل هماهنگ بودن با گرايش و علاقمندي‌هاي دانش آموز، آسان‌تر گذرانده مي‌شود. در خيلي از مواقع درس‌هايي که يک هنرستاني (مثلاً در رشته‌ي نقشه‌برداري، صنايع شيميايي، تأسيسات و . . .) مي‌خواند، در حد همان درس‌هايي است که در سال‌هاي ابتدايي دوره‌هاي دانشگاهي به دانشجويان رشته‌هاي نظري ارائه مي‌شود و هنرستاني‌ها به اين دليل از پس‌ِگذراندن آن‌ها بر مي‌آيند که روي موضوع تخصصي رشته‌شان متمرکز شده‌اند.
بهروز بهشت‌کار-کارشناس ارشد معدن