ستاره دريايي در بستر آبهاي سراسر دنيا، به ويژه در آبهاي گرم هندوستان و اقيانوس آرام يافت ميشود. شکل ستارههاي دريايي شبيه به ستاره است. آنها ماهي نيستند و سر و مغز ندارند. آنها داراي پنج بازو يا بيشتر، بخش مرکزي بدن و يک دهان هستند.
- هر ستاره دريايي صدها مکنده قوي به نام پاهاي لولهاي دارد که اگر وارونه شود، با استفاده از اين پاها ميتواند به حالت اول بر ميگردد.
1) ابتدا انتهاي بازوهاي خود را خم ميکند تا با پاهاي لولهاي خود سنگي را بگيرد.
2) بعد از آن، خودش را به آرامي به روي آن ميکشد.
3) با انداختن خود به روي سنگ به حالت اول برميگردد و به راهش ادامه ميدهد.
1500 گونه ستاره دريايي در اقيانوسهاي دنيا وجود دارد. تعداد
زيادي از آنها رنگهاي روشن دارند.
برخي از ستارههاي دريايي مثل اين يکي، بازوهاي زيادي دارند. اگر ستاره دريايي يکي از بازوهاي خود را از دست بدهد، بازوي ديگري به جاي آن در ميآيد.
- ستاره دريايي صدف ميخورد. براي اين کار با مکندههاي قدرتمند خود دو قطعه صدف را باز ميکند، سپس معده خود را از طريق دهان به بيرون ميراند و بر روي پيکر صدف مياندازد.
- ستاره دريايي خاردار از مرجانها تغذيه ميکند و به همين دليل ميتواند صدمههاي جدي به صخرههاي مرجاني وارد کند.
ستارههاي دريايي نسبت به تغيير روشنايي عکسالعمل نشان ميدهند، نقاط حساس به نور در انتهاي بازوهاي آنها قرار دارد.
- برخي از ستارههاي دريايي در سال بيش از يک ميليون تخم ميگذارند.
نوع تقارن در ستاره دريايي
بيشتر با داشتن دستگاه و تقارن دو طرفي بعد از طي مراحل جنيني، مشخص ميشوند. بيشتر جانوران داراي تقارن دو طرفي، اين نوع تقارن را حفظ ميکنند، اما در چند گروه مانند ستاره دريايي، در حين تغيير شکل و تبديل شدن به حالت بالغ، صاحب تقارن شعاعي ثانويه ميشوند.
پنج يا بيش از پنج بازو که از بخش مرکزي بدن اين ماهي بيرون زدهاند، تقارني شعاعي را در بدن را اين جانور بوجود آوردهاند. در حقيقت گفته ميشود که بدن نياکان ستاره ماهيها تقارن دو طرفهاي داشتهاند که ستارههاي دريايي امروز هم بقايايي از همان ساختار بدني را حفظ کردهاند. چنين جانوران بالغي همانند جانوران داراي تقارن شعاعي، کم تحرک، ساکن و بدون سر ميشوند.
دستگاه گردش آب
دستگاه گردش آب، از طريق يک سري مجاري سلولي پر از آب دريا عمل ميکند و در حرکت و تغذيه نقش دارد. اين دستگاه توسط صفحهاي آبکش مانند که در سطح فوقاني بدن و نزديک زاويه ميان دو بازو واقع شده، با آب اطراف در ارتباط است. يک مجراي ويژه، آب را از صفحه آبکشي به يک مجراي حلقوي در داخل بدن منتقل ميکند و از اين مجرا هم 5 مجراي شعاعي خارج ميشوند که هر کدام به درون يک بازو ميروند.
پاهاي لولهاي با دريافت آب از طريق مجراها، ميتوانند به عنوان پاهاي حرکتي بکار آيند. همين پاها هنگامي که بر سطحي جامد فشرده شوند، مانند بادکش عمل ميکنند که ميتواند فشاري يکنواخت و مداوم بر صدف دو کفهايها وارد آورد و پس از خسته شدن جانور، دو کفه آن را از هم بگشايد.
بدين سبب وجود ستاره دريايي در محلهاي پرورش صدفهاي خوراکي، مضر است. پاهاي لولهاي موجود در طول هر بازو، طوري رديف شدهاند که حاشيه شيار آمبولاکرال را ميگيرند. اين شيارها به دهان که در مرکز سطح زيرين واقع است، منتهي ميشوند.
دستگاه گوارش و دستگاه عصبي
دهان از طريق يک مري کوتاه، به معدهاي وسيع مرتبط است که ميتواند از دهان خارج شود و به بافتهاي نرم صدف برسد. ذرات غذايي و غذاهاي مايع از مسير رودهاي کوتاه ميگذرند و سپس به جفت غدد بزرگ گوارشي ميرسند که هر جفت آنها بيشتر فضاي خالي درون يک بازو را اشغال ميکند.
گوارش ستاره ماهي در يک شکم کيسه مانند واقع در مرکز بدن اين ماهي انجام ميشود اين شکم برگردارنده ميشود و از بدن ارگانيسم بيرون ميرود و غذا را در بر ميگيرد بعضي گونهها از تحمل بالاي سيستمهاي آوندي آبي خود براي باز کردن صدف نرمتنان و تزريق شکم خود به داخل اين صدفها استفاده ميکنند. دستگاه گوارش به يک سوراخ دفعي کوچک در مرکز سطح فوقاني ختم ميشود.
يک حلقه عصبي هم دور مري را فراميگيرد و به مجراي حلقوي نزديک است. از اين حلقه عصب شعاعي منشعب ميشوند و به درون بازوها ميروند. اين اعصاب در ته شيارهاي آمبولاکرال قرار دارند و در نوک هر بازو، به يک کله چشمي منتهي ميشوند.