مدت زيادي از آن زمان نميگذرد که نوکيا غول دنياي تلفن همراه بود و سامسونگ يک توليدکننده معمولي در اين صنعت محسوب ميشد که هر کسي به اين برند اعتماد نميکرد؛ حتي وقتي اپل کم کم خودش را در عرصه اسمارتفونها مطرح کرد، سامسونگ موفقيت زيادي کسب نکرده بود. وقتي سيمبين در رقابت با رابط کاربري جذاب و ابتکاري iOS ناکام ماند، گوگل با اندرويد به فکر تصاحب سهمي از اين بازار افتاد و به کمک اچتيسي توانست توجه کاربران زيادي را به خودش جلب کند. در اين زمان بود که سامسونگ به مرور زمان با عرضه سري گلکسي اس خود توانست بازار اندرويد را به زيرکي از چنگ اچتيسي درآورد تا آنجايي که حالا برند گلکسي اس و گلکسي نوت را همه کاربران موافق و مخالف سامسونگ به عنوان محصولاتي بسيار موفق و قدرتمند ميشناسند و اخيراً نيز عنوان توليدکننده اول اسمارتفون در امريکا را نيز تصاحب کرده است. اماسامسونگ چگونه به اين موفقيت دست يافت و تا کجا پيش خواهد رفت؟
بياييد به اواخر شهريور امسال بازگرديم، زماني که تيم کوک در سن فرانسيسکو روي سن رفت تا آيفون ۵ را معرفي کند. صدها کيلومتر آن طرفتر در رستوران Wolfgang Puck لس آنجلس گروهي از متخصصان و مديران بخش تبليغات و بازاريابي سامسونگ به دقت به عکسالعمل مردم هنگام معرفي ويژگيهاي آيفون جديد توجه کردند. آنها در با گردهم آوردن چندين لپتاپ و تلويزيون تکتک کامنتهاي سايتها و شبکههاي خبري فناوري را در مورد آيفون ۵ خواندند و سعي کردند در اين رستوران که حالا شبيه به يک ميدان جنگ شده بود يک جواب مناسب را براي رقيبشان پيدا کنند.
دو ساعت بعد وقتي تيم کوک در ميان تشويق حضار در حال پايين آمدن از پلههاي سن بود گروه سامسونگ در حال تهيه يک سري تبليغات چاپي، ويدئويي و تصوير بودند. وقتي در هفته وقتي موعد فروش آيفون ۵ فرارسيد سامسونگ يک تبليغ تلويزيوني را آماده کرد که در آن يک سري فنبوي اپل در حالي که در صف طويل فروش آيفون قرار دارند ميگويند: “جک هدفون قرار است در پايين گوشي قرار بگيرد!”. اين ويدئوي ۹۰ ثانيهاي به پربينندهترين ويدئوي تبليغاتي فناوري در سال ۲۰۱۲ تبديل ميشود و بيش از ۷۰ ميليون بازديد کسب ميکند. مهمتر از همه در همان هفتههاي آغازين معرفي و شروع فروش آيفون ۵ سامسونگ توانست يک رکورد جديد از فروش پرچمدار جديدش همان گلکسي اس ۳ برجاي بگذارد تا جايي که “تاد پندلتون” مدير تبليغات و بازاريابي سامسونگ در امريکا گفت: “ما ميدانستيم که اين يک لحظه بزرگ خواهد بود، وقتي مصرفکنندگان واقعاً توجه ميکنند.”
شکي نيست که سامسونگ اخيراً پلههاي ترقي را خيلي سريع طي کرده است؛ اين شرکت کرهاي که اخيراً بزرگترين توليدکننده اسمارتفون ايالات متحده لقب گرفته است سال گذشته نيز عنوان بزرگترين توليدکننده تلفن همراه دنيا را با ۲۹ درصد سهم از نوکيا ربود. حالا هم برخي منابع سهم سامسونگ را در بازار اسمارتفون امريکا ۳۳ درصد عنوان کردهاند که از ۳۰ درصد اپل نيز فراتر رفته است؛ البته اپل تنها يک محصول آيفون را ميفروشد اما سهم سامسونگ مربوط به ۲۵ اسمارتفون متفاوت است.
شايد موفقيت سامسونگ را بتوان ترکيبي از فرصتطلبي هوشمندانه، تبليغات پرهزينه و فراوان، ابداعات و ابتکارات اخير و تلاش بيوقفه براي عرضه يک رقيب آيفون دانست. با اينکه سامسونگ اولين توليدکننده گوشيهاي اندرويدي نبوده است اما با عرضه اسمارتفونهاي بسيار باريک، سريع و با صفحهنمايشهاي بزرگ و خيرهکننده و همچنين با قراردادن امکانات نرمافزاري منحصر به فرد و ابتکاري مانند ارسال فايلها با قرارگرفتن پشت گوشيها روي يکديگر، روشننگاه داشتن صفحه حين خيره شدن به آن و تشخيص زمان چرخش صفحه با توجه به موقعيت چشمها خودش را از ديگران به سرعت جدا کرد تا قله را فتح کند.
يک نکته ديگر استقلال سامسونگ در تهيه قطعات لازم است؛ شرکت بزرگ سامسونگ از پردازنده و مموري تا صفحهنمايش گوشيهايش را خودش توليد ميکند و اين باعث شده تا سامسونگ بتواند در سال گذشته ميلادي ۲۱۵ ميليون دستگاه فقط از اسمارتفونهايش را به فروش برساند. حالا اپراتورهاي بزرگ تلفن همراه امريکا نيز مانند Verizon، T-Mobile، Sprint و AT&T موافقت کردند تا پرچمدار سامسونگ را همگي تحت عنوان گلکسي اس ۳ ه صورت همزمان به فروش برسانند.
البته هر کسي اين سامسونگ را دوست ندارد، اپل به علت نقض کپي رايت از سامسونگ شکايت کرد و جريمه سنگيني را نيز متوجه اين کمپاني کرهاي کرد، همچنين سامسونگ ممکن است براي مدتي به عنوان يک شرکت کپيکار در ذهن کاربران جاي بگيرد اما آيا واقعاً سامسونگ بازنده بود؟ همچنين اين نکته را هم بايد در نظر داشت که با اينکه سامسونگ خيلي عالي خودش را بالا کشيده و جزو برترينها قرار داده اما پايههاي برجش را بر روي زمين گوگل و اندرويد بنا کرده و کنترل زيادي روي سيستمعامل و فروشگاه اپليکيشنها ندارد، چيزي که اسمارتفونها را انقدر محبوب کرده است. بنابراين ميتوان انتظار داشت که در صورت لغرش احتمالي گوگل و اندرويد سامسونگ نيز شکوه و عظمت کنونيش را از دست بدهد؛ اين درحالي است که محصولات اپل بر اساس اکوسيستم خانگي اين شرکت بنا شده است.
بر اساس آخرين آمار Business Insider سامسونگ نهمين برند ارزشمند دنيا محسوب ميشود که طق گزارش Fortune Global 500 درآمدي بالغ بر سالانه ۱۴۹ ميليارد دلار دارد و از اين حيث نيز در رتبه بيستم قرار گرفته است. اين مقامها براي شرکتي که روزي در سال ۱۹۳۸ ميلادي در شهر کوچک Daegu به خشک کردن ماهي مشغول بود و بعدها با جاهطلبيهاي بنيانگذارش “بيونگ چول لي” به پايتخت منتقل شد بسيار حائز اهميت است. در دهه ۱۹۶۰ ميلادي بود که سامسونگ رسماً وارد صنعت الکترونيک شد و از همان سالها به عنوان يک توليدکننده تلويزيون و کولر ارزانقيمت معرفي شد. اما در سال ۱۹۹۵ همهچيز عوض شد وقتي رئيس وقت سامسونگ يک سفر مهم و سرنوشتساز را به “گومي”، يک شهر بزرگ صنعتي انجام داد. بعضي ميگويند لي رئيس شرکت در اين سفر آخرين مدلهاي گوشيهاي سامسونگ را به عنوان هديه به اين شهر ميبرد اما بعدها خبر ميرسد که گوشيها کار نميکنند! بالاخره سامسونگ تصميم ميگيرد که مقر خود را به گومي منتقل کند و کيفيت و کميت محصولات خود را ارتقا دهد.
کمکم سامسونگ از يک توليدکننده معمولي به يک برند شناخته شده تبديل شد تا جايي که اولين گوشي پخشکننده MP3، گوشيهايي با دوربين چند مگاپيکسلي و محصولات خوب ديگري توليد کرد که اين برند را در کشور وطن زبانزد کرد. اما سامسونگ به اين موفقيتها راضي نشد و تصميم گرفت تا در امريکا نيز بر فروش محصولاتش بيفزايد. در سال ۲۰۱۰ که سه سال از عرضه اولين آيفون ميگذشت سامسونگ به اين نتيجه رسيد که استراتژيهايش در امريکا جواب نميدهد و بايد به فکر ديگري باشد، در حقيقت ديگر وابستگي به شرکا را براي تبليغات مناسب نديد و تصميم گرفت تا خودش محصولاتش را به کاربران بشناساند. در ژوئن ۲۰۱۱ که مصادف با عرضه دومين نسخه از سري گلکسي اس بود، سامسونگ براي تبليغات و بازاريابي يکي از مديران سابق Nike به نام پندلتون را استخدام کرد. صفحهنمايش بزرگ و خيرهکننده، پردازنده فوق قدرتمند، دوربين باکيفيت و فناوري تازه NFC از جمله ويژگيهايي بودند که توجه کاربران آيفون را به گلکسي اس ۲ جلب کرد. پندلتون در اين باره ميگويد: “ما محصولي را داشتيم که از محصولات موجود در بازار بهتر بود، اما هيچکس اين موضوع را نميدانست.”
اين گونه بود که سامسونگ تصميم گرفت مکانهايي را براي به نمايش گذاشتن محصولاتش با نام Galaxy Studio راهاندازي کند تا کاربران بتوانند از نزديک گفتههاي سامسونگ را ارزيابي کنند و با گجتهاي شيک و جذاب گلکسي کار کنند. سامسونگ تلاش زيادي کرد تا با کمک شرکتهاي تبليغاتي مانند ۷۲andSunny کاربران چشم و گوش بسته اپلي را خطاب قرار دهد و با خرج حدوداً ۳۴۹ ميليون دلار در سه چهارم اول سال ۲۰۱۲ رکورد عجيبي را در تبليغات رقم زد.
البته که اين همه تبليغات بدون يک محصول واقعاً شايسته بياثر است بنابراين سامسونگ هيچگاه از تلاش براي توليد و اختراع کوتاهي نکرد؛ به طور مثال در گلکسي اس ۳ فناوريهاي Smart Stay، Direct Call و در گلکسي نوت ۲ قابليت هاي جذاب S-Pen و مالتي تسکينگ با چند برنامه همزمان امکاناتي بود که کاربران آيفون را نسبت به گوشيهاي اندرويدي بيش از پيش وسوسه کرد. همچنين هنوز هم سامسونگ قصد دارد صفحهنمايشهاي انعطاف پذير، پردازندههاي هشت هستهاي و بسياري امکانات جذاب را به اسمارتفونها بياورد تا جايي که امروزه همه منتظرند تا ببينند گلکسي اس ۴ چه چيزي براي شگفتزده کردن کاربران دارد.
همچنين در طي اين سالها روابط سامسونگ با گوگل سازنده سيستمعامل اندرويد نيز توصعه يافت. وقتي گوگل توانايي سامسونگ در توليد سختافزار را در گلکسي اس ديد تصميم گرفت گوشي نکسوسي بعديش را به جاي اچتيسي به سامسونگ بسپارد. جالب است بدانيد که سامسونگ ۴۵ درصد از کل گوشيهاي اندرويدي دنيا را توليد ميکند.
با اينکه اندرويد عامل اصلي موفقيت سامسونگ در عرصه اسمارتفونها و تبلتها محسوب ميشود اما از آنجايي که سامسونگ مالک اندرويد محسوب نميشود اين امر ميتواند يک نقطه ضعف بزرگ محسوب شود. همانطور که ميدانيد سيستمعامل اندرويد به صورت رايگان در اختيار تمامي توليدکنندگان تلفن همراه است و حالا علاوه بر اچتيسي، الجي و سوني شرکتهاي چيني جديدي نيز در اين عرصه خوب ظاهر شدهاند. علاوه بر اين حالا گوگل مالک موتورولا نيز محسوب ميشود و ممکن است رابطه سامسونگ با گوگل به مرور زمان کمرنگ شده و موتورولا به توليد کننده اصلي سختافزاري اندرويد تبديل شود.
سامسونگ البته در حال کار بر روي سيستمعامل Tizen است تا شايد موفقيتي را که هيچگاه نتوانست با بادا تجربه کند را بدست آورد. همچنين سامسونگ کماکان به توليد ويندوزفونها نيز رغبت دارد و نميخواهد به صورت کامل به اندرويد وابسته باشد. جاستين دنيسن مدير بخش استراتژي سامسونگ مي گويد: “ما اکوسيستم را در اختيار نداريم زيرا هنوز تصميم به نوآوري و ابداع در اين زمينه نگرفته ايم؛ جايي که فعلاً قصد نوآوري داريم توليد بهترين پکيج ممکن براي مصرفکنندگان است.” البته سامسونگ آنچنان هم بيکار ننشسته و به سختي تلاش ميکند سرويسهاي خود را بر روي پلتفرم اندرويد جابيندازد. از جمله اين سرويسها ميتوان به فروشگاه اپليکيشن SamsungApps، فروشگاه آهنگ Music Hub و اپليکيشن چت ChatON اشاره کرد. براي تقويت بخش نرمافزاري سامسونگ، حالا اين شرکت تصميم گرفته تا جاي پاي خود را در دره سيليکون نيز تقويت کند؛ در ماه دسامبر سال گذشته ميلادي سامسونگ اعلام کرد که قصد دارد ساختمانهايي در پالو آلتو و سن جوزه براي پيشبرد اهداف نرمافزاري خود تأسيس کند.
از آنجايي که سامسونگ به جز اسمارتفونها و تبلتها توليدات گستردهاي نظير تلويزيونها، سينماهاي خانگي، يخچالها، ماشينهاي لباسشويي و بسياري لوازم خانگي ديگر دارد تصور کنيد که سامسونگ سيستمعامل خودش را راهاندازي کند. بدين ترتيب ميتوان مطمئن بود که با هماهنگي نرمافزار و سختافزار تجربه بهتري را از محصولات سامسونگ ببينيم به علاوه اينکه با يک سيستمعامل متحد ميتوانيد يک خانه سامسونگي کاملاً خودکار داشته باشيد! البته مشخص نيست که يک سيستمعامل جديد در ميان سيستمعاملهاي محبوبي مانند iOS، اندرويد و ويندوزفون و همچنين سيستمعاملهاي نوپاي بلکبري ۱۰، اوبونتو موبايل، تايزن و … چگونه عمل خواهد کرد.
به نظر ميرسد فعلاً سامسونگ تمرکز خود را بر روي عرضه گلکسي اس ۴، تبلت نوت جديد ۸ اينچي و پس از آن گلکسي نوت ۳ و تبلت ده اينچي نوت جديدش با پردازنده جديد Exynos Octa معطوف کرده است و بايد کماکان منتظر تبليغات ضداپلي اين شرکت و البته فروش رکوردشکن هرسالهي محصولاتش باشيم.