تلاش و پشتکارِ فراوان و تحسینبرانگیزی که برای موفقیت در کنکور سراسری به خرج میدهید، نیازمندِ «مهارتِ آزموندادن» و البته «راهبردهای رقابتی» متناسب با وضعیتِ شماست تا این تلاشها به بهرهبرداری برسد و به جایگاه بهتری دست یابید.
مهمترین راهبرد برای پیشرفت در آزمونها و کنکور، داشتن تعادل در نمرهها و افتنکردن در کارنامه است. باید تفاوتهای ساختاری ترازِ آزمون را با معدل بهدرستی درک کنید. توجه داشته باشید که همهی درسها در کنکور، ارزشمند هستند. وقتی درسی را به هر دلیل، پاسخ نمیدهید و سفید میگذارید یا چند از دهِ آن، اختلاف زیادی با میانگیننمرهی بقیهی درسها دارد، ترازِ کُل شما را تحت تأثیر قرار میدهد.
پیشنهاد میکنم در درسهایی که ضعیفتر هستید، مباحث ساده و زودبازده را گزینش کنید و به کنکور برسانید تا با پاسخ به حداقل چند سؤال از آنها بتوانید تراز خود را بیشتر کرده و پیشرفت کنید. همچنین برخی داوطلبانِ رشتههای تجربی و انسانی با این استدلال که ضریبِ درسهای زمینشناسی و تاریخ و جغرافیا در انتخابرشتهی کنکور اهمیت کمتری دارد، بهطور کلی از مطالعهی این درسها صرفنظر میکنند یا چندان به آنها نمیپردازند.
در برخی رشتهمحلهای انتخابرشته، نمرهی کُل که همهی درسها در آن تأثیرگذارند، لحاظ خواهد شد، نه فقط رتبه در زیرگروهِ مربوط. البته شاید بعداً تصمیم بگیرید که از رشتهمحلهای سایرِ زیرگروهها نیز انتخابرشته کنید. توجه کنید که اغلبِ سؤالاتِ این درسها در آزمونها و کنکور کاملاً از کتاب درسی است و میتوانید با تمرکز روی بعضی مباحث جذاب و سادهتر و البته سؤالاتِ کنکورهای گذشته، وضعیتِ مناسبی در این درسها پیدا کنید و به پیشرفتِ ترازتان کمک کند.
از یکی از آموزههای مهمِ علم مدیریت الگو گرفتهایم و راهبرد مؤثری برای رقابت در کنکور پیشنهاد کردهایم. معیارِ اصلی سنجش در این راهبرد، برخلافِ راهبرد قبلی، وضعیتِ رُقبای شماست. راهبرد رقابتی پیشنهادی ما برای بهبود یا پیشرفتِ تراز، دو بخش دارد:
1. نقطهضعفِ من، نقطهقوتِ بقیه نباشد.
2. نقطهضعفِ بقیه را به نقطهقوتِ خود تبدیل کنم.
بر اساسِ آمارها و جدولهایی که سازمان سنجش منتشر کرده است، به وضعیتِ پاسخگویی داوطلبان کنکور در سالِ گذشته توجه کنید. به نتایج جالبی میرسید. مشاهده میکنید که وضعیتِ پاسخگویی دانشآموزان به سؤالات کنکور در برخی درسها، آن چیزی نیست که معمولاً فکر میکردید و میگفتند. دانشآموزان هر بازهی ترازی تا سقفِ تقریبی مشخصی میتوانند به سؤالات پاسخ دهند. اگر نمیتوانید در این درسها پیشرفت کنید، نباید نگران باشید و بقیهی درسها را فدای آنها کنید.
از طرفی میتوانید در درسهای دیگری که از نقاط ضعفِ عمدهی داوطلبان محسوب میشود، کمی به اندوختههای خود افزوده و بهراحتی نمرهی خود را ارتقا دهید.
میتوانید با سرمایهگذاری روی نقاط قوتِ خود و نقاط ضعفِ رُقبای همتراز، تا حدود زیادی به این پیشرفت دست یابید. البته قبل از اینکه به فکرِ گُلزدن باشید، خط دفاعِ خود را تقویت کنید که گل نخورید. مثلاً میدانید که در هر بازهی ترازی، اغلبِ دانشآموزان از وضعیتِ نسبتاً مطلوبی در درسِ دینوزندگی برخوردارند؛ نبابراین شما نیز نباید وضعیتِ نامناسبی در این درس داشته باشید.
وقتی بهترین دفاع را حمله بدانید، هدفِ بعدی شما این خواهد بود که بهشرطِ حفظِ نقاط قوتِ خود، بر روی نقاط ضعفِ رقبای اصلیتان سرمایهگذاری کنید. لازم نیست افزایشِ آنچنانی در نمرههای خود به وجود بیاورید تا پیشرفت کنید. پاسخِ درست به یک سؤالِ بیشتر در کنکور، بستگی به اهمیتِ آن درس و وضعیت پاسخگویی دیگران دارد و ممکن است بهاندازهی چندصد یا حتی چندهزار واحد رتبهی شما را جابهجا کند. برای این مهم، ابتدا از مباحثی که حذف کردهاید، یکیدو مبحث سادهتر و زودبازده را گزینش کرده و در صورت امکان به کنکور برسانید.
معمولاً دانشآموزان در طولِ کنکورهای چند سالِ متوالی وضعیت نسبتاً ثابت و مشابه دارند. از طریق کارنامههای دقیق و متنوعِ کانون و آمارهای مُستند و مفید سایت کانون پیش از این هم تا حدودِ زیادی از نقاطِ قوت و ضعفِ رقبای خود در آزمونها آگاه شدهاید. حتی اگر تاکنون دراینباره فکر نکردهاید، هنوز دیر نشده است. دوران جمعبندی زمانِ مناسبی برای بررسی این موضوع و تعیینِ راهبردهای مناسبِ خواهد بود؛ البته با این شرط که لطمهای به منطقِ اصلی برنامهی راهبردی نزنید. تأکید این دوران بر مباحثِ کارشده و مباحثی است که بر آنها تسلط دارید.