هر روز بررسی یک نکته تا کنکور
تا برگزاري كنكور سراسري 96 هر روز با يك نكته در كنار شما داوطلبان گروه انساني خواهيم بود.
بخش اول:
تحلیل برخی مفاهیم پرتکرار قرابت معنایی در کنکور انسانی
قرابت معنایی از مباحث مهم در دفترچه عمومی است که 9 سوال را به خود اختصاص داده است و در واقع 36 درصد از پرسش های ادبیات عمومی مربوط به این تیپ از سوالات هستند.
در این نوشته سعی شده است مفاهیم پرتکرار کنکور رشتهی انسانی را به همراه ابیات مشابه آن در کنکور های سایر گروه های آزمایشی بررسی کنیم.
1) بازگشت به اصل و تعلق داشتن روح انسان به عالم معنا ( هر چیزی از جمله انسان در نهایت به اصل خود باز می گردد ) کل شی یرجع الی اصله
بیت نمونه :
بال بگشا و صفیر از شجر طوبی زن / حیف باشد چو تو مرغی که اسیر هوسی (انسانی 95)
مفاهیم مشابه در کتاب :
صفحه 62 ادبیات دوم : ما به فلک بوده ایم یار ملک بوده ایم / باز همان جا رویم جمله که آن شهر ماست
صفحه 2 ادبیات پیش : هر کسی کاو دور ماند از اصل خویش / باز جوید روزگار وصل خویش
ابیات هم مفهوم در کنکور انسانی و سایر گروه های آزمایشی :
طایر جان که در این دامگه افتاده اسیر / هر دمش می رسد از کنگره ی عرش صفیر (تجربی 95)
ما طایر قدسیم و ز خلوتگه انسیم / پا بسته ی این کهنه رباط چند توان بود (انسانی 92)
که ای بلند نظر شاهباز سدره نشین / نشیمن تو نه این کنج محنت آباد است (تجربی 91)
تو را چون پر طاووسان عرشی فرش می گردد / کجا باشد که چون بومان در این ویرانه بنشینی (ریاضی 94)
دل قطره ای ز شبنم دریای عشق اوست / کز راه دیده راه به دریا همی برد ( خارج از کشور 94)
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
2) توصیه به آینده نگری و و بیان سر انجام افرادی که نا به هنگام سرمایه و امکانات خود را از دست می دهند.
بیت نمونه :
ابلهی کو روز روشن شمع کافوری نهد / زود باشد کش به شب روغن نماند در چراغ (انسانی 95)
مفاهیم مشابه در کتاب :
صفحه 139 ادبیات دوم : سر گرگ باید هم اول برید / نه چون گوسفندان مردم درید
صفحه 57 ادبیات سوم : هر که مزروع خود خورد به خوید / وقت خرمنش خوشه باید چید
صفحه 131 ادبیات سوم : وا نگردد از ره آن تیر ای پسر / بند باید کرد سیلی را ز سر
صفحه 67 ادبیات پیش : نباید سخن گفت ناساخته / نشاید بریدن نینداخته
ابیات هم مفهوم در کنکور انسانی و سایر گروه های آزمایشی :
امروز بکش چو می توان کشت / کاتش که بلند شد جهان سوخت (تجربی 95)
شرط عقل است صبر تیر انداز / که چو رفت از کمتن نیاید باز (تجربی 92)
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
3) ناتوانی انسان در شناخت اسرار آفرینش
بیت نمونه :
پشه کی داند که این باغ از کی است / کو بهاران زاد و مرگش در دی است (انسانی 95)
مفاهیم مشابه در کتاب :
صفحه 78 ادبیات دوم : آنان که محیط فضل و آداب شدند / در جمع کمال شمع اصحاب شدند / ره زین شب تاریک نبردند برون / گفتند فسانه ای و در خواب شدند
صفحه 107 ادبیات سوم : کرم کاندر چوب زاییده است حال / کی بداند چوب را وقت نهال
ابیات هم مفهوم در کنکور انسانی و سایر گروه های آزمایشی :
ساقیا جام میم ده که نگارنده ی غیب / نیست معلوم که در پرده چه اسراری کرد (زبان 92)
سخن از مطرب و می گو و راز دهر کمتر جو / که کس نگشود و نگشاید به حکمت این معما را (زبان 92)
اسرار ازل را نه تو دانی و نه من / وین حرف معما نه تو خوانی و نه من (تالیفی)
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
4) تاکید بر فدا نکردن ارزش های انسانی ( علی الخصوص کلام و شعر) به پای صاحبان قدرت و افراد نا اهل / سرزنش شعر مدحی و دریافت صله در مقابل آن
بیت نمونه :
بر مرد نادان نریزم علوم / که ضایع شود تخم در شوره بوم (انسانی 95)
مفاهیم مشابه در کتاب :
صفحه 102 ادبیات دوم : دانش و آزادگی و دین و مروت / این همه را بنده ی درم نتوان کرد
صفحه 67 ادبیات سوم : من آنم که در پای خوکان نریزم / مر این قیمتی در لفظ دری را
ابیات هم مفهوم در کنکور انسانی و سایر گروه های آزمایشی :
گوهر خود را به خار و خس فشاندن مشکل است / می کند خون گریه هر ابری که در گلزار نیست (انسانی 93)
خاصیتی با تو مضمر است گران سنگ / گوهر ارزنده با خزف مده ارزان ( انسانی 95)
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
5) وفاداری عاشق به معشوق در همه ی حالات (مطلب مورد تاکید طراح سوال در این بخش وفاداری عاشق به معشوق بعد از مرگ است)
بیت نمونه :
پس از من بر سر خاکم اگر روزی گذار افتد / بیایی در هوایت من چو گرد از خاک برخیزم (انسانی 94)
مفاهیم مشابه در کتاب :
صفحه 91 ادبیات دوم : به وقت صبح قیامت که سر ز خاک بر آرم / به گفتگوی تو خیزم به جست و جوی تو باشم
و هم چنین : به خوابگاه عدم گر هزار سال بخسبم / به خواب عافیت آن گه به بوی موی تو باشم
ابیات هم مفهوم در کنکور انسانی و سایر گروه های آزمایشی :
تنم بپوسد و خاکم به باد ریزه شود / هنوز مهر تو باشد در استخوان ای دوست (زبان 92)
ور بدانم که به در مرگ که حشرم با توست / از لحد رقص کنان تا به قیامت بروم (خارج از کشور 91)
گر بر سر خاک من بنشینی و برخیزی / تا محشر از این شادی برخیزم و بنشینم ( خارج از کشور 91)
به خاک حافظ اگر یار بگذرد چون باد / ز شوق در دل آن تنگنای کفن بدرم (خارج از کشور 93)
چو مرده باشم اگر بگذرد به خاک لحد / به بانگ نعره بر آید که جان ماست هنوز (تالیفی)
هزار سال پس از مرگ من چو باز آیی / ز خاک نعره بر آرم که مرحبا ای دوست (تالیفی)
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
6) کمال بخشی عشق (یعنی عاشق به واسطه ی عشق ارزشمند می شود . ارزشی که پیش از آن نداشته است )معمولا ابیاتی که دارای این مفهوم هستند به این گونه است که عاشق زار و ناتوان به واسطه ی عشق و با گوهر وجودی معشوق به مرتبه والای کمال می رسد.
بیت نمونه :
خاشاک راه بودم در کوی دوست عمری / سیل محبت آمد ناگاه در ربودم (انسانی 94)
مفاهیم مشابه در کتاب :
صفحه 96 ادبیات دوم : اگر در باغ عشق آیی همه فراش دل یابی / و گردر راه دین آیی همه نقاش جان بینی
صفحه 32 ادبیات پیش : چون شبنم اوفتاده بدم پیش آفتاب / مهرت به جان رسید و به عیوق بر شدم
صفحه 33 ادبیات پیش : گویند روی سرخ تو سعدی که زرد کرد / اکسیر عشق بر مسم افتاد و زر شدم
ابیات هم مفهوم در کنکور انسانی و سایر گروه های آزمایشی :
چه آتش پاره ای بودی الا ای کیمیای دل / که از برقی مس آلوده با زنگار زر کردی (انسانی 92)
روزی که عکس روی او بر روی زرد من فتد / ماهی شوم رومی رخی گر زنگی نو برده ام (ریاضی 91)
مسی گداخته دارم به جای دل در بر / بود که عشق تواش کار کیمیا بکند (خارج از کشور 95)
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
7) ناپایداری عمر و جایگاه و قدرت (به این مفهوم که پادشاهی و ثروت و مکنت هیچ بقایی ندارد و زود باشد که نابود شود)
بیت نمونه :
وقت دریاب که بس کاسه سر های ملوک / تفته در کارگه کوزه گران است ای دل (انسانی 93)
مفاهیم مشابه در کتاب :
صفحه 27 ادبیات دوم : اصبحت امیرا و امسیت و اسیرا
صفحه 78 ادبیات دوم : آن قصر که جمشید در او جام گرفت / آهو بچه کرد و روبه آرام گرفت /بهرام گور که گور میگرفتی همه عمر / دیدی که چگونه گور بهرام گرفت
صفحه 96 کتاب درسی : بدین زور وزر دنیا ... تن الب ارسلان بینی ( 4 بیت آخر صفحه )
صفحه 148 ادبیات دوم : کجا هستند آن پادشاهانی که به هنگام نوشیدن ساغر مرگ ... ویران گشت.
صفحه 45 ادبیات سوم : احمق مردا که دل در این جهان بندد که نعمتی بدهد و زشت باز ستاند.
صفحه 57 کتاب درسی : هر که آمد عمارتی نو ساخت / رفت و منزل به دیگری پرداخت
صفحه 140 کتاب درسی : آبی است ایستاده در این خانه مال و جاه / این آب ناروان شما نیز بگذرد
ابیات هم مفهوم در کنکور انسانی و سایر گروه های آزمایشی :
گفتی که کجا رفتند آن تاجوران اینک / ز ایشان شکم خاک است آبستن جاویدان (ریاضی 91)
غره مشو بدان که جهانت عزیز کرد / ای بس غزیز کرده ی خود را که کرد خوار (ریاضی 93)
دل ای رفیق در این کاروان سرای مبند / که خانه ساختن آیین کاروانی نیست (ریاضی 93)
یک چند به کودکی به استاد شدیم / یک چند به استادی خود شاد شدیم / پایان سخن شنو که ما را چه رسید / از خاک در آمدیم و بر باد شدیم (تالیفی)
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
8) عاقبت بی ثمری و ناکارایی ، نابودی است.
بیت نمونه :
خجلت بی ثمری عیش مرا دارد تلخ / نخل بی بار مرا زود بریدن به بود (انسانی 92)
مفاهیم مشابه در کتاب :
صفحه 138 ادبیات دوم : نه سایه دارم و نه بر بیفکنندم و سزاست / اگر نه بر درخت تر کسی تبر نمی زند
صفحه 67 ادبیات سوم : بسوزند چوب درختان بی بر / سزا خود همین است مر بی بری را
ابیات هم مفهوم در کنکور انسانی و سایر گروه های آزمایشی :
آن شاخ که سر برکشد و میوه نیارد / فرجام به جز سوختنش نیست سزاوار (تالیفی)
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
9) شان و منزلت به جایگاه افراد ارتباطی ندارد. یعنی کسی که منزلت بالایی دارد حتی اگر در جای پستی قرار بگیرد از ارزش او کاسته نمی شود و بالعکس جایگاه بالای یک فرد هیچ ملازمه ای با ارزشمند بودن او ندارد.
بیت نمونه :
گر زاغ سیه باغ ز بلبل بستاند / دستان نتواند زدن و ناورد الحان (انسانی 91)
مفاهیم مشابه در کتاب :
صفحه 175 ادبیات دوم : دود اگر بالا نشیند کسر شان شغله نیست / جای چشم ابرو نگیرد گرچه او بالاتر است
ابیات هم مفهوم در کنکور انسانی و سایر گروه های آزمایشی :
در صدف گوهر ز سنگینی گره گردیده است / کف به روی دست دریا از سبک باری بود (هنر 92)
نه هر که صدر نشین شد عزیز شد که غبار / اگر به دیده رسد توتیا نخواهد شد (زبان 92)
من از روییدن خار سر دیوار دانستم / که ناکس کس نمیگردد به این بالا نشینی ها (تالیفی)
نويسنده: محمد ابراهيم مازني رتبهي 6 منطقه 3 كنكور انساني 95، دانشجوي حقوق دانشگاه تهران
