با سلام خدمت دوستان کنکوری 1401
این مطلب شامل تحلیل 5تست از مبحث آرایه سجع فنون دوازدهم هست که توسط محمد مهدی بذرافشان، رتبه 43 کنکور انسانی و دانشجوی رشته آموزش زبان و ادبیات عربی تهیه شده است.
صفحه اینستاگرام انسانی گروه برترها
صفحه اینستاگرام تجربی گروه برترها
5 تست برای تثبیت آرایه سجع
1-در مصراع اول کدام ابیات به ترتیب سجع متوازی و مطرف دیده میشود؟
الف)نگشوده مژگان چون شرر از خویش کن قطع نظر/ این یک دو دم زحمتکش جامی و آغازی چرا؟
ب)با صد حدوث کیف و کم از مزرع ناز قدم/ یک ریشه بر شوخی نزد تخم دو عالم خرمنت
ج) هر چه دمد زین بهار نشئه آفت شمار/ در رگ گل آب نیست خون بحل میرود
د)چون نفس از الفت دل پای تو فرسود به گل/ ریشه وحشت ثمری از قفس دانه برآ
ه)داغ معاش خودیم غفلت فاش خودیم/ غیر تراش خودیم آینه از ما جداست
و) نشود خمار شبنم می جام انفعالم/ چو سحر چه مغز چیند سر خالی از هوایت
1)الف ج ه-ب د و 2)و الف ج-ه ب د 3)ج الف د-ب ه و 4)د ج ه-الف و ب
2-در کدام گزینه هر دو نوع مطرف و متوازی به کار نرفته است؟
1) مهمل بدار ای ساروان تندی مکن با کاروان/ کز عشق آن سرو روان گویی روانم میرود
2)گفتم بگریم تا ابل چون خر فروماند به گل/ وین نیز نتوانم که دل با کاروانم میرود
3)صبراز وصال یار من برگشتن از دلدار من/ گر چه نباشد کار من هم کار از آنم میرود
4) ای ساربان آهسته رو کارام جانم میرود/ وان دل که با خود داشتم با دلستانم میرود
3-نوعی سجع عبارت( آن دم که تو دیدی غم نانی داشتم و امروز تشویش جهانی) در کدام گزینه نیز دیده میشود؟
1)ملک بی دین باطل است و دین بی ملک ضایع
2) ظاهر درویشی جامه ژنده است و حقیقت آن دل زنده
3)الهی اگر کاسنی تلخ است از بوستان است و اگر عبدالله مجرم است از دوستان است
4)گفتی خورده مینا بر خاکش ریخته و عقد ثریا در تاکش آویخته
4-در همه گزینه ها به جز گزینه.... علاوه بر سطح متوازی سجع مطرف هم دیده میشود؟
1)یک عشرتی افراشتی صد تخم فتنه کاشتی/ در شهرما نگذاشتی یک عاقلی فرزانهای
2)اندیشه و فرهنگ ها دارد ز عشقت رنگ ها/شب تا سحرگه چنگها ماه تو را حنانه ای
3)هر خسروی مسکین تو صیدکمین شاهین تو/وی سلسله تقلیب تو زنجیر هر دیوانه ای
4)عقل و جنون آمیخته صد نعل در ره ریخته/در جعد تو آویخته اندیشه همچون شانه ای
5-در کدام بیت سجع به کار نرفته است؟
1)با همه وضع پیش و پس نیست کسی خلاف کس/ زشتی ما نمود و بس آینه را عدوی ما
2)از همه ساده کن آیینه خویش/ وز همه پاک بشو سینه خویش
3)حیرت طرازی است نیرنگ سازی است/تمثال اوهام آیینه دنیا
4)آبی که خضر حیات از او یافت/ در میکده جو که جام دارد
پاسخ ها:
سوال1:گزینه3-بیت الف شرر و نظر (متوازی)- بیت ب کم و قدم (مطرف)- بیت ج بهار و شمار (متوازی)-بیت د دل و گل( متوازی)-بیت ه معاش و فاش (مطرف)- بیت و شبنم و انفعالم (مطرف)
سوال2:گزینه4-تشریح گزینه های دیگر:
گزینه یک:مطرف: ساروان و روان یا کاروان و روان/ متوازی:ساروان و کاروان
گزینه دو: مطرف: ابل و گل یا ابل و دل/ متوازی: دل و گل
گزینه سه: مطرف: یار و دلدار یا کار و دلدار/ متوازی: یار و کار
سوال3:گزینه4-در عبارت سوال (نان و جهان) سجع مطرف دارند. در عبارت گزینه ۴ نیز واژه های (ریخته و آویخته) سجع مطرف دارند.
تشریح گزینههای دیگر:
گزینه1: باطل و ضایع: سجع متوازن
گزینه 2: زنده و ژنده:سجع متوازی
گزینه3: بوستان و دوستان: سجع متوازی
سوال4:گزینه3-دربیت گزینه 3 بین واژههای شاهین و تقلیب سجع متوازن برقرار است که در گزینههای دیگر یافت نمی شود. تشریح گزینههای دیگر:
در گزینه 1 افراشی و نگذاشتی سجع متوازی/افراشتی و کاشتی سجع مطرف
در گزینه 2 رنگ ها و چنگ ها سجع متوازی/ فرهنگ ها و چنگ ها سجع مطرف
در گزینه4 آمیخته و آویخته سجع متوازی/آمیخته و ریخته سجع مطرف
سوال5:گزینه4-تشریح گزینه های دیگر:
گزینه 1:پس-کس-بس با یکدیگر سجع دارند
گزینه2: آینه و سینه سجع دارند
گزینه3: حیرت طرازی و نیرنگ سازی سجع دارند
