طراحی با سایه روشن:
ایجاد سایه روشن با مرکب: امکانات مرکب برای ایجاد سطوح تیره و روشن بسیار وسیع است. پاک کردن سطوح مرکبی از روی کاغذ مشکل است. لبهی تیغ برای تصحیح یا تغییر جزئی مناسب است چون تیغ به کاغذهای بافتدار صدمه میزند، از روش شستن سطوح مرکبی استفاده میشود. سطوح تیره شد را با قلمموی آغشته به آب دوباره خیس کرده و با قلممو، مرکب اضافی را از روی کاغذ جمع کنید و قلممو را بشویید. این روش فقط روی کاغذهای ضخیم انجام میشود.
طراحی با آبمرکب از لایههای روشن آغاز میشود. روش دیگری نیز وجود دارد که از طریق برداشتن درجات خاکستری انجام میشود. این روش برای طراحی از ابر بسیار مناسب است. برعکس روش قبلی که درجات خاکستری لایه لایه اضافه میشد، در این روش هربار لایهای از مرکب از روی کاغذ برداشته میشود.
برای ایجاد سطوح تیره و روشن با مداد و زغال و قلممو میتوان از پهنای ابزار استفاده کرد. اما برای قلم فلزی، راپیدوگراف و ابزارهای مشابه از روشهای زیر استفاده میشود:
روش نقطه نقطه یا ترام: با دوری و نزدیکی (تراکم و پراکندگی) نقاط میتوان درجات مختلف تیره و روشن را ایجاد کرد.
روش هاشورزنی یک طرفه: نزدیکی و دوری خطوط موازی ایجاد شده ارزش تیرگی و روشنی سطوح هاشوری را تغییر میدهد.در طراحی اغلب از خطوط هاشوری 45درجه استفاده میشود اما گاه طراح برای نمایش موضوع و ویژگیهای آن از خطوط هاشوری در جهات مختلف استفاده میکند.
روش هاشورزنی متقاطع: برای مثال سایههای کمرنگ از ترکیب دو دسته خطوط موازی و سایههای پررنگتر از ترکیب خطوط موازی در چند جهت ایجاد میشوند. طراحی با این روش چندین ساعت و گاه چندین روز طول میکشد.
روش ایجاد بافتهای متنوع: با نوک ابزارهایی مثل قلم فلزی، راپیدوگراف و... میتوان از خطوط آزاد پهن و نازک، خطوط منحنی درهم پیچیده، خطوط شکسته، مواج و ... برای ایجاد درجات تیره و روشن استفاده کرد.
فاطمه ارجمندینژاد
رتبهی 3 گرافیک 96