زيستشناسي سلولي و مولکولي، گرايش علوم سلولي و مولکولي
مهمترين مولکول هايي که در حيات سلول موثر هستند، DNA، RNAو پروتئين ها مي باشند. DNA مرکز ذخيره اطلاعات و صدور فرمان هاي سلول، RNAوظيفه انتقال اين فرمان ها و پروتئين مسئوليت اجراي اين فرمان ها را بر عهده دارند. در زيست شناسي سلولي و مولکولي چگونگي اين فعاليت ها بررسي مي شود.
امروزه زيست شناسي در کشورهاي پيشرفته بيش از 80 تا 90 درصد سمت و سوي علوم سلولي و مولکولي دارد. چرا که رشته علوم سلولي و مولکولي نيروي انساني لازم را براي تحقيق در رشته هاي پزشکي، بيوشيمي،ژنتيک، بيوتکنولوژي، مهندسي ژنتيک ، اصلاح نباتات، شيلات و دام تربيت مي کند.
موقعيت شغلي در ايران:
اصولاً در ايران اگر فردي به اميد آينده مالي خوب به دنبال علوم پايه برود اشتباه کرده است چرا که رشتههاي علوم در ايران ارزش مادي زيادي ندارند. اما اگر فردي به علوم پايه علاقه دارد، مطمئناً رشته علوم سلولي و مولکولي رشته اي با ارزش و خوب است. تعدادي از مراکز تحقيقاتي مانند انستيتوپاستور، مرکز تحقيقات ژنتيک، مرکز تحقيقات بيوشيمي و بيوفيزيک و مراکز تحقيقاتي دانشگاهي مي توانند پذيراي فارغ التحصيلان علوم سلولي و مولکولي باشند. علاوه بر مراکز تحقيقاتي موجود، فارغ التحصيل اين رشته مي تواند با ايجاد شرکت خصوصي سازنده مواد اوليه آزمايشگاه هاي علوم سلولي و مولکولي يا آزمايشگاهي که تستهاي آن در سطح مولکولي است، هم به جامعه علمي خدمت کند و هم وضعيت مالي نسبتا خوبي داشته باشد البته در حال حاضر نيز در ايران چنين فعاليت هايي در سطح محدودي انجام مي گيرد.
دروس تخصصي گرايش علوم سلولي و مولکولي:
شيمي آلي، بيوشيمي، زيست شناسي سلولي، ژنتيک، ميکروبيولوژي، اکولوژي، زيست شناسي گياهي، زيست شناسي جانوري، فيزيولوژي گياهي، ايمونولوژي، زبان تخصصي. (بسياري از درس هاي اين گرايش همراه با آزمايشگاه است).
توانايي هاي لازم:
در گرايش هاي مختلف زيست شناسي سلولي و مولکولي بايد علاقه مند بود و صبر و پشتکار داشت تا بتوان طعم شيرين موفقيت را چشيد. همچنين دانشجو بايد حافظه خوبي داشته و در دروس شيمي، رياضي و فيزيک قوي باشد و در نهايت لازم است که به کارهاي آزمايشگاهي علاقه مند باشد. براي مثال يکي از کارهايي که به طور معمول در آزمايشگاه علوم سلولي و مولکولي انجام مي گيرد، استخراج RNA از يک بافت است که حداقل زمان لازم براي اين کار 5 ساعت ميباشد.
اسامي دانشگاه ها و مراکز آموزش عالي داراي رشته زيست شناسي سلولي و مولکولي:
اصفهان، الزهرا (س)-تهران، تربيت معلم تهران، تهران، شهرکرد ، شيراز، شاهد-تهران، شهرکرد، شهيد چمران اهواز.
افشين تشويقي
کارشناس علوم سلولي و مولکولي