کسری ملیحی، رتبهی 6 ریاضی کشور سال 99 از ساری
درس خواندن در شرایط کرونا چگونه است؟
گوناگونی موضوعاتِ مطالعه در دوران جمعبندی ذهن را خسته نمیکند
این گفتوگو در 5 تیر 1399 در سایت کانون منتشر شده بود که اکنون با توجه به اعلام نتایج کنکور سال 99 بازنشر میشود.
کسری ملیحی در یک نگاه
شهر: ساری (استان مازندران)
مدرسه: تیزهوشان شهید بهشتی
پایه: دوازدهم ریاضی
سابقهی حضور در کانون: ششم، دهم تا دوازدهم ریاضی به مدت 4 سال
تحصیلات و شغل پدر: متخصص چشم پزشک
تحصیلات و شغل مادر: متخصص قلب و عروق
پدر و مادرت هر دو پزشک هستند. چطور تصمیم گرفتی رشتهی ریاضی را انتخاب کنی؟
قبل از سال دهم در خانه گفتوگوی زیادی در مورد انتخاب رشته داشتیم اما در نهایت اجازه دادند تصمیمی که خودم دوست دارم بگیرم. اگر وارد رشتهی تجربی شده بودم نمیتوانستم به موفقیتهایی که تا الان به آنها دست پیدا کردهام، برسم. چون اولین قدم برای رسیدن به موفقیت این است که کاری را که انسان انجام میدهد دوست داشته باشد. من هیچوقت در زمان مطالعهی ریاضی، فیزیک و حتی درس شیمی که پلی بین رشتههای ریاضی و تجربی است احساس خستگی نکردم. اما این حالت را نمیتوانستم در زیست تجربه کنم. وقتی هم که به شغل آیندهام فکر میکردم مسیر تجربی را دوست نداشتم.
فکر میکنی اهدافت در آینده در کدام رشته محقق خواهد شد؟
حس میکردم ایدهآلهای ذهنم بیشتر با رفتن به سمت رشتهی ریاضی و بعد از آن رشتهی مهندسی کامپیوتر یا برق تحقق پیدا کند. هنوز هم دقیقا نمیدانم چیزهایی که در ذهن من وجود دارد در کدام یک از این دو رشته پیدا میشود، اما میدانم که به این دو رشته مرتبط است. باید دقیقتر در این مورد مطالعه کنم.
کمی از حضورت در آزمونهای کانون برایمان بگو.
سال ششم برای اینکه میخواستم برای آزمون ورودی مدارس تیزهوشان آماده شوم به کانون آمدم. دوباره سال دهم با هدف موفقیت در کنکور در آزمونهای کانون ثبتنام کردم. اما در آن سال آزمونها را جدی نمیگرفتم و فقط به سوالات اختصاصی پاسخ میدادم. در ریاضی نتایجم خوب بود، در درس شیمی نوسان داشتم و مشکل اصلیام با درس فیزیک دهم و مفاهیمش بود. فیزیک دهم من را ترسانده بود و قبل از ورود به پایهی دوازدهم برای اینکه بر این درس غلبه کنم یک دور کامل فیزیک دهم را مطالعه کردم. در پایهی یازدهم از نتایجم در آزمونها راضی نبودم و ثبتنام نکردم. با دوستانم هم که حرف میزدم میگفتند ما که امسال نمیخواهیم به طور جدی برای کنکور بخوانیم، پس بهتر است ثبتنام نکنیم. اما اواسط سال یکی از دبیرانم به من اصرار کردند و گفتند توانایی داری و اگر میخواهی در کنکور نتیجهی خوبی بگیری باید از همین الان با جدیت درس بخوانی. به ایشان گفتم این هفته آمادگی ندارم اما تاکید کردند که همین هفته ثبتنام کنم تا نتیجهی بد به من کمک کند که با جدیت بیشتری درس بخوانم. حق هم داشتند و در همان آزمون ترازم تا جایی که به یاد دارم 6200 شد. برای آزمون بعدی خیلی تلاش کردم تا ترازم به 7000 برسد و ترازم دقیقا 7000 شد. کمکم ترازم رشد کرد و تا پایان سال یازدهم به 7800 رسید.
چه چیزی بر انگیزهات اثر مثبت بیشتری داشت؟
رتبههایم در سطح شهر تاثیر خیلی خوبی برایم داشت، چون به هر حال رقابت از محیطهای کوچکتر شروع میشود. هیچ کس یکباره نمیخواهد در کشور نفر اول باشد، اول در مدرسه به دنبال پیشرفت میگردد و بعد در سطح شهر و استان و در نهایت به کشور فکر میکند. برخلاف انتظار خودم در دو آزمون اول امسال نفر دوم شهر بودم. البته دانشآموزان بسیار قوی در ساری داریم. احساس میکردم تواناییاش را دارم که در سطح شهر نفر اول باشم و به همین خاطر جدیتم را در مطالعه افزایش دادم. دو هفته برای سومین آزمون خیلی خوب درس خواندم و علاوه بر اینکه در سطح شهر نفر اول شدم، در سطح کشور هم رتبهام 1 شد. این برایم باعث خوشحالی شد و به دبیرانی که با آنها در ارتباط بودم اطلاع دادم.
واکنش دبیرانت چه بود؟
آنها هم خیلی تشویقم کردند، اما گفتند از الان به بعد فشار روی تو بیشتر است چرا که باید این نتیجه را حفظ کنی. حفظ کردن نتیجه خیلی دشوارتر از رسیدن به این نتیجه است.
نوسان هم داشتی؟
بله، نوسان برای من از آبان شروع شد و تا آذر هم ادامه داشت. بعد از آن روندم خوب بود تا اینکه با شروع کرونا و آزمونهای غیرحضوری مجددا دچار نوسان شدم.
کرونا چه تاثیری روی درس خواندنت گذاشت؟
تعطیلی مدارس تاثیر خاصی بر روند درس خواندن من نگذاشت. هر اتفاقی هم روی مثبت و هم روی منفی دارد و باید هر دو جنبه را نگاه کنیم. 25 بهمن آخرین آزمون غیرحضوری بود. زمزمههایی از کرونا میشنیدیم اما فکر نمیکردیم آنقدر قضیه جدی باشد که آزمون بعدی ما در عرض دو هفته غیرحضوری بشود. با غیرحضوری شدن آزمونها روند درس خواندن برایم تغییر کرد و سعی کردم برنامهای متناسب با شرایط کرونا برای خودم تنظیم کنم. چون میدانستم با این شرایط احتمال زیادی برای تغییر تاریخ کنکور وجود دارد و باید خودم را برای شرایط تازه آماده میکردم.
در آزمونها حضور پیوسته داشتی؟
بعد از غیبت در یکی از آزمونهای آنلاین سرکار خانم وفائیان مسئول نمایندگی ساری با من صحبت کردند و بعد از تماس ایشان در تمام آزمونها، چه آزمونهای اصلی و چه آزمونهای هدیهای که کانون برای ما در نظر گرفته بود، شرکت کردم. در کل این آزمونها سنجش خوبی است. فارغ از رتبه، با آزمونها میتوانستم سطح درسی خودم را بفهمم. به نظرم بهترین کاری که هر دانشآموز در این بازهی زمانی میتوانست بکند، حفظ پیوستگی به آزمونها بود. در ماههای نزدیکتر به کنکور دیگر بحث درس خواندن و یادگیری مطرح نیست، بلکه ایجاد آمادگی برای آزمون دادن مطرح است. باید بررسی میکردیم که روی کدام بخشها تسلط داریم و کدام بخشها را فراموش کردهایم. در درسی مثل شیمی شاید نتوانیم مجددا کتابها را از ابتدا مطالعه کنیم، اما در هر آزمون بخشهایی از کتاب مرور و بازیابی میشود. با آزمون دادن، نکاتی که فراموش کردهایم مشخص میشود و وقتی به سراغ همان نکات میرویم و برای بار دوم یا سوم آنها را مطالعه میکنیم، خیلی بهتر در ذهنمان ثبت میشوند.
زمانی که متوجه تغییر تاریخ کنکور شدی واکنشت چه بود؟
نکتهی مهم این است که این شرایط برای همه پیش آمد و نمیشد بابت این مساله به کسی غر زد. البته من هم به خاطر حذف شدن بیست درصد انتهایی دوازدهم و هم تغییر تاریخ کنکور خیلی غر زدم. چون حس میکردم آن بیست درصد در نتیجهی کنکور خیلی اثرگذار است. الان حس میکنم دانشآموزی که تواناست با تغییر شرایط هم توانا باقی میماند. واکنشم بیشتر ناشی از هیجانات و احساساتم بود. توان تغییر شرایط را نداشتم و تصمیم گرفتم با شرایط بسازم. من آن بیست درصد را خواندم و جدی گرفتم. کنکور دوی 100 متر نیست، دوی ماراتن است. باید جنگنده باشیم و استمرار داشته باشیم. ما نباید برای دو هفتهی آزمون برنامهریزی کنیم، بلکه باید در طولانیمدت استمرار داشته باشیم. اگر در آزمونی نتیجهی مطلوب نگرفتیم همه چیز را تمامشده ندانیم. میشود همه چیز را جبران کرد. کرونا خیلی جنبههای مثبتی داشت. دوستان من که سال گذشته کنکور داشتند در این ایام درگیر آزمونهای پایانی سه روز یکبار بودند و استرس داشتند. ما الان فرصت بیشتری داریم و خیلی آرامش داریم.
برای امتحانات نهایی چقدر زمان گذاشتی؟
روی امتحانات و به خصوص بعضی درسها وقت گذاشتم. امتحانات نهایی فرصت بسیار خوبی بود تا کتابها را با خیال راحت بخوانیم. در طول سال تحصیلی گاهی وقتی میخواستم کتاب درسی را بخوانم حس میکردم دارم وقتم را هدر میدهم. الان منطبق با امتحانات مرور میکنم و چون کنکور هم تا حد زیادی به کتاب نزدیک شده است، این کار بسیار سودمند است. از برنامهی روزانهام جدا نمیشوم اما در حد متعادل روی امتحانات زمان میگذارم.
تا به حال شرایط خاصی داشتی که بتوانی آن را مدیریت کنی؟
من سعی میکنم خودم را با شرایط هماهنگ کنم. در بازهی آبان تا آذر گفتوگو با رتبههای برتر کنکور را خواندم. اغلب گفته بودند در طول هفته طبق برنامهی مدرسه درس میخوانند و سه روز آخر هفته با برنامهی آزمونهای کانون هماهنگ میشوند. من هم برنامهام را تغییر دادم و میخواستم مدل آنها را اجرا کنم. اما کار اشتباهی بود و هرکس باید با توجه به شرایط خودش برنامه بریزد. میتوان از برنامهها ایده گرفت، اما کپی کردن کار غلطی است. این برنامه فشار زیادی برای من ایجاد میکرد، استرس زیادی میگرفتم و خوابم به هم میریخت. به طبع سر جلسه هم عملکرد مطلوبی نداشتم. آزمون اولی که با این برنامه دادم خودم را قانع کردم که به مرور این شرایط درست میشود. اما در آزمون دوم هم همین اتفاق افتاد. تصمیم گرفتم دوباره برنامهام را عوض کنم. هر تغییر کمی زمان میبرد تا عادی شود. به همین خاطر در آزمون آذر ماه هم بدترین رتبهی کشوریام یعنی 20 را گرفتم. به مرور به حالت عادی برگشتم و در آزمون 29 آذر دوباره نفر اول کشور شدم. ایراد کارم را پیدا کردم. بچهها باید بیشتر از محیط اطراف، به خودشان باور داشته باشند. من در سه آزمون رتبههای 14، 15 و 20 را گرفتم. 14 رتبهی خوبی بود اما چون شهرمان امسال بسیار قوی است، در شهر نفر چهارم شده بودم. به خودم میگفتم تا کنکور هفتهها وقت هست و فرصت برای جبران دارم. هرگز برای جبران کوتاهمدت برنامه نمیریختم.
پس برای رسیدن به راهحل، خودت درایت به خرج میدادی و برگشتن به حالت عادی را به تاخیر میانداختی.
بله، استرس داشتن دو جا روی فرد تاثیر میگذارد. یکی در خانه و موقع درس خواندن است که این مسئله برای من پیش آمد. غلطهایم در ذهنم مرور میشد و به خودم میگفتم عقب افتادم و سعی میکردم جبران کنم. مورد بعدی داشتن استرس در جلسهی آزمون است. وقتی در یک آزمون افت را تجربه میکنیم و سعی میکنیم در آزمون بعدی بهتر عمل کنیم، اگر در آزمون بعدی روی یکی دو تا تست مشکل داشته باشیم حس میکنیم داریم به شرایط قبل برمیگردیم. اما شاید واقعا آزمون دشوار است. نباید روی جبران کوتاهمدت حساب کنیم. برای همین من جبران را عقبتر میانداختم تا آرامشم حفظ شود.
در روز چند ساعت را به مطالعه اختصاص میدهی؟
قبل از کرونا روزی 9 تا 10 ساعت میخواندم. این روند را به طور مستمر ادامه میدادم و کمتر و بیشتر از این مقدار نمیشد. مستمر بودن خیلی مهم است. سال گذشته همشهری من ارشان دلیلی رتبهی 6 کشور شد. ارشان به من گفت وقتی بقیه در حال استراحت هستند تو درس بخوان. من واقعا به حرفش گوش دادم. در آخرین آزمون تابستان اغلب بچهها میخواستند چند روز استراحت کنند و تعداد شرکتکنندهها کم بود. اما من درس خواندم و در آزمون رتبهی 2 کشور شدم. این مهم نیست که چند ساعت در روز درس میخوانیم، پیوستگی بسیار مهمتر است. وقتی مسئلهی کرونا پیش آمد متوجه شدم که مسیر طولانیتر شده و ما در این مسیر فرسودهتر میشدیم. به همین خاطر ساعت مطالعهام را کاهش دادم و به 7 الی 8 ساعت رسید. در ایام امتحانات به خودم اجازهی تفریح هم میدادم تا کمی با بچهها وقت بگذرانم. بعد از امتحانات دوباره مثل روزهایی که کرونا وجود نداشت باید همگی تلاشمان را افزایش دهیم.
برای حفظ شادابی خودت چه برنامههایی داشتی؟
همیشه به بعد از کنکور فکر میکنم. به اینکه کسب رتبهی عالی تا حد میتواند خوب باشد و چقدر میتواند دوستان نزدیک و خانوادهام را خوشحال کند. به این فکر میکنم که تا چه حد رتبهی عالی را میخواستم و چقدر برایش تلاش کردم. سعی کردم دوران سیاه و سفید کرونا را برای خودم رنگی کنم. در ایام امتحانات زودتر به مدرسه میرویم و با بچهها بگو و بخند داریم و بعد از امتحان هم کمی با هم وقت میگذرانیم. در طول هفته هم یک یا دو فیلم نگاه میکنم.
به این فکر کردهای که دوران جمعبندی را چگونه پشت سر بگذاری؟
در طول سالها بچهها در ماه منتهی به کنکور پروژهی سه روز یکبار را انجام میدادند. چون ما امسال زمان بیشتری داشتیم و با تکمیل شدن مطالعهی کتابها، مطالب حالت تکراری پیدا میکرد، من سعی کردم پروژهی سه روز یکبار را برای خودم گسترش بدهم و از منابع مختلفی برای اجرای این پروژه استفاده کنم. وقتی آزمون جامع از خودم میگیرم چون غلطهایم زیاد نیست تحلیل آزمون زمان زیادی نمیگیرد و به دو و نیم روز نیاز ندارد. به همین خاطر تعداد آزمونها را بیشتر کردم. برنامهاش را تنظیم کردهام و دقیقا برنامهریزی کردهام که میخواهم چه آزمونهایی را کار کنم. الان بحث زمانبندی مطرح است و گوناگونی مطالب در آزمونها زیاد است. وقتی مطالب گوناگونی را در آزمون تست کار میکنیم کمتر از زمانی که 50 تست از یک مبحث حل میکنیم، خسته میشویم. تنوع و گوناگونی موضوع در دوران جمعبندی ذهن را خسته نمیکند. حس رضایتمندی از نتیجهی آزمونی که میدهیم حس بسیار خوبی در ادامهی مسیر است.
پیش آمده که در طول دوران تحصیلت با مبحث خاصی یا درس خاصی مشکلی داشته باشی؟
یکی از مهمترین مشکلاتم در درس فیزیک دهم بود که بخشی از سال تحصیلی برای این درس دبیر نداشتیم. اتفاقا فصلهای انتهایی فیزیک دهم بسیار مفهومی و مهم بودند. مهمترین مسئله این است که دانشآموز ایراد کار خودش را بداند. به همین خاطر من یکم تا بیستم تیر ماه سال گذشته، پیش از آنکه آزمونهای کانون شروع شود، تمام فصلهایی که ایراد داشتم مطالعه کردم. در درسهایی مثل فارسی و عربی هم ایرادات پایهای داشتم و به زمانی بیش از بیست روز برای مرور و رفع ایراد نیاز داشت. برای فارسی و عربی برنامهریزی کردم که این دو درس را موضوعی بخوانم و به خودم گفتم که موضوعیخوانی زمان میبرد و باید برای نتیجه گرفتن صبور باشم. به همین خاطر در فارسی نوسان داشتم و زمانی که روی موضوعیخوانی تمرکز داشتم نتیجهی خوبی میگرفتم. سعی میکردم نوسان درصد ناراحتم نکند و روی درصد بالا و پایین خودم را قضاوت نکنم. درصد 33 هم داشتم و سعی کردم خودم را ناراحت نکنم. فارسی به مرور زمان پیشرفت میکند و من در آزمون آخرم من به 50 سوال پاسخ درست دادم. برای درس عربی هم در طول سال به مرور زمان در بخشهای مختلف نتیجهاش را دیدم. قبلا اصلا نمیتوانستم بخش عربی زرد عمومی را پاسخ بدهم. معمولا بین 0 تا 10 درصد میزدم. در طول سال درصد عربی من به 70 رسید و این درصدی بود که برای من رویا بود و الان هم بین 80 تا 100 میزدم. سعی کردم روی قواعد تسلط پیدا کنم و قواعد به من کمک کرد که بتوانم سوالات ترجمه را هم بهتر پاسخ بدهم. برای درس عربی هم باید صبور بود و این درس هم به راحتی به نتیجه نمیرسد.
نقش کانون را در دوران کرونا چطور ارزیابی میکنی؟
کانون خوشبختانه در دوران کرونا پیوستگیاش را حفظ کرد. دشوار است که بخواهی هر هفته برای تمام پایهها آزمون تولید کنی. ما دانشآموزان وقتی از برنامهی آزمون جدا میشویم کمی به خودمان تخفیف میدهیم. برنامهی من اینگونه بود که در طول روز درسهای مثل دینی، عربی یا شیمی باقی میماند. آزمون باعث میشود در طول روز فقط بر یک درس متمرکز نشویم، متنوع درس بخوانیم و به برنامهی خودمان پایبند باشیم. این مساله تاثیر مثبت کانون در این مدت و در کل سال بود. در دوران کرونا سطح دشواری سوالات خصوصا در درسهای تخصصی کمی افت داشت. در طول سال سوالات دشوارتر بود و حتی پیش آمد که من که جزو رتبههای برتر کشوری هم بودم 7 یا 8 سوال ریاضی از مباحث مختلف را غلط پاسخ دادم و از این غلطها چیزهای زیادی یاد گرفتم. شاید هم در دوران کرونا توانمندی ما بیشتر شد و سوالات به نظر سادهتر میآمد. من از عملکرد کانون رضایت دارم. خیلی با آزمونهای دوم دوقلو موافق نبودم و اینکه بخواهم 50 سوال شیمی پاسخ بدهم برایم سخت بود اما باید با دشواریها روبهرو شد.
نقش خانوادهات در موفقیت تو چیست؟
پدر و مادرم با من همدلی میکنند و ما به این احساس همدلی در این زمان نیاز داریم. پدر و مادرم همیشه تجربیات دشوار خودشان را مثال میزنند و این برای من انگیزهبخش بوده است. به این فکر میکنم که من اولین نفری نیستم که در حال پشت سر گذاشتن این شرایطم و برای هر کسی به نوبهی خودش این شرایط اتفاق افتاده و باید بتوانیم به خوبی عبور کنیم. پدر و مادرم به من کمک کردند شرایط برایم بهتر شود. هر دو هفته یکبار دور هم جمع میشویم و زمانی را با هم سپری میکنیم و این روحیهی من را بهتر میکند.
سایر گفتوگوهای داوود اکبری را در لینک زیر بخوانید: