یکی از ویژگیهای آزمونهای برنامهای کانون، قدرت شخصیسازی برنامه برای دانشآموزان است و زوجدرسها ابزاری هستند تا دانشآموزان کنکوری بر اساس موقعیت خود بتوانند بعضی از درسها را در نیمسال اول و بعضی دیگر را در نیمسال دوم مطالعه کنند.
برای دانشآموزان گروه ریاضی و تجربی، دو درس شیمی و فیزیک به صورت زوج درس در برنامه قرار گرفته است. به این ترتیب آنها میبایست از میان دو کتاب شیمی دوم و سوم دبیرستان، یکی را انتخاب کرده و در نیمسال اول مطالعه کنند و دیگری را در برنامهی نیمسال دوم خود قرار دهند. آنها همچنین میبایست از میان فیزیک اول و دوم دبیرستان و فیزیک سوم دبیرستان هم یکی را انتخاب کنند.
وجود زوجدرسها در برنامهی راهبردی سبب میشود تا دانشآموزان با توجه به وضعیت تحصیلی که در این درسها دارند، عملکردی که در تابستان داشتهاند و همینطور توجهی که در تابستان به نگاه به آینده داشتهاند، زوجدرس متناسب با خود را انتخاب کنند و به این ترتیب برنامهی راهبردی هر دانشآموز مخصوص خودش خواهد شد.
مبنای این پژوهش نظرخواهی صورت گرفته از دانشآموزان شرکتکننده سراسر کشور در آزمون 7 مهر کانون بوده است.
کدام زوج درس برای نیمسال اول؟
در این پژوهش دانشآموزان تهران و سایر دانشآموزان کشور در دو گروه مورد بررسی قرار گرفتهاند؛ آنهایی که از تابستان در آزمونهای برنامهای کانون شرکت کردهاند و افرادی که از مهرماه آزمونهای خود را آغاز کردهاند.
در نمودار اول میتوانید این مقایسه را برای دانشآموزانی که در هر دو گروه از تابستان در آزمونهای برنامهای کانون شرکت کردهاند، مشاهده کنید.
43 درصد دانشآموزان تهرانی که از تابستان در آزمونهای برنامهای کانون شرکت کردهاند، تصمیم دارند که در نیمسال اول به سراغ زوجدرسهای فیزیک و شیمی دوم بروند. این در حالی است که 49 درصد دانشآموزان در دیگران شهرهای کشور این تصمیم را دارند. همچنین 20 درصد هر دو گروه انتخاب خود زوجهای درسهای سال سوم قرار دادهاند.
انتخابهای تلفیقی در هر دو گروه هم تقریباً گرایشی برابر را در میان دانشآموزان داشتهاند. به عبارتی 17 درصد دانشآموزان تهرانی فیزیک دوم را در کنار شیمی سوم انتخاب کردهاند و 17 درصد هم فیزیک سوم را در کنار شیمی دوم مورد توجه قرار دادهاند. همینطور این انتخاب تلفیقی برای سایر دانشآموزان در کشور به طور برابر 15 درصد برای هر دو گرایش بوده است.
در نمودار دوم اما به سراغ دانشآموزانی رفتهایم که از مهرماه در آزمونهای برنامهای کانون شرکت کردهاند.
در اینجا مشاهده میکنیم که 53 درصد دانشآموزان تهران زوجدرسهای سال دوم را انتخاب کردهاند، در حالی که 45 درصد سایر دانشآموزان به سراغ این زوجدرسها رفتهاند. برای زوجهای سال سوم هم برای تهرانیها و سایر دانشآموزان این عدد 18 و 22 درصد است.
انتخابهای تلفیقی هم شاهد کاهش نامحسوسی برای دانشآموزان تهرانی است که از مهرماه در آزمونهای برنامهای شرکت کردهاند.
چرا زوجدرسهای دوم دبیرستان؟
همانطور که در نمودارها نشان داده شد فارغ از اینکه موقعیت جغرافیایی دانشآموزان چه باشد و حتی فارغ از اینکه دانشآموزان از چه زمانی آزمونهای برنامهای را آغاز کرده باشند، گرایش تقریباً 50 درصد دانشآموزان این است که در نیمسال اول به سراغ زوجدرسهای سال دوم بروند و فیزیک و شیمی دوم را انتخاب کنند.
دانشآموزان در طول سال گذشته درسهای سال سوم دبیرستان را خواندهاند و در خردادماه هم امتحانات نهایی سوم را پشت سر گذاشتهاند. از طرفی از نظر زمانی فاصلهی بیشتری با سال دوم دبیرستان احساس میکنند و ممکن است درسها را فراموش کرده باشند.
دانشآموزانی هم که در آزمونهای تابستان شرکت کردهاند، درسهای سال سوم دبیرستان را به صورت اجباری در برنامه داشته و مطالعه کردهاند و به همین سبب میتوان گفت انتخاب زوجدرسهای سال دوم میتواند اطمینان خاطر بیشتری را برای آنها به وجود آورد.
آنها میدانند در نیمسال دوم، فرصت برای مطالعهی زوجدرسهای سال سوم دبیرستان دارند و از این شخصیسازی برنامه برای خود راضی هستند.
چرا زوجدرسهای سوم دبیرستان؟
فارغالتحصیلان میتوانند جزو گروههایی باشند که زوجدرسهای سال سوم را انتخاب کنند. آنها به تازگی کنکور سال گذشته را پشت سر گذاشتهاند و میدانند که نیمسال اول طولانیتر از نیمسال دوم است و از طرفی زوجدرسهای فیزیک و شیمی سال سوم نسبت به دوم سختتر و چالشیتر هستند. همینطور در درسی مانند شیمی، مبحث سینتیک پیش، با مبحث استوکیومتری سال سوم ارتباط دارد و مطالعهی آنها در کنار هم میتواند باعث ایجاد همافزایی شود.
همینطور ممکن است دانشآموزانی باشند که احساس کنند نیاز آموزشیشان در زوجدرسهای سال سوم در طول سال گذشته یا در تابستان برطرف نشده است و ترجیح میدهند، کار خود را نیمهتمام نگذارند و در نیمسال اول هم دوبارهی روی زوجدرسهای سال سوم تمرکز کنند.
چرا تلفیق دوم و سوم؟
برنامهی راهبردی هر دانشآموزی مخصوص خودش است و در برنامهی راهبردی این قابلیت برای هر دانشآموزی در نظر گرفته شده تا با توجه به نیاز آموزشی خودش، به انتخاب زوجدرسهای مدنظر خودش بپردازد.
بعضی از دانشآموزان در کنار شیمی دوم، فیزیک سوم را انتخاب میکنند تا در نیمسال اول مطالعه کنند و گروهی دیگر هم در کنار فیزیک دوم، شیمی سوم را میگذارند. مطمئناً هر دو گروه دلایل کافی و قانعکنندهی خود را برای انتخابهایشان دارند.
مهمترین دلیل این انتخابهای تلفیقی توسط دانشآموزان، به وضعیت تدریس این درسها در مدارس و کلاسهای کنکور بر میگردد. ممکن است در آموزشگاهی دبیری شیمی دوم را در نیمسال اول تدریس کند یا در آموزشگاه دیگری فیزیک سوم تدریس شود و بر این مبنا دانشآموزان انتخابهای خود را با تدریس دبیران خود هماهنگ میکنند که انتخاب مناسبی هم به نظر میرسد.
در کنار این وضعیت آموزشی دانشآموزان هم در این انتخابهای تلفیقی تأثیرگذار است. ممکن است دانشآموزی در درس شیمی دوم و فیزیک سوم تسلط کافی داشته باشد و ترجیح دهد در نیمسال اول به سراغ دو درس دیگری که نیاز به تلاش بیشتری دارد، برود و دانشآموز دیگری رویهای برعکس با این دانشآموز داشته باشد.
جمعبندی
آمارها نشان میدهد 50 درصد دانشآموزان در نیمسال اول به سراغ زوجدرسهای سال دوم دبیرستان میروند. 20 درصد زوجدرسهای سال سوم را انتخاب میکنند و 30 درصد هم به صورت تفیقی عمل میکنند. این موضوع نشان میدهد که برنامهی راهبردی این قابلیت را برای دانشآموزان در نظر گرفته تا با آرامش انتخابهای مدنظر خودشان را داشته باشند و هر دانشآموزی که با بررسی وضعیت آموزشی خودش، هر کدام از این زوجدرسها را انتخاب کند، انتخاب درستی داشته است.
نکتهی مهم اما این است که دانشآموزان در طول نیمسال اول زوجدرسهای خود را تغییر ندهند و تا پایان نیمسال اول به زوجدرسهای انتخابی خود وفادار باشند. تغییر و تحول در زوجدرسها ممکن است آشفتگی را در ادامهی مسیر برای دانشآموزان به همراه داشته باشد.
