تلویزیونها فرمتها و انواع متنوعی دارند. از جمله فرمتهای آنها میتوان به استاندارد، HDو Full HD اشاره کرد. در حالت استاندارد تعداد پیکسلهای افقی تصویر 720 و عمودی 480 است. کیفیت تصاویر HD، 12...
تلويزيونها علاوه بر فرمتهاي متنوع، انواع مختلفي هم دارند. از جمله فرمتهاي آنها ميتوان به استاندارد، HDو Full HD اشاره کرد. در حالت استاندارد تعداد پيکسلهاي افقي تصوير 720 و عمودي 480 است. کيفيت تصاوير HD، 1280 پيکسل افقي و 720 پيکسل عمودي است.
به اين ترتيب، کيفيت HD – به دليل پيکسلهاي بيشتر - بسيار بهتر از فرمت استاندارد است. Full HD هم به معني بهترين کيفيت تصوير است. با اين فرمت، کاربر ميتواند حتي کوچکترين جزئيات تصوير را بهراحتي ببيند. حداکثر پيکسلهاي افقي آن 1920 و عمودياش 1080 است. به اين نوع فرمت1080 نيز ميگويند زيرا نشان دهنده حداکثر پيکسلهاي تصوير در حالت عمودي است. اما انواع تلويزيون نيز شامل LCD، LED و ... ميشود که در ادامه به آنها ميپردازيم. تلويزيون HD چيست؟
HD مخفف کلمه انگليسي High Definition به معناي کيفيت بالاست. HDTV تلويزيونهاي ديجيتالي هستند که کيفيتي چند برابر تلويزيونهاي عادي دارند. نقش اصلي اين فناوري افزايش کيفيت صدا و تصوير صفحهنمايش است. اين تلويزيونها امکان اتصال به ديگر دستگاههاي الکترونيک مانند کامپيوتر را دارند. از ويژگيهاي اصلي آنها ميتوان به شفافيت و دقت بالاي تصوير، نمايش رنگ بيشتر، افزايش وسعت طول و عرض تصوير، صداي ديجيتال چند کاناله با کيفيت بالا اشاره کرد. مشخصات تلويزيونهاي HD:
کيفيت تصوير
بر اساس استانداردهاي تعريف شده، وضوح تصوير تلويزيونهاي HD شش برابر بيش از تلويزيونهاي معمولي است. سرعت نمايش فيلم آن نيز در هر ثانيه 60 فريم کامل است؛ يعني دو برابر تلويزيونهاي عادي!
ممکن است هنگام تماشاي برنامههاي معمولي در تلويزيونهاي HD، کنارههاي تصوير سياه يا حتي خود آن کشيده و زوم شود. در اين صورت کيفيت تصوير در آنها از تلويزيونهاي عادي پايينتر است. براي داشتن بهترين کيفيت تصوير، بهتر است تلويزيون را بر اساس راهنمايي شرکت توليد کننده تنظيم کنيد. استانداردهاي صوتي و تصويري متعددي براي حالتهاي مختلف در اين تلويزيونها تعريف شده است که با انجام دادن تنظيم صحيح ميتوانيد از آنها بهره ببريد. اتصالات
تلويزيونهاي HD خروجيهاي متنوعي براي اتصال با ديگر وسايل دارند اما همه آنها سيگنالهاي HDTV را حمايت نميکنند. به شما پيشنهاد ميکنيم تلويزيوني بخريد که حداقل يک ورودي HDMI داشته باشد. غير از سوکتهاي اتصال به کامپيوتر و آنتن HD که پشت تلويزيون تعبيه شدهاند، ديگر اتصالات مثل RF، composite و S-Video کيفيت بالايي در مقايسه با HD ندارند. کنتراست تصوير
کنتراست به معناي اختلاف ميزان روشنايي و تاريکي يک تصوير در صفحهنمايش است که استاندارد خاصي براي اندازهگيري آن وجود ندارد. اما به طور کلي، تلويزيونهاي HD باکيفيت و پيشرفته معمولا از درجه کنتراست بالايي برخوردارند که از 1:1000 شروع ميشود. بيشتر تلويزيونهاي HD صحنههاي روشن را خوب نشان ميدهند اما مدلهايي مثل السيدي در نمايش صحنههاي تاريک کمي مشکل دارند.
نرخ بازسازي تصوير
شايد در آگهيهاي تبليغاتي تلويزيونهاي HDديده باشيد که قابليت 60 يا 120 هرتز را براي آنها ذکر ميکنند. اين ارقام در واقع نمايانگر نرخ بازسازي تصوير هستند که سرعت عملکرد دستگاه را مشخص ميکند. براي مثال، اگر نرخ بازسازي تصوير 60 هرتز (60Hz) باشد يعني تلويزيون در هر ثانيه 60 بار ميتواند تصوير را بازسازي ميکند و نمايش دهد. به عبارت بهتر، لامپهاي نمايشدهنده تصوير در هر ثانيه 60 بار خاموش و روشن ميشوند تا تصوير شکل بگيرد و ديده شود.
LCD چيست؟
نمايشگرهاي السيدي از دو لايه مواد شفاف تشکيل شدهاند که قطبي شده و محکم به هم چسبيدهاند. يکي از اين لايهها که به طور جداگانه با مواد پليمري پوشيده شده است کريستالهاي مايع را نگه ميدارد. کريستالهاي السيدي خودشان نور ندارند بلکه از يک منبع خارجي مثل لامپهاي فلورسنت نور ميگيرند. LCD رايجترين نوع تلويزيونهاي موجود در بازار است و به دليل تنوع قيمت و اندازه، ميان کاربران محبوبيت خاصي دارد.
مصرف برق السيدي نسبت به تلويزيونهاي معمولي بسيار کمتر است. با توجه به ساختار ويژهاي که اين نمايشگرها دارند، دقت و کيفيت تصاوير متحرک در آنها بسيار بالاست. از سوي ديگر، ميتوان گفت مهمترين مزيت السيدي نسبت به لامپتصوير، توليد و منتشر نکردن اشعههايي است که به چشم آسيب ميرسانند.
بزرگترين مشکل نمايشگرهاي السيدي عمر کوتاه آنهاست که به حدود 16 هزار ساعت ميرسد در صورتي که عمر نمايشگرهاي معمولي 30 هزار ساعت است.
مشخصات تلويزيونهاي LCD
کنتراست تصوير و کيفيت رنگ مشکي
نور موجود در السيديها با گذشتن از کريستال مايع و فيلتر رنگ تغيير وضعيت ميدهد و به چشم ما ميرسد. مشکلي اصلي السيديها نمايش رنگ مشکي است. وقتي يک سلول ميخواهد رنگ مشکي توليد کند، بايد جلوي عبور نور را بگيرد تا اين رنگ به چشم بيننده برسد. اما اين عمل به دليل وجود هميشگي نور پسزمينه به طور کامل صورت نميگيرد و رنگ مشکي در السيدي کامل و عميق ديده نميشود.
روشنايي تصوير
همانطور که اشاره شد، در السيدي از يک منبع جداگانه براي ايجاد نور استفاده ميشود. در اين نوع تلويزيون که ميتوان ميزان نور را به سادگي و با توجه به محيطي که تلويزيون در آن قرار دارد، کم يا زياد کرد. اما پلاسما هر سلول نور مورد نياز را خودش توليد ميکند. اين مساله باعث ميشود ديدن تصاوير تلويزيونهاي پلاسما در محيطهاي پرنور و فضاي آزاد کمي سختتر باشد. به همين دليل براي پخش تصاوير تبليغاتي يا در محيطهاي پرنور از السيدي استفاده ميکنند.
پخش تصاوير با حرکت سريع
السيدي مشکل زمان پاسخدهي دارد؛ يعني مدتي طول ميکشد که بتواند يک فريم را جايگزين فريم قبلي کند. اين مساله باعث ميشود هنگام پخش تصاويري که صحنههايي با حرکت سريع دارند، سايهاي از فريم قبلي روي صحنه باقي بماند. البته اکنون با ساختن مدلهايي با زمان پاسخدهي کمتر از 8 ميليثانيه نگرانيها در اين زمينه کمتر شده است. طول عمر
طول عمر السيديها حدود 60 هزار ساعت (7 سال به طور مداوم و شبانهروزي) است. در واقع عمر مفيد السيدي تا زماني است که ميزان نور پسزمينه آن به نصف کاهش پيدا کند. پلاسما چيست؟
اساس فناوري نمايشگرهاي پلاسما، لامپهاي فلورسنت است. اين صفحهنمايش از چندين سلول تشکيل شده که هر يک از آنها دو صفحه شيشهاي مجزا دارند. در فاصله بين اين دو صفحه، گاز نئون - زنون تزريق ميشود که در روند توليد به صورت پلاسما (مايع) درميآيد. هنگام اتصال تلويزيون يا نمايشگر به برق، اين گازها فسفرهاي آبي، قرمز و سبز توليد ميکنند و در نهايت موجب شکلگيري تصوير ميشوند. در اين سيستم، يک پيکسل برابر با گروهي از فسفرهاي قرمز، آبي و سبز است.
پلاسماها تنوع چنداني ندارند و اندازه بيشتر آنها بالاي 42 اينچ است. مهمترين مزاياي نمايشگر پلاسما اين است که زاويه ديد 180 درجهاي ايجاد ميکند و ميتوان تصوير را از همه طرف به طور کامل در آن مشاهده کرد. جالب اين است که روشنايي تصوير به صورت خودکار با روشنايي محيط تطابق پيدا ميکند. مثلا اگر در محيط تاريک به تلويزيون نگاه کنيد، تصاوير را روشنتر ميبينيد. پلاسماها بسيار باريک هستند اما متاسفانه انرژي برق زيادي مصرف ميکنند.
مشخصات تلويزيونهاي پلاسما
کنتراست تصوير و کيفيت رنگ مشکي
برخلاف السيدي، در پلاسما نور پسزمينه وجود ندارد و هر سلول نور مورد نيازش را خود توليد ميکند. به اين ترتيب فقط با خاموش کردن سلول مورد نظر ميتوان به سطح مناسبي از رنگ مشکي رسيد. به همين دليل است که کنتراست تصوير در پلاسما بسيار بيشتر از السيدي به نظر ميرسد. Burn-In
يکي از معايب پلاسما ايجادBurn-In است. در اين حالت اگر يک تصوير ثابت مدتي طولاني روي صفحه تلويزيون ثابت پخش شود، ممکن است پس از تغيير تصوير نيز شبحي از آن همچنان روي صفحه باقي بماند. تصاوير تلويزيون معمولا متحرکند و اين مساله بيشتر در مورد آرم شبکههاي تلويزيوني اتفاق ميافتد که گوشه تصوير ثابت هستند. البته با پيشرفت فناوري ساخت و به وجود آمدن امکاناتي همچونAnti-Burn ، اين مشکل تا حد زيادي برطرف شده است. طول عمر
در تلويزيونهاي پلاسما به دليل اين که وظيفه توليد نور بر عهده خود سلولهاست و اين کار از طريق فسفرهاي داخل آنها صورت ميگيرد، عمرشان را مدت زماني در نظر ميگيرند که درخشندگي اين فسفرها به نصف کاهش پيدا کند. پلاسماهاي قديمي حدود 20 هزار ساعت دوام ميآوردند اما عمر انواع امروزي آنها همانند السيديها و حدود 60 هزار ساعت است.
LED چيست؟
تلويزيونهاي LED نسل بعد از LCDها هستند که تکنيک تابش نور متفاوتي دارند. همين مساله تفاوتهاي اساسي در کيفيت تصوير آن نسبت به السيدي ايجاد ميکند. در تلويزيونهاي LED براي روشن کردن صفحهنمايش از ديودهاي ساطعکننده نور(LED) در قسمت پشت يا دورتادور آن استفاده ميشود. با بهرهگيري از اين چراغها تصاوير مشکي طبيعيتر به نظر ميرسند و کنتراست آنها نيز بالاتر ميرود.
مشخصات تلويزيونهاي LED
کنتراست و کيفيت تصاوير تيره
تلويزيونهاي LED در مقايسه با LCDها از کنتراست تصوير بهتري برخوردارند. نمايشگرهاي LCD براي ايجاد تصاوير تيره بايد کريستالها را بچرخانند و راه نوري را که از پشت صفحه ميتابد، سد کنند. اين مساله يکي از مشکلات عمده آنهاست زيرا با ممانعت از تابش نور، کنتراست تصوير کاهش مييابد و جزئيات آن از بين ميرود. اما در تلويزيونهاي LED با استفاده از قابليت تيرگي موضعي، ميزان نور صفحه کنترل و اين مشکل برطرف ميشود. در حقيقت LEDها به جاي ممانعت از تابش نور، آن را پشت تصاوير مشکي کمرنگ ميکنند. به اين ترتيب تصاوير تيره بهتري به دست ميآيد.
درجه دقت رنگ
نمايشگرهاي LED با بهرهگيري از فناوري نورهاي رنگي يا RGB ميتوانند از طريق تنظيم نوري که از پشت صفحهنمايش ميتابد، رنگهاي حقيقي تصوير را به نمايش درآورند. در اين فناوري که نوعي روش تشريح رنگ است و در بسياري از نمايشگرها مورد استفاده قرار ميگيرد، با مخلوط کردن درصدي از رنگهاي قرمز، سبز و آبي، رنگ مورد نظر به دست ميآيد.
اندازه
اندازه تلويزيونهاي LED بين 40 تا 70 اينچ متغير است و کمترين ضخامت آنها به 2.5 سانتيمتر ميرسد. طول عمر
بيشتر سازندگان تلويزيونهاي LED ادعا ميکنند طول عمر محصولاتشان بيش از 100 هزار ساعت است. البته هنوز آمار ثابت شدهاي از ميزان ماندگاري اين تلويزيونها در دست نيست. در هر حال، طول عمر ديودهاي نوري بالاست. ميزان مصرف انرژي
LEDها بين انواع تلويزيونهاي HD کمترين ميزان مصرف انرژي را دارند. گفته ميشود اين تلويزيونها ميتوانند تا 40 درصد از ميزان مصرف انرژي بکاهند.
مزاياي زيستمحيطي
کمتر مصرف شدن انرژي در تلويزيونهاي LED باعث ميشود ميزان تشعشع کربن و توليد گرما در آنها کاهش يابد، اين مساله آلودگي کمتر هوا را نيز در پي دارد. علاوه بر اين، توليدکنندگاني همچون سامسونگ ادعا ميکنند که تلويزيونهاي LED شرکتشان جيوه ندارند. عدم وجود جيوه مشکل از بين بردن تلويزيونهاي از کار افتاده را بدون آسيب رساندن به محيط زيست برطرف ميکند. OLED چيست؟
مسلما با ورود تلويزيونهاي OLED به بازار، LCD و حتي LEDبه فناوريهاي درجه دو تبديل ميشوند. اين تلويزيونها به نازکي يک ورق کاغذ هستند و چند صد گرم بيشتر وزن ندارند.
صفحهنمايش اين تلويزيونها را مجموعهاي از پردههاي نازک از جنس مواد آلي تشکيل ميدهد که بين دو رسانا قرار گرفتهاند. اين نمايشگرها از فناوري OLED - ديودهاي آلي ساطعکننده نور- بهره ميبرند. از آنجا که اين ديودها (OLEDs) خودشان نور ميدهند، به نور پشت صفحه نياز ندارند. به همين دليل نيز نمايشگرهاي OLED بسيار سبک، باريک و کممصرف هستند.
از مزاياي ديگر اين نوع تلويزيونها ميتوان به مواردي همچون درخشندگي بيشتر در مقايسه با ساير فناوريهاي نورپردازي از پشت، سرعت بالاي بازسازي صفحه و واکنش سريعتر به تغيير سيگنالها که باعث ميشود اين تلويزيون براي نمايش فيلمهاي سينمايي ايدهآل باشد، مقاومت زياد در برابر ضربه و چرخشهاي ناگهاني، کارايي بالا در دماهاي مختلف و شرايط گرمايي نامناسب و مصرف پايين انرژي به علت عدم استفاده از نور پسزمينه اشاره کرد.
تلويزيونهاي UHD؛ گام بعدي
فناوري جانشين تلويزيونهاي با کيفيت بالا، Ultra High Definition TV يا به اختصار UHDTV (با کيفيت بسيار بالا) ناميده ميشود. کيفيت اين فناوري چند برابر تلويزيونهايHD است. ژاپنيها سال 2002 نمونه آزمايشي اين سيستم را به طور رسمي معرفي کردند. آنها همچنان سخت تلاش ميکنند که کيفيت سيستم، نرمافزار و تجهيزات UHD را بهبود بخشند و از اين طريق تجربه تماشاي برنامههاي تلويزيوني را بهينه کنند. هدف نهايي آنها اين است که تا سال 2015 ميلادي بتوانند پخش آزمايشي برنامهها به وسيله امواج ماهوارهاي را آغاز و تا سال 2025 ميلادي نيز استفاده از فناوريUHDTV را در ژاپن امکانپذير کنند.
تلويزيونهاي UHDداراي کيفيت تصويري 16 برابر انواع HDها هستند و از قابليت نمايش تصاويري با رزولوشن4320 ×7680 بهره ميبرند؛ يعني 32 ميليون پيکسل. اين در حالي است که تلويزيونهاي HD تقريبا 2 ميليون پيکسل را نمايش ميدهند. علاوه بر اين بهبود شگرف در کيفيت تصوير، با استفاده از فناوري UHDTV کيفيت صدا نيز بهبود چشمگيري پيدا ميکند. با اين فناوري ميتوان صداي 24 کانال صوتي را با 24 بلندگوي متفاوت شنيد که هر کدام کيفيت متفاوتي دارند.
زياد بودن تعداد پيکسلها نه تنها کيفيت تصوير را در UHDTVها به طور استثنايي افزايش ميدهد بلکه به نمايشگرهاي بسيار بزرگي نيز احتياج دارد. سازندگان پيشبيني ميکنند اندازه نمايشگرهاي UHD بين 100 تا 200 اينچ باشد. نمونههاي تجاري نيز که احتمالا براي اهداف آموزشي، امنيتي و تبليغاتي در ورزشگاهها، نمايشگاهها و موزهها مورد استفاده قرار ميگيرند بين 350 تا 600 اينچ توليد خواهند شد.
از طرف ديگر، سرعت نمايش فريمها در سيستمها و تلويزيونهاي UHD برابر با p60 (تصاعدي) و بهتر از تلويزيونهاي HD است. با اين حال فعلا قرار است نسبت تصوير 16 به 9 مورد استفاده در تلويزيونهاي HD در UHDها هم حفظ شود. به اين ترتيب، فناوري جديد با نحوه پخش HDTV سازگار ميشود. مشخصات تلويزيونهاي UHD
وضوح تصوير
وضوح تصوير با تعداد پيکسلهايي تعيين ميشود که به صورت افقي و عمودي در نمايشگر تلويزيون قرار گرفتهاند. هرچه تعداد پيکسلها بيشتر باشد، تصاوير واضحتر خواهند بود. نسبت تصوير
نسبت تصوير تناسب طول و عرض صفحهنمايش را تعريف ميکند. اين ويژگي در تلويزيونهاي قديمي 4 به 3 بود در حالي که در تلويزيونهاي کنوني 16 به 9 است. نرخ بازسازي تصوير
اين سرعت در واقع تعداد دفعات تجديد شدن تصوير روي صفحهنمايش را نشان ميدهد. حروف کوچکي که پس از اعداد معرف کيفيت تصوير نوشته ميشوند، نشانگر نحوه انجام اين فرآيند هستند. تلويزيونهاي سهبعدي سهبعدي واژهاي کلي براي نوعي فناوري در نمايشگرهاست که به کاربر اجازه ميدهد فيلم، بازي يا هرگونه تصوير ويدئويي را به صورت بُعددار و برجسته ببيند. تلويزيونهاي HD در حالت عادي فقط طول و عرض دارند اما اين فناوري به آنها بُعد سوم يعني عمق هم ميدهد.
بعد سوم براي اين که خودش را به ما نشان دهد مغزمان را گول ميزند. ميپرسيد چگونه؟ اول بايد ببينيم چشمها چطور ميبينند. هنگامي که جسمي از ما دور است، شعاعهاي نوري که از آن به دو چشم ما ميرسند با هم موازي هستند. ولي وقتي همان جسم نزديک ميشود، اين شعاعها ديگر موازي نيستند بلکه به صورت همگرا حرکت ميکنند و چشم ما براي ديدنشان بايد کمي تغيير حالت بدهد.
کنترل و ثبت اين تغييرات به عهده مغز است. اطلاعات به دست آمده به مغز کمک ميکنند که فاصله جسم تا چشم را تخمين بزند. به طور مثال، چشم براي ديدن يک جسم، تقعر بسيار کمي پيدا کند، مغز متوجه ميشود که اين جسم در فاصلهاي نزديک قرار دارد.
ايده اصلي ضبط و پخش تصوير نيز دقيقا بر همين عملکرد مغز و چشم استوار است. در تلويزيونهاي سه بعدي تلاش بر آن است تصاويري ارائه شوند که براي هر چشم در محل متفاوتي قرار داشته باشند تا مغز آنها را به صورت غيرمسطح و عمقدار تشخيص دهد. اينجاست که مغزمان را فريب ميدهيم!
البته مشکلي هم وجود دارد چرا که تمرکز کردن چشمها روي تصاوير متفاوت به اين معني است که ميزان تقعر و نقطه فوکوس چشمهاي چپ و راست با هم فرق دارند. همين امر باعث سردرد و سرگيجه ميشود.
تلويزيون هوشمند Smart TV
تلويزيونهاي هوشمند مانند تلفنهاي هوشمند امکان اتصال به اينترنت و استفاده از سرويسهاي آنلاين ويديويي و شبکههاي اجتماعي و غيره را دارند.
تلويزيونهاي هوشمند قادرند با کامپيوتر ارتباط برقرار کرده و اطلاعات را دريافت يا ارسال کنند. اصطلاح Smart TV يا تلويزيون هوشمند، نخستين بار توسط سامسونگ معرفي شد، پس از آن الجي و فيليپس نيز آن را توسعه دادند.
تمام فلسفه هوشمندي در اين است که شما را بيشتر پاي تلويزيون بنشاند. در حقيقت، تلويزيونهاي هوشمند سعي ميکنند دو دنياي برنامههاي تلويزيوني و اينترنت را به يکديگر پيوند دهند.
تلويزيون هوشمند اين قابليت را به شما ميدهد تا ديگر به اتصال انواع و اقسام دستگاههاي پخشکننده به تلويزيون نياز نداشته باشيد و بتوانيد تمامي فايلهاي چندرسانهاي خود را حتي به صورت بيسيم مشاهده کنيد. همچنين از طريق تلويزيون هوشمند ميتوانيد به اينترنت وصل شويد، ايميلها را چک کنيد، با دوستانتان صحبت کنيد، به سايتهاي شبکههاي اجتماعي برويد و فايلهاي چندرسانهاي را از روي اينترنت ببينيد.
در حال حاضر اکثر توليد کنندههاي تلويزيون، تلويزيونهاي هوشمند توليد ميکنند ولي برخي، نامهاي متفاوتي براي تلويزيون هاي هوشمند خود گذاشتهاند. به عنوان مثال سوني تلويزيونهاي هوشمند خود را Internet TV نامگذاري کرده است، به هر حال منظور از تلويزيون هوشمند (Smart TV) تلويزيوني است که قادر است به اينترنت متصل شود و سرويسهاي اينترنتي را در اختيار کاربر قرار دهد. منظور از i و p در فرمت HD چيست؟
فرمت i: i مخفف کلمه انگليسي interlace و به معني «به هم پيچيده» است. اين حرف که در ادامه عدد نمايشگر کيفيت تصوير ميآيد، نشان ميدهد که در اين فرمت همه پيکسلها و خطوط در يک زمان پردازش نميشوند. ابتدا پيکسلهاي فرد سپس پيکسلهاي زوج با فاصله زماني 30/1 ثانيه از هم پردازش ميشوند. البته اين روش يک اشکال دارد و آن هم ايجاد لرزش در تصوير يا Flicker هنگام افزايش اندازه آن و سرعت تغيير فريمهاست.
فرمت P: P مخفف کلمه انگليسي progressive و به معني «تصاعدي» است. اين فرمت مثل 480p, 720p و 1080p در واقع نوع پيشرفتهتر فرمتi است که امروزه در تلويزيونهاي جديد کاربرد بيشتري دارد. در فرمت pبرخلاف فرمت i همه پيکسلها در يک زمان پردازش ميشوند در نتيجه تصاوير صافتر و زندهتر هستند، به اصطلاح عاميانه، نميپرند و لرزش ندارند.