درس زیستشناسی در آزمون رشته تجربی، به خاطر دارا بودن ضریب بالا در کنکور سراسری، از اهمیت ویژهای برخوردار است و به خاطر تأثیر مهمی که این درس در کنکور دارد، معمولاً دانش آموزان این درس را خیلی خوب مطالعه میکنند.
در کنکور سراسری تعداد سؤالات این درس 50 و مدت پاسخگویی 36 دقیقه است.
زیستشناسی، با ضریب،12 بالاترین ضریب را در میان دروس گروه آموزشی علوم تجربی دارا است و این نشان از اهمیت ویژه این درس در بین دانش آموزان این رشته میدهد. شواهد نشان میدهند که فقط ۷ درصد از دانش آموزان تستهای زیستشناسی را بالای ۵۰ درصد میزنند. از دو جنبه میتوان به این مشکل نگاه کرد:
اول آنکه دانش آموزان سواد کافی نداشته باشند؛ اما این دلیل چندان قابل استناد نیست.
صورت دوم و عامل اصلی ضعف داشتن در پاسخگویی به تستهای زیستشناسی، عدم درک سؤالات و عجله در پاسخ دادن است. هر سؤال نکات کلیدی دارد که با خوب فهمیدن سؤال قابلدستیابی است.
آنچه در درس زیستشناسی اهمیت فوقالعادهای پیدا میکند چگونه خواندن این درس و پی بردن به نکات، مفاهیم و مطالب در کتاب درسی است.
کتاب درسی منبع اول و آخر طرح سؤال در کنکور است و نکتهی مهمی که در هنگام مطالعهی این درس باید به آن توجه داشت مرور است.
این درس، درسی نیست که با یکبار خواندن توانست در آن درصد بالایی کسب کرد؛ بنابراین مرورهای متوالی و مفهومی خواندن این درس باید در اولویت برنامهها قرار داده شود.
علت اینکه دانش آموزان این درس را بیش از دروس دیگر میخوانند ولی موفقیتی همردیف با زحمات خود کسب نمیکنند این است که دانشآموز مطالب را سطحی خوانده و هرگز به عمق مفاهیم مطرحشده فکر نکرده، بنابراین قادر به ارتباط دادن مسائل مختلف کتابها با هم نبوده و لذا نمیتواند پاسخ صحیح را انتخاب کند. به همین منظور باید نکات خاصی را در زمینهی خوب خواندن کتاب و ارتباط دادن مطالب درسی کتابهای مختلف زیست با هم مدنظر قرار دهد.
زیستشناسی و آزمایشگاه 1 در کنکور، در حدود 13 تا 15 سؤال را به خود اختصاص میدهد،
زیستشناسی و آزمایشگاه 2 حدود 17 تا 20 سؤال را معمولاً در آزمون سراسری به خود اختصاص میدهد.
یکی از فصلهای مهم این کتاب فصل 8 (ژنتیک) است که هرساله تعدادی از سؤالات کنکور را شامل میشود و برای بعضی از دانش آموزان همچون کابوسی میماند. درصورتیکه با دقیق و مفهومی خواندن و وقت گذاری برای آن میتوان بهراحتی آن را یاد گرفت و بر آن تسلط کافی یافت.
کتاب زیستشناسی سال سوم در سالهای اخیر بارمبندی حدود 40-35 درصدی در کنکور دارد که نشان از اهمیت بالای این کتاب در کنکور دارد.
از فصلهای مهم این کتاب، فصل 4 است که حدود 8 تست کنکور را شامل میشود.
در این درس توجه به اشکال و نمودارها بسیار مهم است که نباید مورد بیتوجهی قرار بگیرد.
دانشآموزانی که خواهان قبولی در یکی از رشتههای خوب شاخه علوم تجربی مانند پزشکی، دندانپزشکی، داروسازی و... هستند، باید در این درس درصدی بالاتر از 80-85 درصد (در مناطق 1 و 2) و درصدی بالاتر از 70 درصد (در منطقه 3) را کسب کنند.
برای کسب یک رتبهی زیر 1000 مطالعهی مستمر و حداقل روزانه 2 ساعت زیستشناسی بهصورت مفهومی الزامی به نظر میرسد.
برای مطالعهی این درس، کتاب درسی بهترین مرجع مطالعه است. منظور از مرورهای متوالی و مطالعهی مستمر، خواندن طوطیوار مطالب و صرفاً حفظ کردن آنها نیست؛ شما باید برای یادگیری عمیق مطالب از شیوههای صحیح مطالعه استفاده کنید. دقت کنید که شیوهی مطالعه و یادگرفتن از خود مطالعه مهمتر است.
استفاده از روش پسختام میتواند خیلی مؤثر باشد، (1) مطالعهی اجمالی اولیه در شکلگیری یک ذهنیت کلی به شما کمک میکند. در هنگام مطالعه از هیچ قسمت کتاب غافل نشوید و مطالب آن را خط به خط و با دقت بخوانید و زیر مطالب مهم آن خط بکشید (این کار را با ماژیک علامت زن انجام دهید.) به نمودارها و شکلها دقت کافی داشته باشید.
از حاشیهنویسی در این درس استفاده کنید و همچنین از مطالب خواندهشده، خلاصهنویسی به عمل آورید و مطالب خلاصهشده را بهصورت نمودار درآورید و آنها را دستهبندی کنید.
برای حفظ مطالب یک مبحث از یادیارها استفاده کنید (2) و با خلاقیت، مطالب را در قالب نمودارها و یادیارها و... فرا بگیرید. اگر در آزمونهای کانون شرکت میکنید، حتماً بعد از بررسی سؤالات نکتههای هر تست را در حاشیه درس مربوطه یا در کتاب خودآموز یادداشت نمایید.
در هنگام مطالعهی فصلهای جدید، مطالب فصل قبل مرور نمایید تا آنها را فراموش نکنید و بازهم تکرار میکنم: «این درس را چندین بار بهطورجدی و فعال مرور کنید»
با توجه به تغییرات کتابهای زیستشناسی نسبت به سالهای گذشته، دیگر نمیتوان گفت کتاب زیستِ پایهای خاص، اهمیت بیشتر دارد. اولاً مطالب کتابهای زیست بسیار بههمپیوسته میباشند و برای یادگیری مطالب لازم است تمامی کتابهای زیست را (دهم، یازدهم، دوازدهم) بهدقت مطالعه کرد و ثانیاً برخلاف سالهای گذشته دیگر سهم پایهای خاص، در پرسشهای کنکور بیشتر از پایهی دیگر نیست و میتوان گفت تقریباً تعداد پرسشهای برابری از هر سه پایه مطرح میشود.
در این درس، بررسی تستهای سالهای قبل کنکور سراسری و دانشگاه آزاد بسیار مهم است. تقریباً نیمی از پرسشها در این درس در سالهای قبل به نحوی آمده است. (مثلاً بهصورت پرسشهای مشابه) که این امر خود اهمیت مرور و بررسی تستهای سالهای اخیر آزمون سراسری را در این درس نشان میدهد.
پینوشت:
برای یادگیری روش مطالعه پسختام و یادیار میتوانید به سایت کانون فرهنگی آموزش مراجعه کنید
(1)http://www.kanoon.ir/Article/10995/
(2)http://www.kanoon.ir/Article/10876/