رشته مهندسی صنایع رابط میان مهندسین مختلف در یک صنعت میباشد، این رشته حالت مشاوره ای دارد و تسلط به زبان انگلیسی برای فارغ التحصیلان این رشته لازم و ضروری میباشد. این رشته جایگاه خود را در زمینه های مختلف پیدا کرده است و دارای گرایش های متعددی میباشد که عبارتند از: گرایش تحلیل سیستم، گرایش تولید صنعتی، گرایش ایمنی صنعتی و .....
خانم ها جایگاه خوبی در این رشته مهندسی دارند و به نظر من مناسب ترین رشته مهندسی برای خانم ها این رشته میباشد. همچنین رشته مدیریت صنعتی همپوشانی خوبی با رشته مهندسی صنایع دارد و فارغ التحصیلان رشته مدیریت صنعتی رقیب کاری مهندسین صنایع میباشند و برخی از فارغ التحصیلان رشته های مهندسی، رشته مهندسی صنایع را برای ادامه تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد انتخاب میکنند.
ازجمله واحد های درسی اختصاصی رشته مهندسی صنایع در دانشگاه میتوان به ارزیابی کار و زمان، تحقیق در عملیات، طرح ریزی واحد های صنعتی، کنترل پروژه اشاره کرد. درس ارزیابی کار و زمان, راجع به نحوه زمان سنجی فعالیت های کاری در یک کارخانه، نمودارهای جریان عملیات و نحوه تخصیص ماشین آلات در یک خط تولید و ... میباشد. درس تحقیق در عملیات راجع به مدل سازی و بهینه سازی یک مدل میباشد. مدل عبارت است از شبیه سازی یک مسئله در دنیای حقیقی به طوریکه با اعمال راه حل های مختلف بر روی مدل، راه حل های مختلف برای حل بهینه مسئله را بررسی میکنند. درس طرح ریزی واحد های صنعتی راجع به نحوه راه اندازی یک کارخانه از امکان سنجی محل احداث کارخانه تا نحوه استقرار تسهیلات میباشد. درس کنترل پروژه مربوط به نحوه موازنه زمان و هزینه پروژه ها اعم از پروژه های ساختمانی، پروژه های نفتی و ... میباشد.
محل کار برای فارغ التحصیلان این رشته عبارتند از کارخانه ها، شرکت های ارائه دهنده خدمات پس از فروش و بانک ها ( برای گرایش تحلیل سیستم) می باشد. مهندسی صنایع جایگاه خود را در بخش خدمات به خوبی باز کرده است.
از جمله زمینه های کاری این رشته عبارتند از: مهندسی حرفه ای کیفیت، تضمین کیفیت، کنترل پروژه، ارزیابی اقتصادی پروژه ها.
زمینه کاری کنترل کیفیت: از جمله پر درآمد ترین زمینه های شغلی این رشته بوده و اخذ گواهینامه ایزو 9001 برای شرکت های تولیدی از جمله وظایف مهندسی صنایع در شرکت های تولیدی است. به طور کلی کیفیت به معنای رضایت مشتری میباشد و محصولی که درجه انطباق بالاتری با نیاز های مشتری داشته باشد، از کیفیت بالاتری برخوردار است.
زمینه کاری کنترل پروژه: پروژه به مجموعه فعالیت هایی اطلاق میشود که دارای زمان های مشخصی بوده و دارای وابستگی نسبت به هم میباشند و باید پی در پی انجام شوند. مهندس صنایع به عنوان مدیر پروژه در پروژه های شهرداری، پروژه های نفت و گاز و دیگر پروژه ها نقش دارد.
به طور کلی از جمله وظایف یک مهندس صنایع در یک کارخانه میتوان به متوازن ساختن خطوط تولید، برنامه ریزی تولید در انواع سیستم های تولیدی، کارسنجی و زمانسنجی، تجزیه و تحلیل نقطه سر به سر تولید، نحوه استقرار ماشین آلات و .... اشاره کرد.
آذر فتحی هلی آبادی-کارشناسی ارشد مهندسی صنایع