سلام به دوستان عزیز !
در این مطلب قصد داریم درس دوم جامعه شناسی دوازدهم را با هم مطالعه و بررسی کنیم .
امیدواریم مطالب بیان شده ، شما را در یادگیری بهتر این درس ، یاری کند .
 | رتبه 9 منطقه دو کنکور انسانی 1400 دانشجوی اقتصاد دانشگاه تهران |
⭐ ما انسان ها متاثر از اجتماعاتی هستیم که خود پدید می آوریم ؛ این عبارت یعنی :
الف) رفتار ما ، از اجتماعاتی مثل کلاس، محله، خانواده، شهر، کشور و جهانی که در آن زندگی می کنیم اثر می پذیرد.
ب) در مقابل ، کنش های ما نیز بر ایجاد، تداوم و تغییر این اجتماعات، تاثیر می گذارند.
⭐ مطالعه علمی این اجتماعات (علت) » شکل گیری علوم اجتماعی (معلول)
علوم اجتماعی
علوم اجتماعی دانش هایی هستند که اجتماعات انسانی و چگونگی اثرگذاری آنها بر کنش ها و شیوه زندگی ما و همچنین اثرپذیری آنها از کنش ها و شیوه زندگی ما را به روش علمی مطالعه می کنند.
علوم انسانی و علوم اجتماعی
⭐ هر علمی درباره موضوع خاصی بحث می کند. موضوع علوم انسانی، کنش های انسان و آثار و پیامدهای آن است.
نکات مهم
1- آگاهانه، ارادی، هدفمند و معنادار بودن ویژگی های کنش است.
2- شناخت کنش، بدون فهم هدف و معنای آن ممکن نیست.
3- علوم انسانی از فعالیت های غیرارادی انسان ها بحث نمی کند، چون فعالیت های غیرارادی کنش نیستند.
4- علومی که به پدیده های غیرارادی می پردازند، با آنکه درباره انسان بحث می کنند، جزء علوم انسانی نیستند؛ مانند علم پزشکی که به بدن انسان و سلامتی و بیماری می پردازد ولی جزء علوم طبیعی محسوب می شود.
⭐ موضوع علوم طبیعی : پدیده های طبیعی ؛ برای مثال : زمین شناسی: زمین / نجوم : ستارگان و سیاره ها
⭐ نکته : پدیده های طبیعی برخلاف کنش ها و پیامدهای آن ، به تصمیم و اقدام انسان ها وابسته نیستند ، بلکه مستقل از اراده انسان ها و اهداف و معانی مورد نظر آنها، وجود دارند.
برخی از کنش های انسان ها اجتماعی اند.
⭐ موضوع علوم انسانی : کنش های انسانی و پیامد های آن
⭐ موضوع علوم اجتماعی : کنش های اجتماعی و پیامدهای آن
موضوع علوم انسانی عام تر از علوم اجتماعی است.
علوم اجتماعی خود بخشی از علوم انسانی محسوب می شوند.
برخی علوم انسانی در زمره علوم اجتماعی نیستند.
روان شناسی نمونه ای از علوم انسانی است که جزء علوم اجتماعی نیست.
جامعه شناسی نمونه ای از علوم اجتماعی است که مثل همه علوم اجتماعی دیگر، جزء علوم انسانی محسوب می شود.
فلسفه یا متافیزیک جزء کدام دسته از علوم است ؟
⭐ موضوع علوم طبیعی، پدیده های طبیعی است و این علوم ، قوانین طبیعت و پدیده های طبیعی را شناسایی می کنند. مانند زیست شناسی که درباره موجودات زنده بحث می کند و آنها را دارای ویژگی هایی مانند حرکت، رشد و تغذیه می داند. مثال هایی از علوم طبیعی : شیمی و فیزیک
⭐ موضوع علوم انسانی و اجتماعی ، کنش های آدمیان و پیامدهای آن هستند و این علوم، قوانین مربوط به کنش های آدمیان را مطالعه می کنند. مانند اقتصاد که به کنش های اقتصادی همچون تولید، توزیع و مصرف کالاها و خدمات می پردازد. مثال هایی از علوم انسانی : روان شناسی و اخلاق
مثال هایی از علوم اجتماعی : مردم شناسی و تاریخ ( توجه : این علوم جزء علوم انسانی هم محسوب می شوند. )
⭐ موضوع فلسفه اصل وجود است ؛ یعنی به موجودی خاص مانند موجودات طبیعی و انسانی و اجتماعی نمی پردازد ؛ بلکه قوانین کلی موجودات را شناسایی می کند. این قوانین شامل همه موجودات می شود و مخصوص موجودات طبیعی یا انسانی و اجتماعی نیست؛ مانند قانون علّیت. قانون علّیت می گوید هر پدیدۀ طبیعی، انسانی و اجتماعی علتی دارد و خود به خود، اتفاقی در جهان رخ نمی دهد.
⭐ بنابراین فلسفه نه جزء علوم طبیعی است و نه جزء علوم انسانی و اجتماعی ؛ بلکه خود دانشی مستقل است.
⭐ نکته مهم : علوم اجتماعی نسبت به علوم طبیعی از اهمیت بیشتری برخوردارند.
علوم ابزاری : به علوم طبیعی به دلیل اینکه ابزار تسلط انسان بر طبیعت، و رهاسازی انسان از محدودیت های طبیعی اند، علوم ابزاری می گویند.
علوم تفهمی : به علوم انسانی به دلیل اینکه به فهم معانی کنش های انسان ها می پردازند، علوم تفهمی گفته می شود.
علوم انتقادی : به علوم انسانی به دلیل اینکه به انتقاد از کنش های ناپسند آدمیان می پردازند، علوم انتقادی می گویند.
شاخه های علوم اجتماعی
زندگی اجتماعی انسان به دلیل اینکه ابعاد مختلف اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و... دارد، شاخه ها و دانش های اجتماعی متفاوتی را پدید آورده است.
اقتصاد، حقوق ، سیاست ، تاریخ ، باستان شناسی ، ارتباطات ، مردم شناسی ، جامعه شناسی ، جمعیت شناسی ، زبان شناسی ، مدیریت ، روان شناسی اجتماعی و جغرافیای انسانی از جمله رشته هایی هستند که پدیده های اجتماعی را مطالعه می کنند (یعنی جزء علوم اجتماعی هستند).
جامعه شناسی یکی از شاخه های علوم اجتماعی است. برخی جامعه شناسان، جامعه شناسی را علم شناخت «کنش اجتماعی» و برخی آن را علم شناخت «ساختار اجتماعی» دانسته اند.
⭐ جامعه شناسی خرد : مطالعه کنش اجتماعی و سایر پدیده های اجتماعی خرد
⭐ جامعه شناسی کلان : مطالعه ساختار اجتماعی و سایر پدیده های اجتماعی کلان
در جامعه شناسی بر اساس دوری و نزدیکی به علوم طبیعی ، رویکردهای مختلفی شکل گرفته است :
⭐ جامعه شناسی تبیینی / جامعه شناسی تفسیری / جامعه شناسی انتقادی
تست شماره 1
پاسخ : گزینه 3
از فعالیت های غیرارادی انسان بحث نمی کند: علوم انسانی و علوم اجتماعی
ساختار اجتماعی را مطالعه می کند: جامعه شناسی کلان
اشتراک موضوع روان شناسی اجتماعی و مدیریت: پدیده های اجتماعی
شناخت آن بدون فهم هدف و معنای آن ممکن نیست: کنش انسانی
تست شماره 2
پاسخ : گزینه 3
افزایش همدلی و همراهی انسان ها پیامد فهم متقابل انسان ها و جوامع مختلف از یکدیگر است.
آگاهانه و ارادی بودن کنش انسان ها علتِ پیچیده تر بودن پیش بینی در علوم اجتماعی نسبت به علوم طبیعی است.
موضوع فلسفه اصل وجود است یعنی به موجودی خاص مانند موجودات طبیعی و انسانی و اجتماعی نمی پردازد.
تست شماره 3
پاسخ : گزینه 3
اشتراک جامعه شناسی خرد و کلان: مطالعه پدیده های اجتماعی
تفاوتِ علوم: موضوع
منشا علوم انتقادی و علوم تفهمی: علوم انسانی
ملاک خانواده ها برای ارزیابی رشته های تحصیلی: آینده شغلی
تست شماره 4
پاسخ : گزینه 1
علوم انسانی و علوم اجتماعی موضوعات متفاوتی دارند.(رد گزینه ۲)
فلسفه قوانین کلی موجودات را شناسایی می کند که شامل همه موجودات می شود.(رد گزینه ۳)
علوم اجتماعی تلاش می کنند نظم و قواعد جهان اجتماعی را کشف کنند.(رد گزینه ۴)
تست شماره 5
پاسخ : گزینه 4
علوم طبیعی را به دلیل اینکه ابزار تسلط انسان بر طبیعت و ابزار رهاسازی انسان از محدودیت های طبیعی اند، علوم ابزاری نیز می گویند.
علوم انسانی را به دلیل اینکه به فهم معانی کنش های انسان ها می پردازند، علوم تفهمی نامیده اند.
🔵عضویت در کانال تلگرامی کانون برترها🔵
تهیه کننده :
سپاس از توجه شما 🌹
