این مطلب شامل درسنامه با 5 تست چالشی از کتاب سه سطحی تاریخ پایه، فصل اول میباشد.
در فایل ضمیمه درسنامه به همراه پاسخ تشریحی سوالات قرار داده شده است.
این مطلب توسط آرمین ساعدپناه تهیه شده است.
* گروه پشتیبانان ویژه کانون *
گام دوم فعالیت باستانشناسی، حفاری برای بیرون آوردن و نمایان کردن آثار است. حفاری، یکی از مراحل حساس کار باستانشناسان است و نیازمند دانش، تجربه و دقت فراوان است. چرا که ممکن است با کوچکترین اشتباه، آسیب بزرگی به آثار و بناهای تاریخی در حال کاوش وارد شود.
باستانشناسان بعد از حفاری:
اگر به یک بنای تاریخی برخورد کنند => نقشۀ آن بنا را مشخص می کنند
اگر به شیئی برخورد کنند:
1-از آن عکسبرداری میکنند
2-تمام مشخصاتش را ثبت میکنند
3-آن را از خاک بیرون میآورند
4-تحقیقات را در کارگاه ها ادامه میدهند
باستانشناسان در مرحله استخراج و تنظیم اطلاعات، آثار و بناهای باستانی را مقایسه میکنند تا سیر پیشرفتهای فنی، هنری و فرهنگی مردمان گذشته را درک کنند.
.............................................................................. منبع: سهسطحی تاریخ 1
2-چرا مرحلة حفاری، یکی از مراحل حساس کار باستانشناسان است و در کدامیک از مراحل باستانشناسان میکوشند سیر پیشرفتهای فنی، هنری و فرهنگی مردمان گذشته را درک کنند؟
1) زیرا کوچکترین اشتباه، آسیب بزرگی به آثار و بناهای تاریخی در حال کاوش وارد میکند. ـ استخراج و تنظیم اطلاعات
2) زیرا کوچکترین اشتباه، آسیب بزرگی به آثار و بناهای تاریخی در حال کاوش وارد میکند. ـ شناسایی و کشف
3) زیرا نیازمند دانش، تجربه و دقت فراوان است. ـ استخراج و تنظیم اطلاعات
4) زیرا نیازمند دانش، تجربه و دقت فراوان است. ـ شناسایی و کشف
مراحل پژوهش در تاریخ:
1-انتخاب موضوع (کلید واژه): منابع و اطلاعات کافی
2-تدوین پرسشهای تحقیق (کلید واژه): مشخص کردن هدف پژوهش – مانع بیراهه رفتن پژوهشگر
3- شناسایی منابع (کلید واژه): ارزیابی میزان اعتبار اطلاعات
4-گردآوری و تنظیم اطلاعات (کلید واژه): استخراج و دستهبندی اطلاعات
................................................................................ منبع: سهسطحی تاریخ 1
5-توجه به وجود منابع و اطلاعات کافی مربوط به کدامیک از مراحل پژوهش در تاریخ است و مانع به انحراف کشیده شدن پژوهشگر از مسیر درست پژوهش چیست؟
1) انتخاب موضوع ـ پرسشهای تحقیق
2) انتخاب موضوع ـ موضوع پژوهش
3) شناسایی منابع ـ موضوع پژوهش
4) شناسایی منابع ـ پرسشهای تحقیق
گاهی برخی آثار و بناهای تاریخی به صورت اتفاقی و اغلب در نتیجۀ فعالیتهای کشاورزی و عمرانی و یا بروز پدیدههای طبیعی مانند سیل و زمین لرزه، از دل زمین نمایان شدهاند.
آثاری که به صورت اتفاقی کشف شدهاند:
آرامگاه شی هوانگ تی (در چین، توسط کشاورزان)
مردان نمکی زنجان
تمدن عظیم جیرفت (در کرمان)
سنگ نوشتۀ روزتا (در مصر، توسط سربازان فرانسوی)
پی نوشت: تمدن جیرفت در پی حفاریهای غیر قانونی و قاچاق آثار باستانی کشف شد.
................................................................................. منبع: سهسطحی تاریخ 1
6-کدام آثار باستانی به صورت اتفاقی کشف شدهاند؟
1) تمدن عظیم جیرفت ـ سنگنوشتة روزتا
2) مردان نمکی زنجان ـ بیستون
3) سنگنوشته پالرمو ـ آرامگاه شیهوانگتی
4) تخت جمشید ـ بیستون
در گاه شماری خورشیدی- قمری بابلی:
سال قمری: 354 شبانه روز
سال خورشیدی: 365 و یک چهارم شبانه روز
برای تطبیق و رفع اختلاف این دو، بابلیها هر سه سال یک ماه به سال میافزودند.
................................................................................ منبع: سهسطحی تاریخ 1، 30/1/98
8- در گاهشماری خورشیدی- قمری بابلی برای رفع اختلاف سال قمری و سال خورشیدی چه اقدامی انجام میدادند؟
1) هر 120 سال، یک ماه به دوازده ماه سال اضافه میکردند.
2) پنج روز اضافی را به آخر ماه دوازدهم اضافه میکردند.
3) هر سه سال، یک ماه به سال اضافه میکردند.
4) هر چهار سال، یک روز به سال میافزودند.
تشریح گاهشماریها :
گاهشماری مصری: محاسبه سال به عنوان 365 و یک چهارم شبانه روز؛ تقسیم سال به 12 ماه 30 روزه؛ افزودن 5 روز اضافی به آخر ماه دوازدهم؛ افزودن یک روز به سال در هر چهار سال (کبیسه)
گاهشماری رومی: در سال 46ق.م. بنا به دستور امپراتور روم (ژولیوس سزار) براساس گاهشماری مصری اصلاح شد. در سال 525 م. تولد حضرت مسیح به عنوان مبدأ آن تعیین شد.
گاهشماری هجری قمری: تقویم رایج بیشتر کشورهای اسلامی؛ بر پایه گردش ماه به دور زمین؛ مبدأ آن اوّل محّرم سالی است که پیامبر(ص) از مکه به مدینه هجرت کرد.
گاهشماری خورشیدی- قمری بابلی: تقسیم سال به 12 ماه قمری 30 یا 29 روزه – هر سه سال یک بار افزودن یک ماه بر سال.
................................................................................ منبع: سهسطحی تاریخ 1
13- کدامیک از گزارههای زیر در ارتباط با «تاریخچة گاهشماری در جهان» صحیح است؟
1) در گاهشماری خورشیدی- قمری هر دو سال، یک ماه به سال میافزودند.
2) در گاهشماری مصری، سال به 12 ماه 30 روزه تقسیم میشد و چهار روز اضافی، به آخر ماه دوازدهم افزوده میگردید.
3) در گاهشماری رومی برای محاسبة یک چهارم شبانهروز اضافی، هر چهار سال یک روز به سال میافزودند.
4) ژولیوس سزار دستور داد گاهشماری رومی براساس گاهشماری مصری اصلاح شود.
پاسخ ها
2-گزینة «1».................................................................................................................................................................
حفاری، یکی از مراحل حساس کار باستانشناسان بهشمار میرود و نیازمند دانش، تجربه و دقت فراوان است؛ چرا که ممکن است با کوچکترین اشتباه، آسیب بزرگی به آثار و بناهای تاریخی در حال کاوش وارد شود.
در مرحلة استخراج و تنظیم اطلاعات، باستانشناسان با مقایسة آثار و بناهای باستانی در زمانهای مختلف، میکوشند تا سیر پیشرفتهای فنی، هنری و فرهنگی مردمان گذشته را درک کنند.
(تاریخ (1)، تاریخشناسی، صفحههای 25 و 26)
5- گزینة «1».................................................................................................................................................................
محقق باید موضوعی را برگزیند که منابع و اطلاعات کافی در مورد آن موجود باشد و «پرسشها» در یک پژوهش علمی مانع از بیراهه رفتن پژوهشگر از مسیر درست پژوهش میشوند.
(تاریخ (1)، تاریخشناسی، صفحة 6)
6-گزینة «1».................................................................................................................................................................
آرامگاه شیهوانگتی، مردان نمکی زنجان، تمدن عظیم جیرفت در استان کرمان و سنگنوشتة مشهور روزتا در مصر بهطور تصادفی کشف شدهاند.
(تاریخ (1)، تاریخشناسی، صفحة 25)
8- گزینة «3»................................................................................................................................................................
در گاهشماری خورشیدی - قمری بابلی سال به 12 ماه قمری 30 یا 29 روزه تقسیم میشد. از آنجایی که سال قمری 354 شبانهروز و سال خورشیدی 365 و یک چهارم شبانهروز است، برای رفع این اختلاف، هر سه سال، یک ماه به سال میافزودند.
(تاریخ (1)، تاریخشناسی، صفحة 13)
13-گزینة «4»..............................................................................................................................................................
تشریح سایر گزینهها:
گزینة «1»: در گاهشماری خورشیدی- قمری هر سه سال، یک ماه به سال میافزودند.
گزینة «2»: در گاهشماری مصری پنج روز اضافی، به آخر ماه وازدهم افزوده میگردید.
گزینة «3»: در گاهشماری مصری، این چنین محاسبهای صورت میگرفت.
(تاریخ (1)، تاریخشناسی، صفحة 13)
