اينجا نه مانند شمال نامدار است و نه مثل پايتخت پر اتفاق. ساده و صميمي به رنگ مردمان بيپيرايهاش و همين دليل خوبي براي سفر کردن و رفتن به دل مردمانش است.
روستاي پالنگان در دهستان ژاوهرود، غرب کامياران در دره تنگيور در استان کردستان است. اين روستا به گواه اهل فن قدمتي به درازي قبل از اسلام دارد. روستايي پلکاني که تا کنون چندين بار ويران شده و بار ديگر بنا شده است.
روستاي فعلي با بيش از يکهزار نفر جمعيت در 2 کيلومتري پالنگان قديم بنا شده و بيش از 500 سال قدمت دارد.
اين روستا يکي از هفت روستاي گردشگري استان کردستان است و چشمهها و آبشارهاي زيبا و ديدنيش به تنهايي ميتواند بهانهاي براي سفر کردن به اين ديار ناشناخته باشد.
روستايي با معماري ويژه پلهکاني که همانند ديگر روستاهاي پلهکاني ايران مانند ماسوله، زنوزق و گايکان چشمانداز منحصر به فردي دارد.
ساکنين براي وجه تسميه نام روستاي پانگان دو معني قائلند. نخست پالنگان در ابتدا پلنگان بوده به معني زيستگاه پلنگ و ديگر آن که پال در زبان کردي و محلي به معني تکيه دادن است.
قلعه پالنگان محل سکونت امراي کلهر
قلعه پالنگان از جمله آثار تاريخي و ديدني اين روستاي تاريخي است که در فاصله 800 متري جنوب شرقي دره تنگيور و در محل چشمههاي پرآب قرار گرفته و هنوز آثار و بقاياي اتاقها، آتشکدهها و پلهاي قديمي آن پابرجاست.
آثار و يادمانهاي برجاي مانده از اين قلعه شامل يک لنگه دروازه از يک تخته سنگ بزرگ و پلهاي ساخته شده بر روي رودخانه قدمت تاريخي پالنگان را به خوبي بيان ميکند.
چنانچه در تحفه ناصري آمده است: "اين قلعه مدتها محل سکونت امراي کلهر بوده است که بعدها خاندان مشهور اردلان آن را جزو قلمرو و متصرفات خود قرار داد و بر استحکامات آن افزوده و بناهاي رفيع از مسجد و دکانها و غيره بر آن مي افزايند".
از چگونگي و تاريخ ساخت قلعه پالنگان اطلاعي در دست نيست اما وجود آن قبل از حکمراني، اردلانها و حتي امراي کلهر مسلم است. در دوران حکومت اردلانها بر کردستان چند قلعه موجود بوده است که در فصلي خاص مورد استفاده حکام وقت قرار گرفتهاند، قلعه پالنگان در بهار ميهماندار حکومتيان بوده است.
بر اساس شواهد اين قلعه از زمان خسروخان اردلان در 594 هجري شمسي به تصرف خاندان اردلان درآمده و در سال 1066 هجري شمسي پس از حدود 472 سال ميهمانداري حکام اردلان ويران ميشود.
رودخانه تنگيور
رودخانه خروشان تنگيور که بخش اعظم آب خود را از چشمهها که در فاصله 700 تا 800 متري جنوب شرقي آبادي قرار دارند تأمين ميکند از ميان آبادي ميگذرد آن را به دو قسمت تقسيم کرده است. آب گوارا و خوش طعم اين رودخانه بعد از گذر از آبادي در حدود 120 متري غرب پالنگان به رودخانه پرآب سيروان ميپيوندد.
به واسطه خصوصيات آب رودخانه تنگيور و اين چشمهها، بزرگترين مجتمعهاي پرورش ماهي در کنار اين روستا ساخته شده است که بيشتر گردشگران را به سمت خود جذب ميکند.
بافت سنتي پالنگان چشمانداز زيبايي دارد به گونهاي که رودخانه تنگيور روستا را به دو قسمت تقسيم کرده است. خانههاي پلکاني به صورت خشکچين الگو گرفته از ديگر روستاهاي پلکاني کردستان در منطقه اورامانات بنا شده است.
مردمان اين روستا بهار و تابستان را در «هوار» سپري ميکنند. در هوار مردمان روستا به دامداري و کشاورزي مشغول ميشوند تا اينکه آذوقه يک سال زندگي را تامين نمايند.
