سلام به همه دوستان !
در این مطلب قصد داریم، محتوای مربوط به بودجه بندی جامعه شناسی دهم را برای آزمون 7/22 را بیان کنیم.
امیدواریم مطالب بیان شده به شما در یادگیری بیشتر کمک نماید.
![]() | دانشجوی رشته ی روانشناسی دانشگاه تهران رتبه 29 منطقه دو- کنکور انسانی 1400 |
درس 1:
کنش چیست؟!
به فعالیتی که انسان انجام میدهد، کنش گویند.
کنشگر کیست؟
به فردی که کنش را انجام میدهد، کنشگر گویند.
واژگان جایگزین کنش: کار، عمل، فعل، رفتار، کردار و ...
واژگان جایگزین کنشگر: کارگر، کارمند، کارگزار، کارفرما، عامل و ...
درس 2:
انواع کنش ها:
کنش های درونی: مثل تفکر و تخیل
کنش های بیرونی: مثل راه رفتن
کنش های فردی: مثل به تنهایی غذا خوردن
کنش های اجتماعی: مثل راهپیمایی
پدیده اجتماعی: به کنش اجتماعی و پیامدهای آن، پدیده ی اجتماعی می گویند. کنش اجتماعی خردترین پدیده اجتماعی است و سایر پدیده های اجتماعی، آثار و پیامد های آن هستند.
هنجار اجتماعی: به شیوه ی انجام کنش اجتماعی که مورد قبول سایر افراد واقع شده باشد، هنجار اجتماعی گویند. مثل شیوه ی احوال پرسی در جوامع گوناگون. هنجار وسیله رسیدن به هدف است.
ارزش اجتماعی: آن دسته از پدیده های مطلوب و خواستنی که مورد توجه و پذیرش هستند و افراد یک جامعه نسبت به آنها گرایش دارند، ارزش خوانده میشوند. ارزش از جنس هدف و مقصود است.
درس 3:
اعضا چگونه به جهان اجتماعی وارد میشوند؟
این اعضا تنها زمانی که عضویت جهان اجتماعی را بپذیرند میتوانند به آن ورود پیدا کنند و نقشی را بگیرند و متناسب با همان نقش حقوق و تکالیفی کسب کنند که خود و دیگران از آنها آگاهی دارند.
زیست جهان اجتماعی:
جهان اجتماعی با انتقال فرهنگ خود به نسل های بعد زیست می کند. ولی فرهنگ از طریق وراثت از یک نسل به نسل دیگر منتقل نمیشود.
اگر یک نسل نتواند فرهنگ خود را حفظ کند یا حتی نتواند آن را به نسل های بعد انتقال دهد، جهان اجتماعی آن فرو میریزد یا دگرگون میشود و به یک جهان دیگر تبدیل میشود.
جهان طبیعی، اجتماعی و ماوراء طبیعی:
تاثیر جهان طبیعی بر جهان اجتماعی: در این شکل ازاثر گذاری، جهان طبیعی ما و کنش هایمان را تحت تاثیر قرار میدهد. مثلا ما در برابر زلزله و برای جلوگیری از آن، خانه های مقاوم میسازیم.
تاثیر جهان اجتماعی بر جهان طبیعی: در این نوع از اثرگذاری، جهان اجتماعی بر جهان طبیعی تاثیر میگذارد. مثلا کنش های نابخردانه ی ما انسان ها باعث تخریب و آسیب به محیط زیست میشود.
تاثیر جهان ماوراءطبیعی بر جهان اجتماعی: در این نوع از اثر گذاری، جهان ماوراءطبیعی بر جهان اجتماعی اثر میگذارد. مثلا سنت ها و قوانین الهی با انسان های شاکر و ناسپاس به یک شکل رفتار نمیکند و درهای نعمت را به روی شاکران باز میکند و ستم پیشگان را در قهر و انتقام الهی رها میگذارد.
هر يك از عبارات زير، به ترتيب با كدام مورد در ارتباط است؟
پاكيزه شدن دست و صورت پس از گرفتن وضو
ورزشكار حرفهاي شدن
رعايت حق تقدم
1) پيامد غيرارادي وضو گرفتن ـ پيامد ارادي ورزش كردن وابسته به اراده ديگري ـ كنش فردي
2) پيامد طبيعي وضو گرفتن ـ پيامد ارادي ورزش كردن وابسته به اراده كنشگر ـ كنش اجتماعي
3) پيامد ارادي وضو گرفتن ـ پيامد طبيعي ورزش كردن ـ كنش اجتماعي
4) پيامد غيرارادي وضو گرفتن ـ پيامد طبيعي ورزش كردن ـ پيامد ارادي وابسته به اراده كنشگر
كدام گزينه، به ترتيب در ارتباط با پيامدهاي كنش، صحيح و غلط است؟
1) نشاط و شادابي پس از ورزش، از پيامدهاي غيرارادي كنش ميباشد كه قطعي است و حتماً انجـام مـيشـود. ـ پيامـدهاي ارادي خودشـان كـنش هستند و بايد كنشگري آنها را انجام دهد مانند نمره دادن استاد به دانشجو.
2) همواره آدميان كنشهاي خود را با توجه به پيامدهاي ارادي و غيرارادي آن انجام ميدهند. ـ مـورد تحسـين و نكـوهش ديگـران قـرار گـرفتن از پيامدهاي ارادي كنش وابسته به اراده ديگري است.
3) پيامدهاي غيرارادي نتيجه طبيعي كنشاند كه وابسته به اراده افراد انساني هستند. ـ كنترل خشم از پيامدهاي ارادي وابسته به اراده كنشگر است.
4) پاسخ دادن يا پاسخ ندادن به فردي كه سلام ميكند، پيامد ارادي كنش محسوب ميشود. ـ معتاد شدن به قليـان از پيامـدهاي طبيعـي كشـيدن قليان است.
هر يك از عبارات زير به ترتيب، مربوط به كدام بخش جدول است؟
فردي نمي تواند به زبان جديد صحبت كند.
دانش آموزي براي اجازه خواستن از معلم، دست خود را بالا مي آورد و معلم پاسخ مناسب به او مي دهد.
تا اراده و خواست انسان نباشد كنشي صورت نميگيرد .
فعاليت انسان با قصد و هدف خاصي انجام ميشود .
1) ب ـ د ـ الف ـ ج 2) ج ـ الف ـ د ـ ب 3) ب ـ د ـ ج ـ الف 4) ج ـ الف ـ ب ـ د
هر يك از عباراتي كه در متن زير مشخص شده است، به ترتيب بيان كننده كدام مفهوم است؟
«روي صندلي مترو به گونه اي محكم، نشسته بودم كه به ديگران بفهمانم كه قرار نيست حالا حالاها پياده شوم. همراه با موسيقي اي كـه در گوشـم نواخته مي شد، در ذهنم، خاطرات كودكي ام را مرور مي كردم. كمي بعد پيرمردي عصازنان وارد قطار شد. آن قدر شبيه پدربزرگم بود و مـرا بـه يـاد پدربزرگم انداخته بود كه فقط به او خيره شده بودم و ديگر حواسم به چيزي نبود. جواني كه در صندلي كناري من نشسته بود، مانند بسياري از افراد كه براي احترام به سالمندان از جاي خود برمي خيزند، برخاست تا پيرمرد شبيه پدربزرگ من جاي او بنشيند.»
1) كنش اجتماعي ـ كنش دروني ـ كنش فردي ـ هنجار اجتماعي
2) پديدة اجتماعي ـ كنش فردي ـ كنش دروني ـ ارزش اجتماعي
3) هنجار اجتماعي ـ كنش اجتماعي ـ كنش اجتماعي ـ ارزش اجتماعي
4) كنش بيروني ـ پديدة اجتماعي ـ پيامد كنش اجتماعي ـ هنجار اجتماعي
-علت هر يك از عبارت هاي زير به ترتيب كدام است؟
ـ ما گاهي پديده هاي اجتماعي را همانند پديدههاي طبيعي تصور ميكنيم .
ـ پديدههاي اجتماعي معنادار هستند.
ـ هنجارها و ارزش ها تداوم مي يابند .
1) پديده هاي اجتماعي به مرور، از انسانهايي كه آن ها را به وجود آورده اند، مستقل ميشوند. ـ افراد با آگاهي، اراده و هدف عمل ميكنند. ـ انسانها براساس هنجارها و ارزشها عمل مي كنند .
2) پديده هاي اجتماعي، فرصتها و محدوديت هايي را براي افراد به وجود مي آورند. ـ پديده هاي اجتماعي را انسانها خلق ميكنند و نتيجه كنش هاي افراد هستند. ـ ارزشها از جنس مقصود و هدف هستند.
3) تفاوتي ميان علوم انساني و اجتماعي و علوم طبيعي وجود ندارد. ـ پديده هاي اجتماعي را انسانها در ارتباط با يكديگر به وجود مي آورند. ـ تعلـيم و تربيت ارزشها و هنجارها را منتقل مي كند .
4) پديده هاي اجتماعي را انسانها در ارتباط با يكديگر به وجود مي آورند. ـ ارزشها و هنجارهـاي اجتمـاعي از طريـق كـنشهـاي اجتمـاعي تحقـق مييابند. ـ هنجارها از جنس وسيله و روش رسيدن به ارزش ها هستند.
1) گزینه ی 2.
پـاكيزه شـدن دسـت و صـورت پـس از گـرفتن وضـو : پيامـد طبيعـي (غيرارادي) وضو گرفتن.
ورزشكار حرفهاي شدن: پيامد ارادي ورزش كردن وابسته به اراده كنشگر.
رعايت حق تقدم: كنش اجتماعي
2) گزینه ی 4.
معتاد شدن به قليان و سيگار از پيامـدهاي ارادي قليـان و سـيگار كشـيدن است كه وابسته به اراده كنشگر است.
3) گزینه ی 3.
ـ فردي نميتواند به زبان جديد صحبت كند: كنش وابسـته بـه آگـاهي آدمي است.
ـ دانش آموزي براي اجازه خواستن از معلم دست خـود را بـالا مـي آورد: انسانها در انجام كنش به معناي آن توجه دارند.
ـ تا اراده و خواست انسان نباشد كنش صورت نميگيرد: قرار گرفتن بـر سر دوراهي تفريح با دوستان يا مطالعه براي امتحان.
ـ فعاليت انسان با قصد و هدف خاصـي انجـام مـيشـود: پرسـش «چـرا چنين كاري را كردي؟» را ميتوان از هر كنشگري پرسيد.
4) گزینه ی 2.
«به ديگران بفهمانم كه قرار نيست حالا حالاها پياده شـوم»: كنشـي كـه بـا توجه به ديگران و با در نظر گرفتن افراد ديگري انجام ميشود، يـك كـنش اجتماعي است. همچنين هر كنش اجتماعي، خود يك پديده اجتماعي است. (خردترين پديده اجتماعي) در اينجا هم فرد نويسنده، نشستن خود را بـا در نظر گرفتن ديگران انجام داده است، زيرا ميخواهد با محكم نشسـتن خـود، به ديگران يك مفهومي را بفهماند.
«خاطرات كودكيام را مرور ميكردم»: به فعاليتهايي كـه انسـان در ذهـن خودش انجام ميدهد و بروز خارجي ندارد (يعني ديگران آن را نمـيبيننـد) كنش دروني ميگويند. همچنين كنشهايي كه بدون توجه به ديگران است، كنش فردي نام دارد. در اينجا نيز مرور خاطرات، يك كنش دروني و فـردي است.
«مرا به ياد پدربزرگم انداخت»: به ياد كسي افتادن، كنشي است كه در ذهن افراد رخ ميدهد، بنابراين يك كنش دروني است و بروز خارجي ندارد .
«براي احترام به سالمندان از جاي خود برخاست»: احترام به سالمندان، يك ارزش اجتماعي است. ارزشهاي اجتماعي، آن دسته از پديدههاي مطلوب و خواستني اند كه مورد توجه و پذيرش هستند و افراد يك جامعـه نسـبت بـه آنها گرايش و تمايل دارند.
برای دریافت فایل کامل درسنامه ها، به فایل های ضمیمه در قسمت پایین مراجعه کنید. همچنین پاسخ تست یک قدم فراتر را در قسمت کامنت ها تایپ نمایید.
تهیه کننده:
آیدا علی بخشی- دانشجوی رشته روانشناسی دانشگاه تهران
سپاس از توجه شما
ارتباط با ما
برای ارتباط بیشتر با برترها و رزرو پشتیبان ویژه ، پیج و کانال تلگرام کانون برترها را دنبال کنید .
همچنین میتوانید با شماره ۰۲۱۸۴۵۱ داخلی ۳۱۲۳ تماس بگیرید .