خوشنویسی و بهتعبیر گستردهتر، خطنگاری، والاترین شاخه از هنر اسلامیایرانی به شمار میآید؛ زیرا ابزار تجسم هنری کلام وحی است. نمونهی برجسته و بارز در این زمینه، نقوش اسلیمی و هندسی است که بیش از خط زیبا (خوشنویسی) برای تزیین سطوح اشیای مختلف، از سفالینهها و ظروف فانتزی تا دیوارهای مسجدها و مدرسههای اسلامی، به کار رفته است. نقوش اسلیمی را هنرمند اسلامی طوری به کار میگیرد که احساس هماهنگی را در بیننده برمیانگیزد و موجب لذت بصری میشود.
قرینهسازی یکی از مؤلفههای شاخص در ساختوپرداخت اسلیمیهاست که به هنرمند این امکان را میدهد که گوناگونی اجزا را به حال تعادل و توازن درآورد. شیفتگی هنرمند اسلامی به نور و رنگ را بیش از هرجا در نقوش حجاری و گچبریها میبینیم که در تباین نور و سایه تأثیری بهمراتب نافذتر پدیدار میسازد؛ اما غنیترین هماهنگی رنگی را در نگارههای ایرانی میبینیم.