گوناگوني و تغيير رمزهاي زندگي - پروتئين سازي
« گوناگوني DNA و پروتئين، زمينه گوناگوني جانداران است.»
اين جمله ي آشنا را که بيانگر اهميت DNA و پروتئين ها مي باشد، در فصل اول کتاب زيست شناسي و آزمايشگاه 1 خوانده ايد. همچنين در مورد اندامک هاي شرکت کننده در ساختن پروتئين در فصل دوم زيست شناسي و آزمايشگاه 1 و ساختار DNA در فصل پنجم زيست شناسي و آزمايشگاه 2 مطالبي را آموخته ايد.
در اين مشاوره قصد دارم، با تورق کتاب درسي، نحوه ي خواندن بخش هاي مختلف پروتئين سازي را با هم مرور نماييم.
1-1 از ژن تا پروتئين
در مورد بيماري آلکاپتونوريا، تفاوت هاي انسان سالم و مبتلا به بيماري را استخراج و در يک جدول براي مقايسه تنظيم کنيد.
در مورد آزمايش بيدل و تيتوم بر روي کپک نوروسپورا، پس از به خاطر سپردن مسير متابوليکي سنتز آرژينين، تفاوت انواع هاگهاي جهش يافته ( نوع ژن و آنزيم نقص دار، مادهي لازم براي رشد هاگ و ... )، محتويات محيط کشت حداقل و غني شده و نتيجه نهايي آزمايش را با دقت ياد بگيريد.
بررسي دقيق شکل 1-1 صفحهي کتاب درسي را بسيار توصيه ميکنم.
براي درک بهتر رمزهاي وراثتي، مطالعهي فصل پنجم زيست شناسي و آزمايشگاه 1 ( مادهي ژنتيک) کمککننده ميباشد.
در فرايند رونويسي، به خاطر سپردنِ انواع RNA، انواع RNAپليمراز و مقايسهي اين مولکولها در سلولهاي پروکاريوتي و يوکاريوتي را مطالعه نماييد.
بررسي دقيق شکل 3-1، استخراج نکته هاي آن از اهميت ويژه اي برخوردار است.
همچنين رخدادهاي هر مرحله از فرايند رونويسي را به صورت مجزا طبقه بندي نماييد.
براي مقايسه ي تفاوت هاي فرايند همانندسازي با رونويسي جدولي تهيه نماييد.
شکل 4-1 نيز داراي نکات مهمي است که در کنکور آزاد پزشکي 91 (نوبت عصر) مورد پرسش قرارگرفته است.
در مورد آزمايش نيرنبرگ، محتويات موجود در لوله ي آزمايش و نتيجه گيري نهايي را ياد بگيريد.
ساختار tRNA، مفهوم آنتي کدون و چگونگي رابطه ي مکملي بين کدون و آنتي کدون را مطالعه نماييد.
شکل مولکول tRNA، بسيار سوال برانگيز مي باشد و تامل بر آن توصيه مي شود.
در مطالعهي عمل ترجمه، سه فرايندي که در مرحلهي آغاز ترجمه روي ميدهد را به ترتيب به خاطر بسپاريد. همچنين در مطالعهي مراحل ترجمه، به شکلهاي مربوطه دقت نماييد. در ضمن نحوه ي تشکيل پيوند پپتيدي و فرايند جابهجايي را ياد بگيريد.
در مورد ژنهاي گسسته، مفهوم واژههاي اگزون، اينترون، RNAي اوليه، RNAي بالغ، رونوشت اگزون و رونوشت اينترون و محل سنتز و عملکرد را به دقت بررسي کنيد.
فعاليت صفحهي 19 کتاب مهمترين فعاليت اين فصل ميباشد.
1-2 تنظيم بيان ژن
تفاوت هاي تنظيم بيان ژن در پروکاريوت ها با يوکاريوت ها را در يک جدول خلاصه نماييد. تنظيم بيان ژن در هر گروه از اين جانداران داراي ويژگي هاي مختص به خود است.
چگونگي روشن و خاموش شدن اپران لک و بخش هاي تشکيل دهندهي اين اپران را همراه با شکل به دقت مطالعه نماييد.
در مورد جهش، همزمان با مطالعهي انواع جهشهاي نقطهاي، انواع جهشهاي کروموزومي را از فصل ششم کتاب زيستشناسي و آزمايشگاه 1 مرور نماييد.