مرجان شيخي، دانشجوي رشتهي زبان و ادبيات انگليسي در دانشگاه تهران، رتبهي 136 کشور در کنکور 87
چرا اين رشته را انتخاب کرديد؟ دليل علاقهي خود و ويژگيهايي را که در وجود شما بوده و باعث به وجود آمدن اين علاقه شده است توضيح دهيد.
من از زماني که به ياد ميآورم به ادبيات و همين طور زبان انگليسي علاقهي زيادي داشتم. به طوري که الفباي انگليسي را حتي خيلي زود ياد گرفتم. کتاب زياد ميخواندم و از سيزدهسالگي در کلاسهاي فراگيري زبان انگليسي شرکت کردم. مطمئناً بسياري از ما بعد از يادگيري خواندن و نوشتن تمايل زيادي به کتابخواني و چهبسا نوشتن داستان پيدا ميکنيم؛ اما علاقهي من به زبان انگليسي به اين دليل بود که به کمک آن و از طريق اينترنت ميتوانستم به دور دنيا سرک بکشم، مطالب گوناگون بياموزم، با فرهنگهاي مختلف آشنا شوم و احساس کنم دنيايم خيلي بزرگتر و هيجانانگيزتر از اتاق کوچکم است.
آيا تصورتان از اين رشته قبل از دانشگاه، با شناختي که در اين چند سال تحصيل از آن به دست آوردهايد، يکسان است؟
قبل از ورود به دانشگاه تنها تصوري که از رشتهي ادبيات انگليسي داشتم اين بود که درسها به زبان انگليسي تدريس ميشود و مطالب درسي به حوزهي ادبيات مربوط است. از واحدهايي که قرار بود بگذرانم اطلاع چنداني نداشتم و نميدانستم اين رشته ميتواند اينقدر در پرورش قدرت استدلال و تفکر انتقادي فرد مؤثر باشد.
در مجموع آيا از انتخاب خود راضي هستيد؟
بله.
ويژگيهاي اين رشته و گرايشات آن را توضيح دهيد. شما کدام گرايش را انتخاب کرده يا خواهيد کرد و چرا؟
در مقطع کارشناسي، رشتهي زبان انگليسي داراي دو گرايش زبان و ادبيات انگليسي و مترجمي زبان انگليسي است. در مقطع کارشناسي ارشد، گرايش آموزش زبان انگليسي نيز وجود دارد. من گرايش ادبيات انگليسي را انتخاب کردم؛ زيرا علاقهي زيادي به ادبيات و کتابخواني داشتم.
فرصتهاي شغلي رشتهي شما چيست؟ تا چه مرحلهاي امکان ادامهي تحصيل در اين رشته وجود دارد؟
هماکنون امکان تحصيل تا مدرک دکترا در برخي از دانشگاههاي ايران براي اين رشته وجود دارد. دانشجوي خوب گرايش زبان و ادبيات انگليسي يک فارغالتحصيل موفق ميشود و در نتيجه فرصتهاي شغلي زيادي دارد. براي مثال ميتواند جذب صداوسيما، خبرگزاري جمهوري اسلامي ايران، وزارت جهاد کشاورزي و وزارت امور خارجه شود يا در سازمانها و مؤسسات خصوصي که با خارج از کشور ارتباط دارند فعاليت کند. فارغالتحصيل ادبيات انگليسي ميتواند در حوزهي کاري خود به ترجمه بپردازد؛ يعني متون ادبي از جمله داستان يا شعر را ترجمه کند يا حتي خود به نوشتن آن بپردازد.
چه درسهايي در اين رشته از اهميت برخوردار هستند و ضرورت دارد دانشآموز زمينهي آموزشي خوبي در آن درس داشته باشد؟
جدا از درسهايي که تنها به تقويت زبان انگليسي ميپردازند و در همان سه ترم اول تدريس ميشوند (اعم از خواندن و درک مفاهيم، دستور و نگارش، گفت و شنود آزمايشگاه، متون يادگيري زبان، نگارش پيشرفته، ترجمهي متون ساده و ...)، درسهايي که مختص ادبيات هستند شامل درآمدي بر ادبيات انگليسي، نمونههاي نثر ساده، بيان شفاهي داستان، داستان کوتاه، سيري در تاريخ ادبيات انگليسي، فنون و صناعات ادبي، نمايشنامه، شعر انگليسي، آشنايي با رمان، اصول و روش نقد ادبي، مکتبهاي ادبي و متون برگزيدهي نثر ادبي است. براي درسهاي مرتبط با آموزش زبان ضروري است که دانشجو قبل از ورود به اين رشته زمينهي خوبي داشته باشد؛ فرض اساتيد بر اين است که دانشجو درک قابل قبولي از انگليسي دارد و ميتواند به راحتي به اين زبان بنويسد و صحبت کند؛ اما در مورد درسهاي مربوط به ادبيات نيازي نيست که دانشجو از قبل دربارهي شعر انگليسي يا نقد ادبي مطالب زيادي بداند؛ زيرا اين آشنايي در طول ترمهاي تحصيلي کسب خواهد شد.
توانمنديهاي لازم براي موفقيت در اين رشتهي دانشگاهي چيست؟
از آنجا که تقريباً تمام درسهاي اين رشته به زبان انگليسي تدريس ميشود لازم است که دانش فرد از اين زبان در حد قابل قبولي باشد. فرد بايد اهل مطالعه باشد و تنها به کتابهايي که اساتيد پيشنهاد ميکنند بسنده نکند. دنياي ادبيات دنياي بيانتهايي است و هيچ کس نميتواند ادعا کند که تمام کتابها را خوانده است و از تمام جنبههاي حوزهي ادبيات آگاه است. فرد بايد قدرت استدلال خوبي داشته باشد و اجازه دهد اين قدرت در بستر ادبيات و نقد تقويت شود. در برخورد با فرهنگها و جهانبينيهاي مختلف بايد از تعصبهاي بياساس و کوتاهبيني پرهيز کرد و ذهن را براي پذيرش و درک مفاهيم نو آماده کرد. بسياري گمان ميکنند که ادبيات انگليسي تنها محدود به خواندن رمان و داستان است اما در واقع اين طور نيست. بحث خواندن صرف نيست بلکه بحث دريافت و تعمق و تأويل است. توانايي خوانش متن با تکيه بر قدرت استدلال و تفکر انتقادي کار سادهاي نيست و نيازمند مطالعهي بسيار و تمرين و ممارست است.