برای مشاهده فیلم معرفی رشته مهندسی مکانیک کلیک کنید
حامد شيرازي، دانشجوي مهندسي مکانيک سيالات، رتبهي 508 منطقهي 3 و رتبهي 6171 کشور در سال 89
هنگام انتخاب رشتهي دانشگاهها، شناخت من از رشتهي مهندسي خيلي اندک بود و با استناد به شنيدههايم که اين رشته دنياي رياضيات و فيزيک است و همچنين علاقهاي که به فعاليتهاي فني و مکانيکي داشتم تصميم به انتخاب اين رشته گرفتم. حالا که سال آخر اين رشته را در دورهي کارشناسي سپري ميکنم دريافتم که اين رشته فراتر از تصوراتم بوده است و فعاليت در رشتهي مهندسي مکانيکبسيارمتنوع است؛ هم افراد علاقهمند به کارهاي تئوريک ميتوانند جذب اين رشتهشوند و در بخشهاي نظري و تئوري فعاليت کنند و هم افراد خلاق و علاقهمند به طراحي وساخت وسايل و دستگاههاي مختلف ميتوانند اين رشته را انتخاب کنند. ديدگاه بعضي از عامهي مردم و حتي بعضي از داوطلبان آزمون سراسري از رشتهي مهندسي مکانيک، تعمير خودرو و... است؛ يعني فردي با دستهاي آلوده به بنزين يا روغن ماشين! در حالي که رشتهي مهندسي مکانيک به جز يک درس تکواحدي، تقريباً هيچ ارتباطي با شغل مکانيکي ماشين ندارد. البته ما در اين رشته با اصول طراحي و طرز کار مکانيزمهاي مختلف اتومبيل به طور اصولي و پايهاي آشنا ميشويم اما به تعمير خودرو نميپردازيم. گرايشهاي اصلي رشتهي مهندسي مکانيک در دورهي کارشناسي: گرايش طراحي جامدات، گرايش حرارت و سيالات، گرايش ساخت و توليد
گرايش طراحي جامدات: مهندس طراح جامدات بايد تمام نيروها و گشتاورهايي را که به هر عضو ماشين وارد ميشود بررسي کند و بهترين حالت قطعهي مورد نظر را براي تمام نيروها و گشتاورها و همچنين براي داشتن بهترين کارايي به دست آورد و کارايي مناسب آن قطعه را در زمان طولاني تضمين کند. همچنين طراحي سيستم، طراحي ماشينها و قسمتهاي تعليق، سيستمهاي انتقال قدرت و ديناميک يک خودرو، توسط مهندسان اين گرايش انجام ميشود.
گرايش حرارت و سيالات:در گرايش حرارت و سيالات، عوامل مؤثر بر خواص مختلف حرکت سيال به خصوص سيال داغ مطالعه ميشود و اثر عبور سيال بر محيط، مانند نيروهايي که در نتيجهي عبور خود در محل ايجاد ميکند يا طولهاي ناشي از افزايش يا کاهش دما در اعضاي مختلف يک دستگاه، بررسي ميشود. به عبارت ديگر دانشجويان اين گرايش در زمينهي تهويهي مطبوع، دستگاههاي آب و فاضلاب و گرمکنندهي ساختمانها مطالعه ميکنند و دربارهي طراحي نيروگاهها، موتورهاي احتراق داخلي و طراحي انواع موتورهاي درونسوز آموزش ميبينند.
گرايش ساخت و توليد: يک قطعه بايد به چه روشي ساخته شود تا داراي توليدي سريع، ارزان و همچنين کيفيت مناسب و کارايي مطلوب باشد؟ پاسخ به اين سؤال مهم بر عهدهي مهندسان گرايش ساخت و توليد است. مهندس اين گرايش در زمينهي شکل دادن فلزات، طراحي قالبها و ساخت قطعههاي گوناگون فعاليت ميکند. لازم به ذکر است فعاليتهاي عملي در اين گرايش بيش از سايرگرايشهاست.
طي سالهاي اخير دانشگاههاي معتبر در رشتهي مهندسي مکانيک (بدون گرايش) دانشجو ميپذيرد و دانشجويان بعد از گذراندن واحدهاي درسي اصلي که بين گرايشهاي اين رشته مشترک است ميتوانند با توجه به علاقه و شناخت کاملتر گرايشها در ترم 6 دانشگاه با انتخاب درسهاي تخصصي مربوط، گرايش خود را مشخص کنند. من نيز در ترم ششم با توجه به علاقهام به فعاليت در زمينهي طراحي موتورهاي احتراق داخلي، طراحي سيستمهاي هيدروليکي و نيروگاههاي حرارتي و همچنين تأسيسات مکانيکي ساختمان تصميم به انتخاب گرايش حرارت و سيالات گرفتم. برخي از درسهاي تخصصي اين گرايش توربوماشين، توربين گاز و موتور جت، موتورهاي احتراق داخلي، سوخت و احتراق، نيروگاه، تهويهي مطبوع، سيستمهاي تبريد و سردخانه، سيستمهاي انتقال سيال، کنترل آلودگي محيط زيست و... است.
در مورد بازار کار رشتهي مهندسي مکانيک بدون هيچ اغراقي ميتوانم بگويم که يک مهندس مکانيک توانايي فعاليت در اکثر زمينههاي صنعتي را دارد که از جمله آنها ميتوان طراحي و ساخت ماشينآلات و قطعات آنها، طراحي و ساخت تجهيزات مکانيکي نيروگاهها، طراحي و ساخت تجهيزات و سيستمهاي انتقال و تصفيهي آب، سيستمهاي مکانيکي و کنترلي پالايشگاهها و کارخانجات شيميايي، طراحي و ساخت تأسيسات حرارتي و برودتي ساختمانها، ساخت وسايل و تجهيزات حمل و نقل زميني، دريايي و هوايي، ساخت تجهيزات دفاعي و ساخت روباتها و سيستمهاي توليد را نام برد. در ضمن يک مهندس مکانيک ميتواند به عنوان کارشناس و مشاور فني در بانکها، شرکتهاي سرمايهگذاري و بيمه و شرکتهاي بازرسي و نظارت امور بينالمللي فعاليت کند.
توانايي در درسهاي رياضيات، فيزيک، مکانيک و رسم فني (تجسم بالا داشتن) و داشتن روحيهي تجزيه و تحليل و هوش نسبتاً خوب در انتخاب اين مسير ضروري است.