محمدرسول یزدیان، در کنکور 94 در رشتهی ریاضی، موفق به کسب رتبهی 2 کشوری (رتبهی 1 منطقهی 2 از قم و 2 سال کانونی) شد. گفتگوی زیر را با او که درس ریاضی را 84.5 درصد زده است و در حال حاضر دانشجوی رشتهی بیوتکنولوژی دانشگاه تهران است، در مورد روشهای مطالعهاش در درس ریاضی انجام دادهایم:
یکی از مهمترین ویژگیهای خودتان را بیان کنید که در موفقیت شما نقش مثبتی داشته است:
الان که عملکرد خودم خصوصا در سال کنکورم را ارزیابی میکنم میبینم بهترین کاری که انجام دادم این بود که تمام تمرکزم روی درس بود و دغدغهام فقط درس بود و اصلا حاشیه نداشتم و وارد حاشیه نمیشدم.
آیا در این درس المپیادی بودید؟
نهخیر.
روش مطالعهی شما در این درس چگونه بود؟
به عنوان اولین مرحله در کلاس خیلی خوب به تدریس دبیر گوش میدادم تا خوب بفهمم.
علیرغم خواستهام همیشه ممکن نبود که درس هر روز را همان روز بتوانم بخوانم ولی من تلاشم را میکردم و مهمتر از آن سعی میکردم برنامهی آزمون را حتما مطالعه کنم و هیچ مبحثی جا نماند سپس وارد تست میشدم. برای تست هم مثلا اگر یک مبحث از دیفرانسیل، 100 تست داشت به مرور از آن 100 تست، تستهای نشاندار ایجاد میکردم یعنی بار اول که تست میزدم تستهایی را که من را به چالش کشیده بود را علامتدار میکردم و این کار را بارها تکرار میکردم. در واقع دایرهی تستهایم را کوچک و کوچکتر میکردم به طوریکه در نهایت از یک مبحث فقط با تعداد اندکی سوال مهم و چالشی و تیپ سروکار داشتم. این هم به موضوع و به وضعیت تسلط من به آن موضوع بستگی داشت که چندبار سر تستهای نشاندار برگردم و حل کنم ولی آنقدر آنها را تکرار میکردم و تمرین میکردم که مطمئن شوم متوجه شدهام و در نهایت میتوانم آن سوالات و پاسخهایشان را تجزیه و تحلیل کنم.
برای یادگیری اولیه از جزوهی دبیر و درسنامهی کتابها استفاده میکردم. از کتاب درسی هم بیشتر برای مرور استفاده میکردم و در کل میتوانم بگویم در درس ریاضی زیاد تست میزدم.
آیا میتوان شما را یک برنامهای دانست؟ یک برنامهای بودن را در منابع و برنامهی مطالعاتی این درس چقدر موثر میدانید؟
بله من فقط با برنامهی کانون پیش میآمدم و 80 درصد یا بیشتر، اولویت من برنامهی کانون بود. یک برنامهای بودن خصوصا در درس ریاضی مهم است. بنابر ملاحظاتی، برنامهی مدرسهی ما از کانون در ماههای پایانی جلوتر بود و من در اینگونه مواقع مطالب آزمونها را پوشش میدادم و هیچ مبحثی را باقی نمیگذاشتم از طرفی با مدرسه هم پیش میرفتم.
چقدر ذهن شما در این درس در مورد روشهای مطالعهتان شفاف و واضح بود ؟ در واقع فراشناخت داشتید.
روش من متکی بر تمرین زیاد بود چون معتقدم در درس ریاضی، تمرین حرف اول را میزند. ریاضی درسی نیست که زیاد بخواهید بخوانید. باید تمرین زیاد حل کرد چون سوال خلاقیتی میتوان از آن طرح کرد و تنوع سوالاتی که میتوان طرح کرد زیاد است. در مواجهه با این سوالات مهم است که نترسیم و اعتماد به نفس داشته باشیم و به خودمان بگوییم اگر برای من مشکل است برای همه همینطور است. به عنوان مثال، سر جلسهی کنکور 94، هندسه پایه سنگینتر بود من در مرحلهی اول چند تست را نتوانستم پاسخ بدهم یعنی پاسخها اصلا به ذهنم نرسید ولی روی سوالات نماندم و از آنها رد شدم و در انتها، 8 نزده داشتم. دانش آموزان سعی کنند با ذهن باز سر جلسهی آزمونها بروند و خیلی تحت تاثیر سوالات سخت قرار نگیرند.
از کدام منابع کانونی در این درس استفاده کردید؟
از دیفرانسیل و ریاضیات پایه و هندسهی تحلیلی آبی 30 سال کنکور کانون استفاده کردم.
کتاب درسی چه جایگاهی در منابع شما داشت؟
برای ریاضی کتاب درسی را بیشتر به عنوان منبعی برای مطالعهی تعاریف و نکات، خصوصا در دیفرانسیل، استفاده میکردم و تعاریف را از آن دقیق میخواندم و خصوصا شبهای آزمونها آن را دقیق مرور میکردم.
کتاب آبی چه جایگاهی در منابع شما داشت؟
از دیفرانسیل و هندسهی تحلیلی که استفاده میکردم برای این بود که تستها را مرور کنم و نزدیک آزمونها از این کتابها تست میزدم.
لزوما دبیر خصوصی داشتید و آیا لزوما باید دبیر خصوصی داشت؟
نه. بستگی به خود دانشآموز دارد شاید دانشآموزی نیاز داشته باشد و چند جلسه کلاس برای او مفید باشد ولی من استفاده نکردم و اکثر برترها هم استفاده نکردند.
آیا از سایت کانون و خدمات آن برای این درس خود استفاده میکردید؟ خلاصه درس، فیلم 3 دقیقهای، کلکسیون روشها، کلاسور ارزیابی
من از سایت کانون استفادههای زیادی میکردم که برخی از آنها را در اینجا بیان میکنم:
دیدن کارنامه، دیدن کارنامهی رتبههای برتر سال های قبل، خواندن کامنت دانشآموزان زیر کارنامهی رتبههای برتر سال قبل، بحث انتخاب رشته، بحث گفتگوهای مشاورهای با برترهای سالهای قبل، مطالب علمی سایت.
از چه زمانی به صورت جدی مطالعهی این درس را برای کنکور آغاز کردید؟
از بعد از امتحانات نهایی یعنی از تیر ماه سال قبل برای کنکور شروع کردم و در آغاز، بیشترین تمرکزم هم به طور پیوسته روی ریاضی و فیزیک بود.
از چه زمانی دقیقا روش مطالعه و تست زدن خودتان را در این درس پیدا کرده بودید؟
آخر دی ماه (به نوعی از اوایل بهمن ماه.) چون آزمون 26 دیماه افت داشتم ولی بعد از آن دیگر روشم برایم تثبیت شده بود و بعد از آن روند خوبی داشتم.
چگونه هدفگذاری میکردید؟ مثلا آیا در این درس از همان ابتدا عالی بودید یا چگونه افزایش تراز دادید؟
کسانی که تراز بالا دارند چون درصدهایشان خوب است، غالبا روی 10 از 10 هدفگذاری میکنند و اگر بتوانند 100 درصد میزنند من هم تلاش میکردم بالا بزنم ولی گاه ممکن نبود. مثلا آزمون اردیبهشت 94 به چند سوال تحلیلی برخوردم که نمیتوانستم آنها را پاسخ بدهم و شرایط خیلی بدی بود چون زمان نداشتم و نزدیک بود حتی حالم بد شود ولی سریع به خودم برگشتم و نهایتا درست است که نتیجهی آزمون عالی نشد ولی بد هم نبود. در مورد درس ریاضی در کنکور خیلی نمیتوان پیشبینی کرد که چه خواهد شد و آیا دانشآموزان طبق هدفگذاری خود خواهند توانست پاسخ دهند یا نه، ولی اگر طی سالهای پایه ریاضی را خوب کار کرده باشند نتیجه میگیرند.
اولویت شما در تست زدن چه بوده است؟ سوالهای کنکور سراسری یا تالیفی
من چون وقت زیادی برای تست زدن میگذاشتم هم سوالهای سراسری و هم تالیفی را کار میکردم. انتخاب از بین اینها برای کسی است که زمان ندارد ولی من کم نمیگذاشتم.
بعد از تست زدن چه کار میکردید؟
ابتدا سوالاتی را که غلط زده بودم یا نزده بودم یا شک داشتم یا اشکال داشتم را مشخص میکردم و سوالاتی را که نزده بودم یا غلطهایم را یکبار دیگر بدون نگاه کردن به پاسخ حل میکردم و میخواستم ببینم علت پاسخ ندادن من به آن سوالات چه بوده؟ آیا از لحاظ درسی آنها را متوجه نشده بودم یا بیدقتی بوده یا استرس سر جلسهی آزمون سبب شده بود و یک ماه قبل کنکور روی آن سوالات و تستهای نشاندار زمان صرف کردم.
کلا هم در خانه زمان را در نظر نمیگرفتم ولی میدانستم حدودا چقدر باید برای سوالات زمان صرف کنم یعنی نیمنگاهی به زمان داشتم ولی نه سختگیرانه.
شما در 38 آزمون کانون شرکت کردهاید، درصدهای شما در آزمونهای کانون حدودا چقدر میشد؟
به طور میانگین میتوانم بگویم 90 درصد میزدم.
بعد از آزمون در این درس چه کار میکردید؟ آیا روش خاصی برای تحلیل و بررسی این درس داشتید؟
روش خاصی نه اما تستهای نشاندار را برای آزمون هم تهیه میکردم و سوالات آزمون را که مجددا حل میکردم میفهمیدم در درس مشکل ندارم و نتیجه میگرفتم بیشتر به دلیل بیدقتی و غلبهی شرایط آزمون و استرس بر من موفق به حل برخی از سوالات نشدهام. این روش را به دوستانم هم گفتم آنها هم بعد از اجرا متوجه شدند مثل من زیاد مشکل درسی ندارند و بیدقتیها را سعی کردیم رفع کنیم.
درس ریاضی برعکس درسهایی مثل شیمی و عمومیهاست و توصیه میکنم اگر سبکهای مختلف یک تست را ببیند خوب است.
چقدر در هفته برای مطالعه و تست زدن این درس زمان میگذاشتید؟
به طور کلی 20 تا 25 درصد از زمان مطالعهی خودم را صرف ریاضی میکردم یعنی 4/1 زمانم و به طور میانگین در هفته 12 یا 13 ساعت صرف ریاضی میکردم. البته این زمان، به این دلیل که به عمومیها بیشتر توجه کردم، اواخر کمتر شده بود.
تعادل تستی- تشریحی را در این درس چگونه رعایت میکردید؟ آیا برای این درس ابتدا تشریحی بعد تستی کار می کردید؟
به نظر من در ریاضی برخلاف برخی از دیگر دروس، تستی و تشریحی با هم فرقی ندارند چون حل کردنی است و به 80 تا 90 درصد سوالات تستی ریاضی را میتوان با روش تشریحی پاسخ داد و حدود 7 تا 8 درصد هم که نیاز به راهحل تشریحی ندارند به این دلیل است که غالبا با جایگذاری عدد در پاسخها جواب مشخص میشود. از طرفی من با توجه به اینکه باید به تمرینهایی که گاه دبیرم برای اثبات به ما میداد هم پاسخ میدادم حتی برخی از مطالب اثباتی یا مواردی که اصلا برای کنکور مهم نبود را هم از روی کتاب درسی کار میکردم.
تعادل پیش و پایه را در این درس چگونه رعایت میکردید؟
طبق برنامهی راهبردی پیش میرفتم.
تعادل بین مطالعه شخصی و کلاس رفتن یا داشتن دبیر خصوصی در مورد شما چگونه بود؟
چون مدرسهها برقرار بودند کلاسها را شرکت میکردم و معتقدم مدرسه رفتن در سال کنکور خوب است خصوصا اگر دبیرها خوب باشند و بازده را خیلی افزایش میدهد.
پیشروی آزمونهای کانون در این درس چگونه بود؟ و چقدر برنامه راهبردی شما را در کسب این درصد کمک کرد؟
خوب بود پیشرویها متعادل بود نه زیاد نه کم. یکی از حسنهای برنامهی راهبردی که در مورد ریاضیات هم رعایت شده بود این بود که اگر برای درسی پیشنیازی نیاز بود آن پیشنیاز هم در مباحث آزمون مورد سوال واقع میشد مثلا وقتی احتمالات را در گسسته داشتیم از جبرو احتمال هم در برنامهی راهبردی بود و یا وقتی ترکیبیات را در گسسته داشیتم همین مبحث را از ریاضی 2 را هم باید میخواندیم که این سبب میشد مرور خوبی کنیم و مطالب در ذهن با هم طبقهبندی شوند.
چقدر سوالات آزمونهای کانون در این درس از نظر شما مشابه کنکور بود و به شما در شبیهسازی شرایط کنکور کمک کرد؟
بله در شبیهسازی و در مدیریت زمان خیلی به من کمک زیادی کرد.
تلفیق برنامه مدرسه و کانون در این درس برای شما چگونه بود؟
مدرسهی ما خیلی با برنامهی کانون پیش میرفت فقط از بهمن به بعد با توجه به اینکه مدرسه میخواست درسها را تمام کند با سرعت بیشتری پیش رفت و کانون عقبتر بود در این گونه موارد همانطور که در بالا گفتم من هر درو را پوشش میدادم و نیمنگاهی به هر دو داشتم.
نقش برتری بازیابی به بازخوانی را در این درس برای خودتان چگونه میدانید؟
کلا کار من هم بیشتر بازیابی بود همین که زیاد تست میزدم یعنی زیاد بازیابی میکردم تا بازخوانی.
از بزرگترها هم که پرسیدم گفتند زمانی میتوانی ادعا کنی که مبحثی را یاد گرفتهای که سوالات آن مبحث را بتوانی حل کنی و درس بدهی و سوالات و پاسخهای آنها و تیپهای آنها را تجزیه و تحلیل کنی من هم همین کار را انجام میدادم و با مرور و مطالعهی تستهای نشاندار در نهایت به جمعبندی نهایی میرسیدم.
آیا کتاب خودآموزی برای این درس داشتید؟ سوالاتی که اشتباه میزدید یا مهم بودند را کجا یادداشت میکردید؟
برای آزمونها کتاب خودآموزی و کلاسور ارزیابی داشتم؛ یک بار هم بعد عید کلاسور ارزیابی سایت را استفاده کردم.
نظر شما در مورد کیفیت سوالهای آزمون در این درس چیست؟ آیا سوالات آزمونهای کانون به شما در کسب این درصد کمک کرد؟
خوب بودند خصوصا آزمونهای جامع از لحاظ شباهت با کنکور خیلی خوب بودند. ولی بحث مشابهت خیلی شاید حتی نیاز نباشد همینکه آزمون آموزشی بود و جامع و سوالات خوب بود کافی بود ولی مشابهت حسن بیشتر بود.
چگونه به دروس دیگر خصوصا عمومیها هم توجه میکردید؟ چقدر تعادل داشتید؟ درصدهای شما در دیگر دروس چگونه بود؟
من در کنکور زبان هم رتبهی خوبی کسب کردم (رتبهی 2 منطقهی 2 و 11 کشوری) و این به این دلیل بود که عمومیهایم خوب بود. من به دروس عمومی علاقه دارم و این علاقه حتی داشت برای من مشکل ایجاد میکرد چون تصمیم داشتم در دانشگاه ادبیات بخوانم ادبیات و عربی و مطالعات دینی را خیلی دوست داشتم برخی از دانشآموزان از مطالعهی عربی لذت نمیبرند ولی من اینگونه نبودم و این علاقهی من خیلی برایم مفید بود. به همین دلیل راندمان مطالعهام در دروس عمومی بالا بود و نتیجههای بهتری میگرفتم و همین موضوع به تراز خوب در عمومی همزمان با تراز خوب اختصاصیام کمک کرد.
درصدهایم:
شیمی:92.4% فیزیک: 95.6% عربی و دینی 100% زبان 94% ادبیات 91.7% ریاضی 84.5%.
نقش دبیران خودتان را در علاقمندی و موفقیت خودتان در این درس چگونه ارزیابی میکنید؟
دبیران خصوصا در سال چهارم تاثیر زیادی دارند و من از دبیران ریاضیام خصوصا در سال چهارم خیلی راضی هستم میتوانم بگویم بسیاری از دبیران ریاضی من طی سالهای دبیرستان جزو بهترین دبیرهای کنکور بودند و من مدیون همهی آنها هستم.
از کدام روشهای یادگیری برای فهم بیشتر استفاده میکردید؟ مثلا یاد دادن به دیگران، رسم درخت دانش و ...
علامتدار کردن تستها و اینکه تیپها را خودم جدا میکردم و نکاتی را که من را دچار مشکل و چالش میکرد را مشخص میکردم نکات را یادداشت میکردم یا در کتابها علامت میزدم البته کتاب را هم تمیز نگه میداشتم و اصلا کتابم شلوغ نبود.
خاطرهای از روز کنکور در این درس دارید؟
در ریاضی کنکور 8 سوال نزده داشتم و در کل تقریبا 5 سوال از این 8 سوال به مرور یکی یکی به ذهنم رسید (3 تا از آنها را قبل از خواب توانستم راحت حل کنم، البته یکی از آن سوالات را هنوز هم پاسخش را دقیق نمیدانم) و این که از 8 سوال حداقل 5 سوال را بلد باشی و نتوانی در کنکور حل کنی خیلی حس بدی بود این حد که از گرفتن نتیجهی خوب ناامید شده بودم و این تجربه برای دیگران هم اتفاق افتاده بود.
آیا نکتهای هست که دوست داشته باشید به دانشآموزان کنکوری دیگر بگویید؟
همیشه انتظار وقوع وقایع خوب را داشته باشید و برای آن تلاش کنید و به خدا امید داشته باشید. همیشه امیدی هست و خدا گاه در اوج ناامیدی خواستههای انسان را چنان محقق میکند که انتظار ندارد ولی این امید به لطف خدا نباید سبب شود که دیر شروع کنید؛ هر چه سریعتر شروع کنید و تحول را هم زود شروع کنید امید داشته باشید و خودتان هم تلاش کنید و تغییر را از خودتان آغاز کنید مثلا اگر میبینید که در یک درس با روشهای قبلی خودتان زمان گذاشتهاید ولی به نتیجه نمیرسید تغییر کنید و از تغییر نترسید با روش جدید و مناسبتر پیشرفت خواهید کرد. برخی به اشتباه میگویند دیگر به روش اشتباه قبلیام عادت کردهام و تغییر نمیکنند ولی تغییر کنید و امید داشته باشید و خیلی تلاش کنید.
تهیه و تنظیم
ناهید منجمی