درسهای تابستان ۱۴۰۴
هدفگذاری برای پاییز ۱۴۰۴
کارهای مشترک و ویژگیهای مشترک و متفاوت برترهای ۱۴۰۴ چه بود؟
امسال تقریباً دو برابر سالهای گذشته با رتبههای یکرقمی گفتوگو کردم؛ چند سؤال مشترک را از هفتاد رتبهی یکرقمی در سه رشته و سه منطقه پرسیدم، یک هفته بعد و پس از برگزاری جشن رتبههای زیر 10 کشوری، جشنهای رتبههای زیرِ ۱۰۰۰ در تهران برگزار شد و از ۱۸ رتبهی برترِ کانونیِ تهرانی نیز همان سؤالها را پرسیدم.
سؤالها مشترک بودند، اما همهی سؤالها را از همه نپرسیدم؛ زمان محدود بود و از هر رتبهی برتر پنج تا هشت سؤال پرسیدم، این گفتوگوها را بهتدریج و به دو شکل در سایت کانون منتشر خواهیم کرد:
۱) پاسخهای شش–هفت نفر به یک سؤال یکسان را کنار هم قرار میدهیم — مثلاً متوجه میشوید ساعت مطالعه و ساعت خواب رتبههای برتر چقدر بوده است؟
۲) همهی پاسخهای یک رتبهی برتر به همهی سؤالها را در یکجا جمع میکنیم.
این مصاحبهها آموزشیاند و شما میتوانید شباهتهای برنامهریزی دانشآموزان برتر را در کنار هم ببینید.
نکتهی مهم:
همهی برترها مثل هم نیستند، اما ویژگیهای مشترک زیادی دارند. جالب اینکه رفتارهای عجیبوغریب و غیرعادی میان برترهای امسال نسبت به سالهای گذشته کمتر بود؛ مثلاً دربارهی ساعات مطالعه و خواب، استفاده از فضای مجازی و نحوهی استفاده از اوقات فراغت، بهجز چند مورد محدود، پاسخهای غیرعادی نداشتیم.
پاسخها متفاوت بودند، اما اکثر آنها منطقی و قابلقبول بودند و تقریباً هیچکدام برای خودنمایی پاسخ ندادند.
آیا نظر همه مثل هم بود؟
بدیهی است که خیر، اما نظرات بیحسابوکتاب و درهموبرهم نبودند.
در ادامه به چند مثال اشاره میکنم، شما هم خودتان گفتوگوها را بخوانید و نکات مشترک و غیرمشترک را پیدا کنید و ببینید خودتان بیشتر با کدام نظر موافقید؟
این گفتوگوها را برای این بخوانید که بهتر فکر کنید، بهتر تصمیم بگیرید و خودتان را بهتر بشناسید.
سؤالهای مشترک: جوابهای اکثریت و جوابهای متفاوت
۱. «خودتان را بیشتر باهوش میدانید یا بیشتر سختکوش؟»
این سؤال را از رتبههای زیرِ ۱۰۰۰ تهرانی پرسیدم. سهچهارمِ برترها خود را سختکوش میدانستند و یکچهارم معتقد بودند باهوش بودن برایشان مهمتر است.
نظر شما چیست؟
شما کدام ویژگی را مهمتر میدانید: سختکوشی یا باهوشی؟
۲. برنامهی مدرسه و برنامهی کانون را چگونه تلفیق میکردید؟
پاسخها بسیار منطقی و مستدل بود؛ بعضی دانشآموزان میگفتند مدرسهی ما همیشه جلوتر از برنامه بود؛ بعضی میگفتند در مدرسه عقب بودند.
پاسخهایی که برای هماهنگکردن برنامهها و نحوهی استفاده از برنامهی کانون دادند، خیلی جالب بود.
من اینجا همهی جوابها را نمیآورم؛ خودتان این بخشها را بخوانید و نتیجه بگیرید.
۳. در هفتهی اول چه کار میکردید و در هفتهی دوم چه؟
فاصلهی آزمونهای برنامهای کانون دو هفته است، پاسخها برای هر دانشآموز متفاوت بود، اما همه یک نکتهی مشترک داشتند: آنها میدانستند هفتهی اول چه برنامهای دارند و در هفتهی دوم برنامهشان چگونه خواهد بود.
ویژگی خاص همهی رتبههای برتر این است که برای هفتهی اول و هفتهی دوم برنامههای متفاوت اما حسابشده دارند.
۴. «با پیشروی سریع درس میخواندید یا با پیشروی عادی؟»
امسال در فصل زمستان دو نوع پیشروی برای داوطلبان در نظر گرفته شد؛ هر دانشآموز میتوانست انتخاب کند که در یک درس با پیشروی سریع و در یک درس با پیشروی عادی کار کند. هدف از پیشروی سریع این بود که دانشآموزانی که میخواهند تا پایان زمستان و قبل از عید یک یا چند درس را تمام کنند، بتوانند این کار را بکنند، طبیعتاً انتظار میرفت گرایش به پیشروی سریع در میان رتبههای یکرقمی بیشتر باشد، اما همیشه و در همهی درسها اینگونه نبود؛ پاسخها همگی منطقی و استدلالی بودند.
۵. برنامهی پاییز — «در پاییز کدام زوج درس را فقط از دهم یا فقط از یازدهم یا از هر دو میخواندید؟»
آمار عملکرد برترها در این زمینه در سایت منتشر خواهد شد.
آیا دانشآموزان برتر در زمینهی برنامهریزی ویژگی مشترکی داشتند؟
بله؛ همهی آنها میدانستند چه کار میکنند و در میان دوگانههایی که در برنامهی کانون وجود داشت، کدام را انتخاب کنند و چگونه تلفیق کنند.
آنها سردرگم یا آشفته نبودند و مهارتهای فراشناختی قوی داشتند — به برنامه فکر کرده بودند و پاسخهای مشخصی داشتند.
۶. سؤالِ جاافتاده (که امسال نپرسیدم) — «بازیابی»: آیا بیشتر روخوانی میکنید یا بیشتر مسئله و تست حل میکنید؟
روی این سؤال در ده سال گذشته تمرکز شده بود اما امسال بهخاطر محدودیتِ زمان فرصت پرسیدن آن پیش نیامد.
۷. سؤال جدید: «رتبههای یکرقمی و هوش مصنوعی»
حدود ده تا پانزده نفر از رتبههای یکرقمی به این سؤال پاسخ دادند.
هنوز در ابتدای راه هستیم؛ خودتان پاسخها را بخوانید. تصور میکنم سال بعد پاسخها و نحوهی استفادهی آموزشی برترها از هوش مصنوعی عمیقتر و مؤثرتر خواهد شد.
۸. سؤالات پرتکرارِ همه: «چند ساعت درس میخواندید؟ چند ساعت میخوابیدید؟»
ویژگی مشترک پاسخها این است که سالبهسال دانشآموزان دقیقتر و عمیقتر پاسخ میدهند.
آنها خودِ واقعیشان بودند؛ برای چشموهمچشمی یا تقلید، ساعات مطالعهشان را بهطور غیرعادی کم یا زیاد نکردهاند و برای رکوردزدن، ساعت خواب را کم نکردهاند.
هنوز هم دانشآموزانی داشتیم که ساعتِ خوابشان کم بود، اما اکثریتِ برترها ساعاتِ خوابِ متعادلی داشتند و معتقد بودند برای یادگیری بهتر باید خواب متعادل داشت.
۹. دوستان و فضای مجازی؟
دربارهی ارتباط با دوستان و استفاده از موبایل و فضای مجازی هم از چند رتبهی برتر سؤال پرسیدم؛ پاسخها متفاوت بود اما هیچکدام غیرعادی نبود.
برخلاف تصور رایج، رتبههای برتر منزوی نیستند؛ دوستانِ خوبی دارند، اکثراً دوستانشان هم درسخوان هستند و بعضی هم دوستانی از طیفهای مختلف دارند.
دو ویژگی مشترک برترها
۱. ترجیحِ شرکت حضوری بر شرکتِ آنلاین:
وقتی آموزشِ آنلاین رواج پیدا کرد، این تصورِ اشتباه پدید آمد که کلاسهای مجازی جای مدرسه را خواهند گرفت.
دورانِ کرونا خیلی سریع نشان داد که وقتی مدارس تعطیل باشند و آموزش آنلاین شود، سطح آموزش افت میکند — این موضوع در آزمونهای بینالمللی هم اثبات شد.
در دو سال اخیر عملکرد دانشآموزان برتر و رتبههای یکرقمی و دورقمیِ کانون نشان داده است که اکثریتِ قاطع شرکت حضوری را به شرکتِ آنلاین ترجیح میدهند.
دلایلِ زیادی مطرح کردند که چرا شرکت حضوری بسیار بهتر و مؤثرتر است. شرکت حضوری در آزمونها شاید سختتر باشد، اما جذابتر، مؤثرتر و پرفایدهتر هم هست.
۲. توجه به امتحانات مدرسه و معدل اکثر رتبههای یکرقمی اشاره میکردند که در طول سال روی دروسِ عمومی و دروسی که دیگران معمولاً فقط شبِ امتحان میخوانند، برنامهریزی داشتهاند.
لطفاً پاسخهای برترها دربارهی روشِ مطالعه برای امتحانات و راهکارهایشان را بخوانید.
شما هم از ابتدای سال برای پیشرفت در مدرسه هدفگذاری و برنامهریزی کنید.
کانون امسال با چندین روش برنامههای مشخصی برای موفقیت شما در مدرسه دارد: سه سؤال از هر ده سؤالِ هر درس مشابه امتحانات مدرسه است.
آزمونهای تشریحی کانون در طول سال با برنامهی دقیق اجرا میشوند و نمونهسؤالاتِ جدیدِ امتحانی بلافاصله در سایتِ کانون بارگذاری میشود.
جمعبندی — چگونه از گفتوگو با برترها استفاده کنیم؟
امسال دانشآموزان برتر آگاهانهتر، مستقلتر و مستدلتر تصمیم میگیرند و میخواهند بهترین روشهای خودشان را اجرا کنند.
همانطور که اشاره شد، پاسخهای غیرعادی خیلی کم یا اصلاً وجود نداشت، اما پاسخهای سنجیده و متفکرانه بسیار بیشتر بودند.
پیشنهاد من این است که سؤالها و پاسخهای برنامهای را با دقت مطالعه کنید و بهترین راهکارها را انتخاب کنید.
نویسنده: کاظم قلمچی
