سلام به همه دوستان !
در این مطلب قصد داریم مبحث حل مسئله را با هم مطالعه و بررسی کنیم .
امیدواریم مطالب بیان شده ، شما را در یادگیری بهتر این درس ، یاری کند .
برای ارتباط با رتبه برتر ها و همچنین دریافت مطالب بیشتر ، به این صفحه وارد شوید :
 | دانشجوی روانشناسی دانشگاه تهران رتبه 29 منطقه دو کنکور انسانی 1400 |
صفحه اینستاگرام ما
برای ارتباط بیشتر با برترها و رزرو پشتیبان ویژه ، پیج کانون برترها را دنبال کنید .
همچنین میتوانید با شماره ۰۲۱۸۴۵۱ داخلی ۳۱۲۳ تماس بگیرید .
ویژگی های این مطلب :
🟢 درسنامه جامع 🟢
🟢 ذکر نکات مرتبط با هر مبحث 🟢
🟢 دو تست با پاسخ تشریحی 🟢
🟢 دلیل ارزشمندی حافظه این است که حافظه قادر به ساختن و شکل دهی تفکر است.بنابرین، هر چقدر میزان اطلاعات در حافظه ما بیشتر باشد، آمادگی ما برای تفکر نیز بیشتر می شود.برخورداری از حافظه قوی همیشه دلیلی بر وجود تفکر قوی نیست، اما قطعا وقتی تفکر فردی قوی باشد، میتوان نتیجه گرفت که او حافظه قوی دارد که دارای اطلاعات با کیفیت و فراوانی است.
🟢 تفکر چیست؟ مجموعه ای از فعالیت ها شامل به خاطر آوردن و بازیابی اطلاعات، کنار هم چیدن آنها،تجزیه و تحلیل و تفسیر اطلاعات، قضاوت درباره اطلاعات، حل مسئله و نهایتا تصمیم گیری درباره اطلاعات تفکر خوانده میشود.
🟢 یک نکته مهم : تفکر کاملا آگاهانه است.به این معنی که اگر شما در حال فکر کردن درباره موضوعی باشید، علاوه بر اینکه کاملا متوجه اید که دارید از اطلاعات قبلی که وارد حافظه تون شده استفاده می کنید، به موضوعی که درباره اون فکر می کنید به علاوه روش تفکر خودتون هم توجه دارید و از آن آگاهی دارید.
🟢 کلمه "مسئله" برای بسیاری از مردم بار معنایی منفی داره.چون در اصل، اونها روش درست حل یک مسئله رو نمیدونن.
🟢 مسئله "زلزله" در کشورهای زلزله خیز باعث شده اونها سخت ترین و محکم ترین ساختمان ها رو طراحی کنن.
🟢 یا همه گیری یک ویروس خطرناک باعث میشه که یک واکسن قوی برای درمان و از بین بردن اون ویروس تولید بشه.
🟢 پس اگر از روش درست استفاده کنیم، مسئله به جای تهدید، تبدیل به پیشرفت و یک موضوع شیرین میشه.
حل مسئله مهم است ؟
🟢 یکی از بزرگترین اهدافی که نظام تعلیم و تربیت داره، تربیت انسان ها و تبدیل اونها به افرادی هست که بتونن بر مشکلات خودشون غلبه کرده و مسئله رو از راه درست حل کنن.
یعنی :
🟢 هدف از تمرینات مختلفی که در کتاب های مختلف آورده میشه اینه که فرد رو آماده کنه برای مسائل مختلف زندگیش هم راه حل های درستی ارائه بده.
چطوری ؟
🟢 یادگیری که از حل کردن این تمرینات به دست آورده میشه قابل تعمیم هست.یعنی اگر ما یاد بگیریم این تمرینات آموزشی رو از روش درست حل کنیم، احتمالا قادر به حل مسائل مهمتر در آینده خواهیم شد.
انواع مسئله
🟢 انواع مسئله شامل دو دسته می شود: 1) خوب تعریف شده و 2) خوب تعریف نشده
🟢 شاخص های طبقه بندی مسائل در هریک از این دو دسته شامل :
1) شناسایی موقعیت اولیه 2) فهرست اقدامات یا راهبردهای در دسترس
3) تعریف دقیق هدف 4) امکان تضمین دستیابی یا عدم دستیابی به هدف
🟢 در مسئله های خوب تعریف شده : موقعیت اولیه و اقدامات روشنی در دسترس داریم،هدف ما مشخص است، و میتوانیم بگوییم که اگر مراحل را به دقت طی کنیم قطعا به هدف میرسیم.
🟢 در مسئله های خوب تعریف نشده : ابهام های زیادی در شناخت موقعیت اولیه و راهبردها و امکانات داریم،هدف را با دقت تشخیص نداده ایم و به همین علت نمیشود تضمین کرد که به هدف می رسیم یا نه.
🟢 خوب تعریف نشده یعنی : پیچیده بودن و دشواری حل یک مسئله،در واقع بخاطر اینکه مسائل خوب تعریف نشده علت های فراوانی دارن، به راحتی نمیتونیم اون ها رو تعریف کنیم.مثل:مسائل علوم انسانی.
چه عواملی بر حل مسئله تاثیر می گذارند ؟
🟢 تجربه گذشته:وقتی دوچرخه سواری بلد باشیم، طبیعتا یادگیری موتورسواری برای ما راحت تر خواهد بود.پس تجربه و توانایی گذشته ما، میتونه در مسیر حل مسائل به ما کمک کنه.به این تاثیری که توانایی های گذشته بر حل مسائل فعلی میگذارن میگن:انتقال.اثر انتقال همیشه راحت تر کردن راه حل نیست.گاهی همین انتقال حل مسئله رو سخت تر میکنه.مثلا:بسیاری از افراد در مسئله گره زدن دو طناب بخاطر اینکه طبق تجربشون نمیدونن میتونن از انبردست به عنوان وزنه پاندول استفاده کنن و فقط معتقدن انبردست برای کارهای فنی مفیده نمیتونن این مسئله رو حل کنن.نکته مهم:پیروی صرف از تجربه باعث شکست ما در حل مسئله میشه؛ تجربه گذشته در صورت بازبینی راهگشا هست.
🟢 نوع نگاه به مسئله:تغییر نوع نگاه در حل مسئله باعث میشه اطلاعات مربوط به اون نگاه در حافظه بازنمایی بشه و اقدامات ما رو شکل بده.به دلیل اینکه دانشمندان نگاه متفاوتی دارن در حل مسئله نسبت به سایر افراد موفق تر هستن.بن بست چه زمانی ایجاد میشه؟زمانی که حل کننده مسئله نتونه با نگاه فعلی یک مسئله رو حل کنه و اون نگاه کارایی لازم برای حل مسئله رو نداشته باشه.راه حل چیه؟تغییر نوع نگاه و بازنمایی فرد.
🟢 نادیده گرفتن حل مسئله برای مدت زمان خاص:اگر مدت زمان زیادی رو صرف حل یک مسئله کردید و نتیجه نگرفتید، این راه به شما کمک میکنه.مدتی سماجت بر حل مسئله رو رها کنید و بعد از یک مدت مشخص برگردید و مسئله رو حل کنید.به اثر نادیده گرفتن حل مسئله میگن اثر نهفتگی.این اثر همون راه حلیه که ابوعلی سینا ازش استفاده میکرد.
روش های اکتشافی حل مسئله
🟢 روش خرد کردن : در این روش یک مسئله بزرگ به چند مسئله کوچک تقسیم میشه.افراد مسئله های کوچک رو حل میکنن تا بتونن به حل یک مسئله بزرگ برسن.مثلا:برای مطالعه برای کنکور از روز اول نمیتونید 8 ساعت درس بخونید.از 3 ساعت شروع کنید و به تدریج افزایشش بدید.
🟢 روش کاهش تفاوت وضعیت موجود با وضعیت مطلوب : در هر موقعیتی که بخوایم مسئله حل کنیم 2 وضعیت موجوده : 1)وضعیت موجود(حالت وجود مسئله) 2) وضعیت مطلوب(حالت دسترسی به راه حل).در هر مسئله تفاوت این دو وضعیت باید کم و کمتر بشه تا دسترسی به حالت مطلوب اتفاق بیفته.مثلا:وضعیت مطلوب برای رسیدن به 8 ساعت مطالعه اینه که سعی کنید هر هفته ساعت مطالعتون به این 8 ساعت نزدیکتر بشه.(مثال برج هانوی هم مربوط به این روش هست)
🟢 روش بارش مغزی : در این روش راه های احتمالی که برای حل یک مسئله به ذهنمون میرسه رو بیان میکنیم.و به این ترتیب پیش میریم: 1) اول خیلی خوب مسئله رو برای خودمون تعریف می کنیم. 2) راه حل های مختلفی که برای حل مسئله به ذهنمون میرسه رو بیان می کنیم.3) معیارهایی طرح می کنیم که درباره راه حل هامون داوری کنیم.4) با توجه به معیارهامون بهترین راه حل رو ارائه میدیم.مثلا:برای حل مسئله بی دقتی در آزمون ها، بعد از تشخیص مسئله، به راه حل های مختلف فکر میکنیم.مثلا اینکه هر تست رو دوبار بخونیم،مطالب رو مرور کنیم و...
🟢 روش شروع از آخر : مناسب برای حل مسائل ریاضی هست، یه نمونه از این روش مهندسی معکوس هست.مثلا:هنگام مرور فصل5 روان شناسی،به کل درس نگاهی اجمالی می اندازید و بعد نکات مشکل رو مرور می کنید.
🟢 یه نکته مهم:توی حل هر مسئله ای بهتره اول از روش های تحلیلی استفاده کنید و بعد اگر نتیجه بخش نبود، از روش های اکتشافی استفاده کنید و بعد از استفاده از روش های اکتشافی، برای اطمینان صد در صدی به سراغ روش های تحلیلی برید.
تست شماره یک
کدام یک از گزینه های زیر نادرست است؟
1. ناکامی باعث پرخاشگری میشود.
2. یکی از روش های کاهش فشار روانی، پرورش روش های درست حل مسئله است.
3. اثر تجربه گذشته همیشه آسان کردن راه حل است.
4. تشخیص دقیق مسئله اولین گام حل آن است.
تست شماره دو
با در نظر نگرفتن کدام ویژگی مسئله، با استفاده از راه حل های غیر منطقی مواجه می شویم؟
1) هدفمندی 2) فرایند و جریان تحت کنترل بودن 3) توانمندی محدود 4) موقعیت فعلی یا مبدا مشخص
تست شماره یک
پاسخ : گزینه 3
اثر تجربه گذشته همیشه آسان کردن راه حل نیست.در مسئله گره زدن دو طناب قادر به حل کردن مسئله نیستیم زیرا تحت تاثیر تجربه ای قرار داریم که از انبردست به عنوان ابزاری برای کارهای فنی استفاده کنیم و نه به عنوان وزنه پاندول.
تست شماره دو
پاسخ : گزینه 3
عدم شناسایی دقیق توانمندی ها باعث استفاده از راه حل های غیرمنطقی میشود.مثل کسی که صرفا با خوردن قرص لاغری میخواهد کاهش وزن داشته باشد و ورزش و پرهیز غذایی نداشته باشد.
تهیه کننده :
سپاس از توجه شما
