به نام خدا
سلام خدمت دوستان با انگیزه کنکوری
تنظیم بیان ژن
من محمدحسام حیدری هستم؛ رتبه 52 منطقه۲، 123 کشوری، دانشجوی پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران.
در این مطلب قصد دارم درس تنظیم بیان ژن از زیست دوازدهم را باهم بررسی کنیم؛ با من همراه باشید.
همه یاخته های پیکری از تقسیم ژنمان سلولی به نام تخم منشا می گیرند و از نظر ژنی یکسان اند. اما بسته به چگونگی تنظیم بیان ژن هایشان (فرایندهایی که زمان مقدار و نوع ژن بیان شده را تعیین می کنند) ویژگی شکلی و عملکرد های متفاوتی پیدا می کنند.
نکته : تنظیم بیان ژن باعث : 1- پاسخ به تغییرات 2- ایجاد تمایز در سلول ها می شود
نکته : همه سلول ها ژن ندارند (گلبول قرمز) اما ویژگی های همه سلول ها توسط ژن تعیین می شود (در قرمز قبل از دست دادن هستند)
تنظیم بیان ژن برکاریوت ها
در برکاریوت ها می تواند در هریک از مراحل
ساخت رنا : رونویسی – معمولا در این مرحله هست
ساخت پروتئین : ترجمه – عمومیت کمتر انجام شود . تنظیم و +
قند ..... ترجیحی نوعی باکتری به نام ........ گلکوز است (تا وقتی گلکوز باشد از قندهای دیگر استفاده نمی کند) در نبود گلکوز می تواند انزیم های تجزیه کننده دی ساکلریدهای لاکتوز با تنظیم – رونویسی و یا ......... را ترشح کند که تجزیه این دو قند به مونوساکلریدشان گلکوز به دست می آید
نکته : در اشریاکلای نوع ژن و آنزیم برای تجزیه لاکتوز نوع ژن و آنزیم برای تجزیه
تنظیم منفی اشرشیاکلای : در این نوع از تنظیم راه انداز به اپراتور متصل می شود و قصد انجام رونویسی را دارد اما پروتئین به نام مهار کننده که به توانی از..... به نام اپراتور متصل است جلوی حرکتش را می گیرد اما با ورود لاکتوز به سلول این قند به پروتئین صادر کننده متصل می شود که دو نتیجه در پی دارد :
1- باعث تغییر شکل صادر کننده و جدا شدن مهارکنند ه از اپراتور می شود
2- از اتصال دوباره مهار کننده به اپراتور جلوگیری می کند.
نکته : طبق تعریف رونویسی با اتصال .... از به راه انداز شروع می شود پس تنظیم منفی رونویسی قبل از جدا شدن مهارکننده از اپراتور فرایند رونویسی شروع می شود اما ادامه و تمکیل آن حتما در صورتی انجام می شود که اپراتور از مهارکننده جدا شده باشد.
تنظیم مثبت در اشرشیاکلای : در این تنظیم انواعی پروتئین به .... بسیار از کمک می کنند به راه انداز متصل شود و رونویسی را شروع کند در پی اتصال ..... به پروتئین فعال کننده این پروتئین این قابلیت را پیدا می کند که به جایگاه اتصال فعال کننده متصل شود و در پی آن باعث شروع رونویسی توسط ... بسیار از شود.
تنظیم ژن دریوکاریوت ها
تنظیم بیان ژن دریوکاریوت ها پیچیده تر از پرکاریوت هاست . پرکاریوت ها به وسیله نشا ها تقسیم بندی شده اند و برای تاثیر یک ماده بر ژن ها باید از این نشاها عبور کند.
نکته : اغلب ژن های یوکاریوت ها در هسته و بعضی در هسته و برخی در ......... که هر کدام از این سه محل مکان هایی برای نظارت بر بیان ژن اند.
رونویسی دریوکارپوت ها
در هیچ نوع یاخته یوکاریونتی ..... نمی تواند به تنهایی به راه انداز وصل شود بلکه برای اتصال نیاز به پروتئین هایی به نام عوامل رونویسی دارد.
عوامل رونویسی به دو دسته تقسیم می شوند:
1- عوامل رونویسی راه اندازی : همه ژن های یوکاریوتی این نوع عوامل رونویسی را دارند که به نواحی خاص از راه انداز متصل و امکان شروع رونویسی برای .....بسیاررا فراهم می کند.
2- عوامل رونویسی متصل شونده به توالی افزاینده برای افزایش سرعت رونویسی بعضی ژن ها توالی هایی به نام افزاینده که ممکن است نزدیک یا دور از ژن باشند (برخلاف راه انداز که در یوکاریوت (نه پرکاریوت) دقیقا مجاور ژن هست ) حضور دارند و با ایجاد ....................... قرار گرفتن عوامل رونویسی افزاینده ای و راه اندازی سرعت رونویسی زیادا می شود
نکته : اندازه عوامل رونویس راه اندازی از افزاینده ای کوچک تر است
نکته : عوامل رونویس راه اندازی از افزاینده ای کوچک تر است
نکته : عوامل رونویس راه اندازی هم باعث افزایش سرعت رونویسی هم باعث شروع رونویسی می شوند اما عوامل رونویسی افزاینده ای فقط باعث افزایش سرعت رونویسی می شوند.
نکته : مهار کننده و فعال کننده مخصوص پرکاریوت ها و عوامل رونیس مخصوص یوکاریوت ها اند
تنظیم بیان ژن در غیر از مراحل رونویسی
درپوکاریوت ها تنظیم بیان ژن می تواند قبل یا بعد از رونویسی انجام شود :
1: قبل از رونویسی : تغییر فشردگی ... و کاهش دسترسی..بسیاراز به ژن
2: بعد از رونویسی : اتصال بعضی...کوچک ... و مانع رونویسی شدن
نکته : دو روش گفته شده در موارد فوق برای یوکاریوت ها ممکن است
نکته : تغییر طول عمر...... از دیگر روش های تنظیم بیان ژن است که بعد از رونویسی انجام گرفته و هم برای پرکارویت ها هم برای یوکاریوت ها ممکن است.
برای رزرو مشاوره و رفع اشکال درسی و شرکت در کلاس های کنکوری با مشاوران سایت برترها بر روی لینک زیر کلیک کنید یا با شماره تماس 0216463 داخلی1174(حیدریان) تماس بگیرید.