کلمات هم آوا- واژه سازی- لیلا خداوردیان

واژه‌سازی

در زبان فارسی بعضی از کلمه‌­ها هستند که فقط یک جور نوشته می­‌شوند ولی در جمله‌­های مختلف معنی­‌های مختلفی دارند. 

مثال: در جمله­‌های زیر به کلمه‌­ی (شیر) دقّت کنید.

شیر، حیوانی وحشی و گوشت­خوار است. (شیر نام یک جانور است.)

خوردن شیر، به سلامتی ما کمک می­کند. (شیر نام  یک مایعِ خوراکی است.)

آبِ آن شیر چکّه می­‌کند. (شیر نام یک شیء است.)

حالا جمله‌­های زیر را با دقّت بخوان.

                  درِ مدرسه باز است. (باز مخالف بسته)

باز             دیروز باز هم به بازار رفتم. (باز  یعنی دوباره)

                  باز، یک پرنده­ی گوشت­خوار است. (باز  نام یک پرنده است.)

                  اوّلین ماهِ فصل پاییز، ماه مهر است. (مهر نام یک ماه است.)

مهر           مهر و محبّت مادرم را فراموش نمی­کنم. (مهر یعنی مهربانی)

                  هر روز مهرتابان، در آسمانِ آبی می­درخشد. (مهر یعنی خورشید)

 بياموز و بگو

هرگاه بخواهیم کلمه‌­ای را به جایی یا چیزی نسبت بدهیم، یک (ی) به آخر آن اضافه می­‌کنیم.

مثال: تهران + ی  تهرانی (به کسی که اهل تهران است، تهرانی می­‌گویند.)

چوب + ی  چوبی (به چیزی که از چوب درست شده باشد، چوبی می‌­گویند.)

شیراز + ی  شیرازی (به کسی که اهل شیراز است، شیرازی می­‌گویند.)