سلام خدمت دوستان پرتلاش کنکوری
این مطلب شامل آزمون اوزان همسان از علوم و فنون ادبی دوازدهم است که توسط یاسین مهدیان، رتبه 41 منطقه 3 و دانشجوی آموزش زبان و ادبیات فارسی دانشگاه فرهنگیان تهیه شده است.
1-وزن بیت زیر با کدام بیت یکسان است؟ (سراسری 99)
«فغان که منزل دور و دراز وادی عشق
نکرد دل تهی از ناله چون جرس ما را»
1) به سیر ماه از محفل مخوان پروانۀ ما را
که میگردد خنک از پرتو مهتاب عیش ما
2) سیاه در دو جهان باد روی موی سفید
که همچو صبح، گران سنگ ساخت خواب مرا
3) به اسیران بلا ملک امان فرمودند
به فقیران گدا گنج سلاطین دادند
4) نفحات صبح دانی ز چه روی دوست دارم
که به روی دوست ماند که برافکند نقابی
2- وزن مصراع زیر با کدام مصراع یکسان است؟ (سراسری 1400)
«گر خون من ز شیشه بریزد به جام او»
1) کار فروبستـــه ام هیچ گشایش ندید 2) هیچ مرغ دلی از حلقۀ زلف تو نجست
3) ز شرم عارض او لاله بست بر رخ ماه 4) آگاهیش ز راحت عشّاق خسته نیست
3- وزن بیت زیر، کدام است؟ (سراسری 98)
«ای ساقی از آن پیش که مستم کنی از می
من خود ز نظر در قد و بالای تو مستم»
1) مستفعلُ مستفعلُ مستفعل فع 2) مفعولُ مفاعیلُ مفاعیلُ فعولن
3) مستفعل فاعلاتُ مستفعلُ فع 4) مفعولُ مفاعلن مفاعیلن فع
4- وزن کدام بیت با «تو قدر آب چه دانی که در میان فراتی» یکسان است؟ (سراسری 98)
1) هر آن کست که ببیند روا بود که بگوید
که من بهشت بدیدم به راستی و درستی
2) هزار نقد به بازار کاینات آرند
یکی به سکّۀ صاحب عیار ما نرسد
3) اگر روم ز پِیَش فتنه ها برانگیزد
ور از طلب بنشینم به کینه برخیزد
4) برو معالجۀ خود کن ای نصیحتگوی
شراب و شاهد شیرین که را زیانی داد
5- کدام بیت، در وزن «مفعولُ فاعلاتُ مفاعیلن» سروده شده است؟ (خارج 98)
1) دزدند خودپرستی و خودکامی
با این دو فرقه راه نپیماید
2) بس سقف شد خراب و نگشت آسمان خراب
بس عمر شد تمام و نشد روز و شب تمام
3) خویشتن دیدن و از خود گفتن
صفت مردم کوتهنظر است
4) همیشه بار جفا بردن و نیاسودن
همیشه رنج طلب کردن و نرنجیدن
6- وزن عروضی کدام مصراع در برابر آن نادرست است؟ (کانون 97)
1) کم مباش از درخت سایه فکن: فاعلاتن مفاعلن فعلن
2) گرم جواز نباشد به پیشگاه قبولت: مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن
3) نیاساید اندر دیار تو کس: فعولن فعولن فعولن فعل
4) رسم بود کز آدمی روی نهان کند پری: مفتعلن مفاعلن مفتعلن مفاعلن
7- وزن کدام بیت دارای هر دو نوع نظم هجایی (همسان و ناهمسان) است؟ (کانون 99)
1) افتاده بود دل به خم چین زلف او
شب بود و ره دراز همانجا بمانده بود
2) گر گوش هوش باشد، در پردۀ خموشی
صد داستان شکایت تقریر میتوان کرد
3) با هرکه خبر گفتم از اوصاف جمیلش
مشتاق چنان شد که چو من بیخبر افتاد
4) جفای دشمن و جور رقیب و طعنۀ خلق
خوش است بر دل اگر دوست را وفا باشد
8- کدام بیت در وزن «ناهمسان» سروده شده است؟ (کانون 99)
1) سوزناک افتاده چون پروانهام در پای تو
خود نمیسوزد دلت چون شمع بر بالین من
2) چو ابر ساعت گریه چو کوه وقت تحمل
چو آب سجدهکنان و چو خاک راه به خواری
3) رفتم و بیشم نبود روی اقامت
وعدۀ دیدار گو بمان به قیامت
4) ناصح ز روی او مکن منعم که نتواند کسی
آن روی زیبا بیند و زان روی زیبا بگذرد
9- پایه های آوایی همۀ ابیات زیر به استثنای ... را به دو شکل میتوان تقسیم بندی کرد. (کانون 97)
1) بنشاند به ملکت ملکی بندۀ بد را
بخرید به گوهر کرمش بیگهری را
2) مالیده رو و سینه در آن قبلهگاه حق
در خانۀ خدا شده قدکان آمنا
3) هر نظری کاو بدید روی تو را گشت
خواجۀ اسرار همچنان که تو دیدی
4) گفتا که که را کشم به زاری
گفتمش که بندۀ کمین را
10- وزن عروضی مصراع «چشم تماشای خلق در رخ زیبای اوست» با کدام مصراع همسان است؟ (سراسری 99)
1) گر مرد رهی با خبر از نالۀ دل باش 2) خوشتر از دانۀ اشکم گهری پیدا نیست 3) قطع نظر ز دشمن ما کرد چشم دوست 4) تا به جفایت خوشم ترک جفا کردهای
پاسخنامه:
سوال 1: گزینــــۀ 2
وزن بیت صورت سوال و این بیت، هر دو «مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن» است.
وزن سایر گزینه ها:
گزینۀ «1»: مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن
گزینۀ «3»: فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن
گزینۀ «4»: فعلات فاعلاتن فعلات فاعلاتن
سوال 2: گزینـــۀ 4
وزن مصراع صورت سوال و مصراع این گزینه، هر دو «مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن» است.
وزن سایر مصراعها:
گزینۀ «1»: مفتعلن فاعلن مفتعلن فاعلن
گزینۀ «2»: فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن
گزینۀ «3»: مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن
سوال 3: گزینـــۀ 2
این بیت، در وزن «مفعول مفاعیل مفاعیل فعولن» یا «مستفعلُ مستفعل مستفعل مستف» سروده شده است.
سوال 4: گزینـــۀ 1
مصراع صورت سوال و بیت گزینۀ «1»، بر وزن «مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلاتن» میباشند.
سوال 5: گزینـــۀ 1
بیت گزینۀ «1»، در وزن «مفعول فاعلات مفاعیلن» سروده شده است.
وزن سایر ابیات:
گزینۀ «2»: مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن
گزینۀ «3»: فعلاتن فعلاتن فعلن
گزینۀ «4»: مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن
سوال 6: گزینــۀ 2
این مصراع، در وزن «مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلاتن» سروده شده است.
سوال 7: گزینـــۀ 3
وزن بیت یکبار به صورت نظم همسان (مستفعل مستفعل مستفعل مستف) و یک بار به صورت نظم ناهمسان هجاها (مفعول مفاعیل مفاعیل فعولن) قابل برش هجایی است.
تشریح سایر گزینه ها:
گزینۀ «1»: «مستفعلن مفاعل مستفعلن فعل» (مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن) = نظم ناهمسان
گزینۀ «2»: «مستفعلن فعولن مستفعلن فعولن» (مفعول فاعلاتن مفعول فاعلاتن) = نظم همسان
گزینۀ «4»: «مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن» = نظم ناهمسان
سوال 8: گزینـــۀ 3
وزن بیت «مفتعلن فاعلات مفتعلن فع» و از اوزان ناهمسان است.
وزن سایر ابیات:
گزینۀ «1»: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن: همسان تکپایهای
گزینۀ «2»: مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلاتن: همسان دولختی
گزینۀ «4»: مستفعلن مستفعلن مستفعلن مستفعلن: همسان تکپایه ای
سوال 9: گزینـــۀ 3
وزن بیت سوم «مفتعلن فاعلات مفتعلن فع» است. وزنهایی به دو صورت دسته بندی میشوند که با مستفعل یا مستفعلن شروع شده باشند و تبدیل به «مفعول» میگردند.
تشریح گزینه های دیگر:
گزینۀ «1»: مستفعل مستفعل مستفعل فعلن = مفعول مفاعیل مفاعیل فعولن
گزینۀ «2»: مستفعلن مفاعل مستفعلن فعل = مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن
گزینۀ «4»: مستفعل فاعلات فعلن: مفعول مفاعلن فعولن
سوال 10: گزینـــۀ 4
وزن مصراع صورت سوال و این مصراع، هر دو «مفتعلن فاعلن مفتعلن فاعلن» است.
وزن سایر گزینهها:
گزینۀ «1»: مفعول مفاعیل مفاعیل فعولن
گزینۀ «2»: فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن
گزینۀ «3»: مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن
برای رزرو مشاوره و رفع اشکال درسی و شرکت در کلاس های کنکوری با مشاوران سایت برترها بر روی لینک زیر کلیک کنید یا با شماره تماس 0216463 داخلی1174(حیدریان) تماس بگیرید.
