برای مشاهده فیلم معرفی رشته علوم کامپیوتر کلیک کنید
علوم کامپيوتر
تعريف: رشتهي علوم کامپيوتر به شما ميآموزد چگونه قاعدهمند فکر کنيد و چگونه مسائل را بهصورت مؤثّر حل کنيد. همانطور که درسهايش به خودي خود، فراتر از مرزهاي علوم کامپيوتر نيز کاربرد دارند.
امّا بهطور کلي علوم کامپيوتر مطالعهي اطّلاعات است. شما چگونه اطّلاعات را نمايش ميدهيد؟ يا با چه روشهايي (الگوريتمهايي) ميتوانيد آنها را پردازش کنيد؟
بيشتر پاسخهاي روشنفکرانه علوم کامپيوتر را اينگونه تعريف ميکنند: ((علوم کامپيوتر هيچ قلمرو انحصاري ندارد و اهميّتش زماني مشخّص ميشود که مسائل گوناگون را حل ميکند.))
اين رشته به کمک ابزارها و ايدهها به شما قدرت ميدهد تا بتوانيد در هر قلمرواي که به آن علاقهمنديد، فعّاليّت نماييد، چه در دانشگاه و چه در خارج از آن.
علوم کامپيوتر چه چيزي نيست؟
برخلاف باورهاي عاميانه، در واقع علوم کامپيوتر دربارهي برنامهنويسي نيست؛ حتّي اگر شما در اين رشته برنامهنويسي نيز ياد بگيريد. زبانهاي برنامهنويسي ابزارهايي هستند که علوم کامپيوتر براي حلّ مسائل آنها را ميسازد و يا از آنها استفاده ميکند.
علوم کامپيوتر پل ارتباطي دانش کامپيوتر و رياضي است و مهمترين هدف آن دستيابي به بهترين الگوريتمهاي موجود (روشهاي حل مسأله) در کمترين زمان و با کمترين خطا و بيشترين دقّت است. به عبارت ديگر هدف اين رشته تربيت گروهي متخصّص کامپيوتر است که با ديد رياضيتر و منطقيتر به حلّ مسائل مطرح شده در علوم کامپيوتر يا رياضي بپردازند. اين رشته در مقطع کارشناسي داراي 4 گرايش محاسبات علمي، نظريهي الگوريتمها، سختافزار و سيستمهاي اطّلاعاتي است که دروس گرايش محاسبات علمي در زمينهي برنامهريزي خطي، غيرخطي، آناليز عددي و نرمافزار در رياضي است؛ يعني در اين گرايش کاربرد رياضيات در کامپيوتر مطالعه ميشود. گرايش نظريهي الگوريتمها به بررسي راههاي مختلف حلّ مسئله به ياري روشهاي بهينهتر، سريعتر و بهتر ميپردازد. به عبارت ديگر هدف اين گرايش پيادهسازي و بهينه کردن الگوريتم است. در گرايش سختافزار نيز معماري يا ساختار کامپيوتر مطالعه ميشود و گرايش سيستمهاي اطّلاعاتي نيز به مديريت پروژههاي نرمافزاري و سيستمهاي اطّلاعاتي ميپردازد. گفتني است که تفاوت اين رشته با مهندسي کامپيوتر گرايش نرمافزار در اين است که رشتهي علوم کامپيوتر برخلاف مهندسي کامپيوتر فاقد دروس آزمايشگاهي و کارگاهي است و بيشتر جنبهي تحقيقات نظري دارد.
تواناييهاي لازم
تسلّط و علاقه به رياضيات شرط اوّل موفّقيّت در رشتهي علوم کامپيوتر است و دانشجوي اين رشته بايد بتواند با استدلال رياضي با مسائل برخورد نمايد. در ضمن بايد اطّلاعات عمومي خوبي داشته و حتّي پس از فارغالتّحصيلي به مطالعه و تحقيق پشت نکند، چون در طيّ تحصيل تنها اطّلاعات پايهاي و کلّي را فرا ميگيرد و براي حضور در بازار کار بايد خود تلاش کند و اهل مطالعه و تحقيق باشد.
موقعيت شغلي در ايران
موقعيتهاي شغلي فارغالتّحصيل علوم کامپيوتر شباهت بسياري با مهندسي کامپيوتر گرايش نرمافزار دارد، امّا در کل نقش فارغالتّحصيل اين رشته به عنوان مدير و هماهنگ کننده، بسيار مهم و قابل توجّه است. فردي که مسؤول انتخاب راهحل مسائل و حلّ آنها، همچنين تقسيم الگوريتمها در بين مهندسين نرمافزار و در انتها جمع کردن قسمتهاي توزيع شده ميباشد.
درسهاي اين رشته در طول تحصيل
دروس اصلي و تخصّصي مشترک در گرايشهاي مختلف علوم کامپيوتر:
رياضي عمومي، فيزيک پايه، آمار و احتمال، اصول کامپيوتر، اصول سيستمهاي کامپيوتري، جبر خطي عددي، رياضيات گسسته، آناليز عددي، ساختمان دادهها و الگوريتمها، نظريه اتوماتا و زبانها، کامپايلر، نظريه محاسبات، اصول طراحي نرمافزار، منطق، ذخيره و بازيابي اطلاعات، پايگاه دادهها، اصول سيستمهاي عامل، شبيهسازي کامپيوتري، زبانهاي برنامهسازي، اصول مديريت، مباني اقتصاد.
دروس تخصصي گرايش محاسبات علمي
برنامهريزي خطي، برنامهريزي غيرخطي، نرمافزار رياضي، آناليز عددي، طراحي هندسي کامپيوتري.
دروس تخصصي گرايش نظريه الگوريتمها
برنامهريزي پويا، نظريه گراف، بهينهسازي ترکيبي و آناليز شبکهها، نظريهي کدگذاري، سيستمهاي صفي و مدلهاي کارآيي.
دروس تخصصي گرايش سختافزار
مدارهاي منطقي، معماري کامپيوتر، ريزپردازنده
دروس تخصصي گرايش سيستمهاي اطّلاعاتي
تحليل و طرّاحي سيستمهاي اطّلاعاتي، متدولوژي ساخت سيستمهاي اطّلاعاتي، مديريت پروژههاي نرمافزاري، سيستمهاي اطّلاعاتي مديريت.
بازنويسي: لولاو مرادي –کارشناسي ارشد رياضي محض دانشگاه تربيت مدرس- مسئول دفترچهي آزمونهاي تيزهوشان گروه دبستان