سؤالات خلاقیت موسیقی در این آزمون، جمعبندی سؤالات نیمسال اول بود و محور اصلی هم سؤالات سازشناسی. از مجموع این ده سؤال، یک سؤال از هر کدوم از مباحث فواصل، آواشناسی (صوت)، مدهای کلیسایی و آکردشناسی داشتیم و شش سؤال از بخش سازشناسی که یکی از این سؤالات (که ترکیبی از تاریخ هم بود) از آزمونهای قبلی اومده بود.
نرخ مشارکت دانشآموزها در درس خلاقیت موسیقی در این آزمون کمتر از سایر دروس بود. طبق ارزیابی به عمل اومده این آزمون 9 سؤال دشوار و یک سؤال متوسط داشت. با این که درس سازشناسی جزء مباحث دشوار موسیقی به حساب میاد و نیازمند مهارت اضافه نسبت به سایر مطالبه، اما در باقی سؤالات هم اوضاع پاسخگویی جالب نبود. سؤال 42 (معرفی ساز چلستا در ارکستر - نگاه به گذشته) با 10 درصد پاسخ صحیح بیشترین میزان پاسخگویی رو داشت و در رتبههای بعدی سؤال فواصل (44) با 9 درصد، صوت (41) با 8 درصد و مدهای کلیسایی (45) با 7 درصد پاسخ صحیح قرار داشتن. بیشترین پاسخ نادرست متعلق به سؤال 50 با 13 درصد پاسخ نادرست بود.
هرچند هنوز هم نحوهی ارائهی دروس حذف شده از کنکور در هالهای از ابهام قرار داره، اما مشارکت درس موسیقی (فارغ از پاسخ صحیح یا غلط دادن) نسبت به سایر دروس حذفی زنگ خطر جدیای به حساب میاد. در صورت شرکت داشتن این درس داخل درس «درک عمومی هنر»، غفلت از این درس میتونه تأثیر بسیار مهمی روی نتیجهی کنکور داشته باشه.
شاید بد نباشه چند نکتهی پراکنده برای پاسخگویی به سؤالات مشابه برخی از مباحث این آزمون داشته باشیم:
سؤال 41: همیشه دقت داشته باشید، هارمونیک دوم به بالای یک صوت از اون صوت زیرتره، و طبیعتاٌ زیرتر بودن به معنای بالاتر بودن فرکانس اشاره داره. بنابراین دو گزینهی «2» و «4» حذف میشن. نسبت بسامدی (فرکانسی) یک صوت به هارمونیک nاُم اون صوت برابر با n/1 (یک nاُم) میشه؛ بنابراین پاسخ درست یکچهارم میشه.
سؤال 44: دقت کنید برای به دست آوردن یک فاصله اول فاصله رو به دست بیارید، بعد «عدد فاصله» (سوم، چهارم و غیره) رو از 9 کم کنید تا عدد معکوس فاصله به دست بیاد. بعد کافیه فقط «کیفیت فاصله» (بزرگ، کوچک، افزوده یا کاسته) رو برعکس کنید. یعنی بزرگ کوچک میشه و افزوده کاسته و بالعکس. (درست همیشه درسته.)
اما چارهی سازشناسی چیه؟
راستش موضوع سازشناسی خیلی مفصله، اما اگر خلاصه بخوام به نکتهای اشاره کنم، تا زمانی که تسلط کافی به مفاهیم بنیادی موسیقی (نتشناسی، فواصل و غیره) نداشته باشید، تلاش برای پاسخگویی به این سؤالات بسیار دشوار میشه. بعد از همهی اینا میشه روی مباحثی مثل کوک، انتقال، همصدایی و غیره سرمایهگذاری کرد. در آینده بیشتر به این مباحث میپردازیم.
روز خوبی داشته باشید.
نویسنده: محمد قاسمی عطایی، فارغالتحصیل رشتهی آهنگسازی از دانشگاه هنر، ربتهی 12 کشور در کنکور 1395